Πρωταπριλιά: Τα ψέματα που άφησαν εποχή και τα «θύματα» τους -Δημ.Σταυρόπουλος

Γράφει ο Δημήτρης  Σταυρόπουλος

Το έθιμο της πρωταπριλιάτικης φάρσας κρατάει από πάρα πολύ παλιά και του προσδίδονται πολλές εκδοχές για το πως ξεκίνησε.

Στην Ελλάδα το έθιμο ήρθε την εποχή των Σταυροφοριών, αν και όπως λέγεται, οι Έλληνες μίλησαν πρώτοι για την έννοια του ψέματος (Αριστοτέλης), και στον Ελλαδικό χώρο συνηθιζόταν για αιώνες να λένε «αθώα» ψέματα για να ξεγελάσουν τα στοιχεία της φύσης (για καλύτερη αγροτική σοδειά).

Με την δημιουργία του ραδιοφώνου και αργότερα της τηλεόρασης (και σήμερα του ίντερνετ), οι φάρσες αυτές άρχισαν σιγά σιγά να λαμβάνουν έναν πιο μαζικό χαρακτήρα.

Θύμα ενός ψέματος δεν ήταν πια μόνο, ο φίλος ή ο γείτονας αλλά ολόκληρο το κοινό.

Ή έστω ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων.

Αυτά είναι μερικά, που άφησαν εποχή στην Ελλάδα…

Ο ΤΡΙΚΟΥΠΗΣ ΚΑΙ Η ΑΚΡΟΠΟΛΗ

Το 1882, ακόμη και ο Πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης έπεσε θύμα δημοσιογραφικής πρωταπριλιάτικης φάρσας.

Ο γνωστός για τα καλαμπούρια του Μπάμπης Άννινος, με άλλους κεφάτους δημοσιογράφους, τον Δ. Κορομηλά και τον Ι. Δαμβέργη, έγραψαν ότι ένας απερίσκεπτος Άγγλος τουρίστας θέλοντας να ανέβει στο αέτωμα του Παρθενώνα, σφηνώθηκε στο εσωτερικό μιας οπής και χρειαζόταν να κατεδαφιστεί ένα μικρό τμήμα του ναού.

Το γεγονός ότι χιλιάδες άνθρωποι ανέβηκαν στην Ακρόπολη για να δουν τον σφηνωμένο τουρίστα ήταν αναμενόμενο.

Αλλά δεν ήταν αναμενόμενο το ενδιαφέρον που επέδειξε ο Πρωθυπουργός Χαρίλαος Τρικούπης, χωρίς καν να σκεφτεί ότι το αναφερόμενο ως όνομα του τουρίστα (Liar = Ψεύτης) πρόδιδε τη φάρσα. Ανησυχώντας ο Τρικούπης για την τύχη του ξένου, αλλά και την ακεραιότητα του μνημείου, έσπευσε να λάβει τα «κατάλληλα» μέτρα, αναθέτοντας το ζήτημα στον διευθυντή της Αστυνομίας Κοσονάκο.

Μόλις ο τελευταίος επισκέφτηκε τους δημοσιογράφους για να μάθει λεπτομέρειες και τους είδε ξεκαρδισμένους στα γέλια αμέσως εννόησε τι είχε συμβεί.

Ο ΣΤΡΑΤΗΓΟΣ… ΠΑΡΑΔΟΘΗΚΕ

Αξέχαστο έμεινε στους δημοσιογράφους το πάθημα ενός συναδέλφου τους τη δύσκολη Πρωταπριλιά του 1941 στο μέτωπο της Αλβανίας, όταν μία φάρσα αναστάτωσε την κυβέρνηση και το στρατηγείο.

Όπως αποκάλυψε ο Επ. Θωμόπουλος, ένας δημοσιογράφος εκμυστηρεύθηκε δήθεν εμπιστευτικά σε συνάδελφό του πως είχε παραδοθεί ένας Μέραρχος με όλο το επιτελείο του. Ασυλλόγιστα ο παραλήπτης της φοβερής είδησης έσπευσε να τηλεγραφήσει στην εφημερίδα του, η οποία τη δημοσίευσε με πηχυαίους τίτλους.

Όπως ήταν ευνόητο κινήθηκαν όλοι οι μηχανισμοί, ενεπλάκησαν στρατηγοί και υπουργοί για να αποκαλυφτεί πως το όνομα του δήθεν «αιχμαλωτισθέντος» στρατηγού ήταν αναγραμματισμός του επωνύμου του φαρσέρ.

Το βράδυ εκείνης της Πρωταπριλιάς έληγε με ένα ηχηρό χαστούκι που έδωσε ο παθών στον ασυλλόγιστο φαρσέρ καταμεσής της κεντρικής πλατείας στα Ιωάννινα και με τους πολεμικούς ανταποκριτές να προβληματίζονται υπέρ ή κατά του εθίμου.

Ο… ΤΑΦΟΣ ΤΟΥ ΣΩΚΡΑΤΗ

«Δηλητηριώδη» γκάφα έκαναν οι συντάκτες του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων, όταν το 1995 μετέδωσαν σε ολόκληρο τον κόσμο την πρωταπριλιάτικη φάρσα του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού.

Σύμφωνα με το «δελτίο Τύπου» του υπουργείου, αρχαιολόγοι ανακάλυψαν τον τάφο του Σωκράτη σε τοποθεσία κοντά στην Ακρόπολη.

Mέσα στον τάφο υποτίθεται ότι βρέθηκε βάζο που περιείχε ίχνη κώνειου, καθώς και ένα κομμάτι δέρματος χρονολογούμενο από το 400 π.X.

Την άνοιξη του 1920 οι βενιζελικές εφημερίδες έκαναν πλάκα στην αντιπολίτευση δημοσιεύοντας σχόλια που την παρουσίαζαν σαν απογοητευμένη και απελπισμένη, κάνοντας την επόμενη ημέρα την «Καθημερινή» να σχολιάζει μέχρι και τη δική της πλάκα, που έλεγε ότι ο Βενιζέλος θα ιδρύσει υπουργείο για τη διενέργεια εκλογών:

«Αι εφημερίδες της κυβερνήσεως εδημοσίευσαν χθες πρώτην Απριλίου διάφορα φαιδρολογήματα εις βάρος της Αντιπολιτεύσεως.

Άλλη ότι «εορτάζει», άλλη ότι «δέχεται επισκέψεις» και λοιπά.

Είναι τρομακτικό, τη αλήθεια, να θέτει κανείς δηλώσεις τοσαύτης πολιτικής χρηστότητας εις το στόμα ενός πολιτικού αρχηγού, προκειμένου να εορτάσει ένα φαιδρό έθιμον».

Το έθιμο γνώρισε ιδιαίτερη άνθηση μετά το 1974, όταν υπήρχε πλέον άπλετη ελευθερία στον Τύπο, ο οποίος είχε ξεμπερδέψει και με τη βασιλεία, που ήταν από τη βάση της ένας θεσμός λογοκρισίας.

Κάτι ήξερε άλλωστε γι’ αυτό ο ηγέτης της Αριστεράς, Πασαλίδης, όταν την Πρωταπριλιά του 1967 απαντούσε με τον ίδιο τρόπο στο χιούμορ των δημοσιογράφων που τον ρωτούσαν αν είχε ζητήσει από τον τότε βασιλιά Κωνσταντίνο εντολή σχηματισμού κυβέρνησης της… ΕΔΑ:

«Δεν εζήτησα από τον βασιλιά την εντολήν.

Θα το έπαιρνε για πρωταπριλιάτικον αστείον».

Το 1982 η «Καθημερινή» δημοσίευσε ένα ενδιαφέρον ψέμα όταν «αποκάλυπτε» φιλοβασιλική γιάφκα μέσα στην τότε ΕΡΤ 1:

«Ομολόγησαν ότι ανήκαν σε αντικαθεστωτική οργάνωση και ότι ασκούσαν φιλοβασιλική προπαγάνδα οι δύο γυναίκες υπάλληλοι της ΕΡΤ που είχαν τεθεί εκτός υπηρεσίας από την περασμένη Τρίτη λόγω μεταδόσεως του δημοτικού τραγουδιού «Γρίβα μ’ σε θέλει ο βασιλιάς.»

Αυτό ανακοίνωσε χθες σε ειδική συνάντησή του με τους δημοσιογράφους ο υπουργός άνευ χαρτοφυλακίου Σάκης Πεπονής, ο οποίος πρόσθεσε ότι, εκτός των δύο υπαλλήλων που ομολόγησαν ήδη τη συμμετοχή τους στην παράνομη οργάνωση, υπάρχουν και άλλοι οκτώ υπάλληλοι της ΕΡΤ 1, εναντίον των οποίων έχουν προκύψει υποψίες και ανακρίνονται συνεχώς».

ΚΑΡΑΜΑΝΛΗΣ ΚΑΙ ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ

Την ίδια χρονιά ο «Μικροπολιτικός» στα «Νέα» ανέφερε ότι ο τότε Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κωνσταντίνος Καραμανλής θα έγραφε βιβλίο για τον εαυτό του, το οποίο θα προλόγιζε ο τότε πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου: «Tην επιμέλεια του βιβλίου, που πέρα από το πολιτικό ενδιαφέρον θα αναφέρεται και σε πολλές άγνωστες λεπτομέρειες από την καθημερινή ζωή του Προέδρου, όπως την αδυναμία του σε μερικά πρόσωπα (π.χ. Θόδωρος) ή σε μερικά πράγματα (γκολφ, σπανακόπιτες κ.λπ.) έκανε και… συνεχίζει (μια και στο αρχικό κείμενο όλο και κάτι προστίθεται κάθε τόσο) ο Πέτρος Μολυβιάτης.

Το ενδιαφέρον δεν βρίσκεται μόνο στο περιεχόμενο του βιβλίου, αλλά και στον πρόλογό του.

Γιατί θα τον γράψει – εκτός απροόπτου – ο Ανδρέας Παπανδρέου!

Η πρώτη κρούση έγινε πριν δύο μήνες περίπου, όταν το κείμενο καθαρογράφτηκε, αλλά η «κατ’ αρχήν συμφωνία» έκλεισε κατά την προχθεσινή δίωρη συνάντηση Προέδρου και Πρωθυπουργού.

Όπως ακούστηκε, ο Ανδρέας δέχτηκε, εφ’ όσον όλα πάνε καλά και ο Κων. Καραμανλής ξαναβάλει υποψηφιότητα σαν Πρόεδρος το ’85.

Θ’ αποτελεί άλλωστε το γεγονός  και μια έμπρακτη απόδειξη ότι το ΠΑΣΟΚ θα ψηφίσει Καραμανλή για Πρόεδρο…».

Ο ΚΟΣΚΩΤΑΣ ΑΓΟΡΑΖΕΙ ΤΟΝ… ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗ

Το δεύτερο μισό της δεκαετίας του ’80, ο απατεώνας τραπεζίτης Κοσκωτάς πρωταγωνιστούσε συχνά στις ειδήσεις αυτής της ημέρας.

Εκείνη την περίοδο ο Κοσκωτάς είχε αγοράσει τα πάντα, εκτός από τις εφημερίδες που γραφόταν την πρωταπριλιά ότι  αγόρασε.

Δηλαδή τον «Ριζοσπάστη» κατά τη «Βραδυνή», τον «Δημοκρατικό Λόγο» κατά τον «Ελεύθερο Τύπο» και το «Ποντίκι» .

Πιο κοντά στην αλήθεια είχε βρεθεί η «Ελεύθερη Ώρα», που είχε γράψει ότι ο Κοσκωτάς είχε πτωχεύσει, κάτι που έγινε λίγα χρόνια μετά.

Την ίδια χρονιά η «Αυριανή» έγραφε για τον αφορισμό του Τρίτση από την Ιερά Σύνοδο, η «Ελευθεροτυπία» βούλιαζε το «Σισμίκ» στην Τένεδο, η «Πρώτη» το έφερνε στο Τουρκολίμανο, ενώ για τη «Μεσημβρινή» η κυβέρνηση έβγαζε – επιτέλους – τη χώρα μας από το ΝΑΤΟ.

Το 1988 η «Ελεύθερη Ώρα»… δολοφονούσε τον εκδότη της με 32 σφαίρες σε  μακάβριο πρωτοσέλιδό της.

Την πρωταπριλιά του 1987 η Γενική Γραμματεία Τύπου είχε αναγκαστεί να εκδώσει ανακοίνωση για να διαψεύσει ένα χαρτί που είχε φτάσει σε όλες τις εφημερίδες, το οποίο έλεγε ότι ο Παπανδρέου σε συνάντησή του με τον Σαρτζετάκη είχε ζητήσει από τον τελευταίο τη διενέργεια εκλογών.

Ο ΘΑΝΑΤΟΣ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΠΟΥ ΗΤΑΝ… ΑΛΗΘΕΙΑ

Πρωταπριλιά του 1947 και ουδείς, στην Αθήνα, πίστεψε την είδηση που είχε αρχίσει να διαδίδεται από το μεσημέρι: «Πέθανε ο βασιλιάς Γεώργιος»!

Η είδηση για τον θανάτου του Γεωργίου άρχισε να γίνεται κάπως πιστευτή από τους Έλληνες, όταν το ραδιόφωνο άρχισε να μεταδίδει πένθιμα εμβατήρια.

Στις παραμονές του θανάτου του Γεωργίου Β΄ είχε επίσημα ενσωματωθεί η Δωδεκανήσος στην Ελλάδα.

Μάλιστα δυο μέρες πριν από τον θάνατό του, ο Γεώργιος, είχε εγκατασταθεί στη Ρόδο.

Σύμφωνα με τον δημοσιογράφο – συγγραφέα Σπύρο Μελά, που είχε παραστεί στην επίσημη τελετή της Ρόδου, δύο «κακά σημάδια» προοιώνιζαν ότι κάτι κακό θα συνέβαινε.

Η ασυνήθιστα βαριά ομίχλη που επικρατούσε στη Ρόδο και το γεγονός ότι η ελληνική σημαία κατά την επίσημη πρώτη έπαρση της στο νησί των Ιπποτών, μπερδεύτηκε στον κοντό!

Τι να μετρήσουν οι προλήψεις όμως μπροστά σε μια ανατριχιαστική «προφητεία» που είχε προηγηθεί έξι μήνες νωρίτερα.

Ένα μέντιουμ της εποχής, η γερόντισσα Δέσποινα, που σ' ένα ημιυπόγειο διαμέρισμα του Κολωνακίου δεχόταν από τον Μποδοσάκη και τον Τσουδερό μέχρι τον Πλαστήρα και μέλη της βασιλικής οικογένειας για να τους προβλέψει το μέλλον, είχε «δει» ή καλύτερα προειδοποιήσει για τον θάνατο του βασιλιά!

The post Πρωταπριλιά: Τα ψέματα που άφησαν εποχή και τα «θύματα» τους -Δημ.Σταυρόπουλος appeared first on Militaire.gr.