Όταν τα διαστημικά “σκουπίδια” απειλούν! Η παρολίγον σύγκρουση με αεροπλάνο

Γράφει ο Δημήτρης  Σταυρόπουλος

Με αφορμή την (σχεδόν) παγκόσμια κινητοποίηση και επιφυλακή που προκάλεσε η ανεξέλεγκτη πορεία προς τη γη μέρους του κινέζικου πυραύλου Long March 5B ο οποίος εκτοξεύτηκε την Μ. Πέμπτη από το διαστημικό κέντρο στην κινεζική νήσο Χαϊνάν, αποκαλύπτεται ότι περίπου… 20.000 διαστημικά «σκουπίδια» περιφέρονται στο διάστημα και άλλα έχουν πέσει ήδη σε διάφορα σημεία του πλανήτη, ενώ τα περισσότερα αποτελούν θανάσιμη απειλή!

Μάλιστα ένα από αυτά πριν από μερικά χρόνια, παρ ολίγον να συγκρουστεί με

ένα αεροσκάφος Airbus που πετούσε πάνω από τον Ειρηνικό ωκεανό με 270 επιβάτες.

Το αποκάλυψε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ο Έλληνας ευρωβουλευτής Νικόλαος Σαλαβρακος (Λάος) στις 11 Αυγούστου του 2011 με ερώτηση του ως εξής.

« Σύμφωνα με τη NASA, το 2008 υπήρχαν 9 000 κομμάτια διαστημικών σκουπιδιών σε τροχιά, με βάρος συνολικά περισσότερο από 5 500 τόνους συμπεριλαμβανομένων παλαιών προωθητικού τύπου πυραύλων, εργαλείων και οργάνων που έχασαν αστροναύτες και τμημάτων διαστημικών σκαφών. 

Τα διαστημικά σκουπίδια, που ποικίλλουν σε μέγεθος και περιλαμβάνουν από μικροσκοπικά μπουλόνια και βίδες μέχρι τεράστια κομμάτια από ατράκτους, βρίσκονται σε δύο βασικές ζώνες: σε χαμηλή τροχιά γύρω από τη γη, μερικές εκατοντάδες μίλια πάνω από τη γη, και σε γεωστατική τροχιά, 22 300 μίλια πάνω από τη γη.

Εκείνα που βρίσκονται σε χαμηλή τροχιά δημιουργούν ιδιαίτερα προβλήματα, αφού θα μπορούσαν να χτυπήσουν επανδρωμένα διαστημικά σκάφη, σύμφωνα με εμπειρογνώμονες του διαστήματος.

Είναι γεγονός ότι τα συντρίμμια που βρίσκονται σε χαμηλή τροχιά αποτελούν κίνδυνο για την ίδια τη γη.

 Χαρακτηριστικά, το 2006 τα κομμάτια ενός ρωσικού κατασκοπευτικού δορυφόρου κάηκαν με την είσοδό τους στην ατμόσφαιρα και πέρασαν πολύ κοντά από ένα Airbus που μετέφερε 270 επιβάτες, καθώς πετούσε πάνω από τον Ειρηνικό. 

Στις αρχές Ιουλίου, για μια ακόμη φορά, ένα διαστημικό σκουπίδι πλησίασε επικίνδυνα το Διεθνή Διαστημικό Σταθμό τρομοκρατώντας και, ουσιαστικά, θέτοντας σε κίνδυνο τη ζωή αστροναυτών.»

Το 1978 επίσης, κομμάτια από τον σοβιετικό δορυφόρο Cosmos-954 έπεσαν στα βόρεια του Καναδά. 

Τον ίδιο χρόνο η ηλιακή δραστηριότητα ήταν αυξημένη και η ατμόσφαιρα της Γης διογκώθηκε ξαφνικά, με αποτέλεσμα τα κομμάτια του αμερικανικού δορυφόρου Skylab να πέσουν στον Ινδικό Ωκεανό και στα δυτικά της Αυστραλίας.

 Ευτυχώς καμία από τις παραπάνω περιοχές δεν ήταν κατοικημένη και δεν υπήρξαν θύματα.

Μέχρι σήμερα έχουν γίνει γνωστές ακομα τέσσερις συγκρούσεις με διαστημικά σκουπίδια. 

 Τον Δεκέμβριο του 1991 συγκρούστηκε ο ρωσικός δορυφόρος «Cosmos 1934» με εξαρτήματα από τον δορυφόρο «Cosmos 926».

 Η σύγκρουση έγινε αντιληπτή το 2005. 

 Στις 24 Ιουλίου 1996 συγκρούστηκε ένας γαλλικός δορυφόρος με εξαρτήματα που προήλθαν από έκρηξη του ανώτερου τμήματος ενός πυραύλου τύπου Ariane. 

 Στις 17 Ιανουαρίου 2005 συγκρούστηκε τμήμα αμερικανικού πυραύλου με ένα κομμάτι από κινεζική διαστημοσυσκευή. 

 Στις 10 Φεβρουαρίου 2009 ο αμερικανικός δορυφόρος «Iridium 33» συγκρούστηκε με τον ανενεργό ρωσικό δορυφόρο «Cosmos 2251».

 Μεγάλος αριθμός σκουπιδιών διασκορπίστηκε σε απόσταση μέχρι και 800 χλμ. από τη Γη.

Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΣΕ ΑΡΙΘΜΟΥΣ

Από τα τέλη της δεκαετίας του 1950, όταν εγκαινιάστηκε η διαστημική εποχή με την εκτόξευση του «Σπούτνικ», περισσότεροι από 6.500 δορυφόροι στάλθηκαν σε διάφορες τροχιές γύρω από τη Γη, ανάλογα με τον σκοπό που κατασκευάστηκαν για να εξυπηρετήσουν. 

Εκτός από αυτό το πλήθος των δορυφόρων, δεκάδες διαστημόπλοια και διαστημοσυσκευές εκτοξεύτηκαν στο κοντινό μας Διάστημα και σε τροχιά γύρω από πλανήτες για να τους μελετήσουν. 

Σήμερα, από τους 6.500 δορυφόρους υπολογίζεται ότι λειτουργούν γύρω στους 900, καθώς οι υπόλοιποι απενεργοποιήθηκαν επειδή συμπλήρωσαν τον χρόνο ζωής τους ή καταστράφηκαν – σε μικρότερο βαθμό – από τεχνικά σφάλματα κατά τη διαδικασία τοποθέτησής τους σε τροχιά.

Τα διαστημικά σκουπίδια έκαναν για πρώτη φορά την εμφάνισή τους στο διάστημα όταν ξεκίνησε η αποστολή δορυφόρων στα τέλη της δεκαετία του 1950.

 Κατά την τοποθέτηση και μετά την από χρόνια απόσυρση των δορυφόρων, δεν υπήρξε πρόβλεψη για τον καθαρισμό των σκουπιδιών που δημιουργούνται από τα κατεστραμμένα τμήματα των δορυφόρων.

 Μια ιδιότυπη χωματερή από μηχανικά εξαρτήματα και σωματίδια σκόνης διαφόρων διαμετρημάτων πύκνωνε γύρω από τη Γη.

 Τα εξαρτήματα αυτά προέρχονται από δορυφόρους και διαστημόπλοια που είτε υφίστανται βλάβες είτε αποκολλώνται κατά τη διαδικασία διαχωρισμού των διαστημοπλοίων από τους πυραύλους που τα μεταφέρουν.

 Προέρχονται επίσης από την αποκόλληση των δεξαμενών καυσίμων από τους πυραύλους, ενώ κομμάτια σκόνης μπορεί να προέρχονται και από τις μπογιές των σκαφών εξαιτίας της θερμικής πίεσης που υφίστανται.

 Ολα αυτά τα διαστημικά σκουπίδια δεν χάνονται στο Διάστημα, αλλά παραμένουν σε τροχιά γύρω από τη Γη σε διάφορα υψόμετρα.

 Μάλιστα δεν παραμένουν σταθερά, αλλά κινούνται με πολύ μεγάλες ταχύτητες.

Έτσι διαστημικά σκουπίδια που κινούνται με ταχύτητα άνω των 27.000 χλμ την ώρα έχουν γεμίσει το διάστημα.

 Η βαρυντική έλξη της Γης δεν αφήνει τα σκουπίδια να φύγουν προς το διάστημα, διατηρώντας τα σε τροχιά γύρω από την Γη, όπου και συγκρούονται με μεταξύ τους και δημιουργούν νέα, μικρότερα αλλά το ίδιο επικίνδυνα.

ΣΥΓΚΡΟΥΣΕΙΣ ΣΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Χαρακτηριστικό είναι ότι η καταστροφή ενός κινεζικού μετεωρολογικού δορυφόρου το 2007 και η σύγκρουση ενός αμερικανικού με έναν ανενεργό ρωσικό δορυφόρο το 2009, με ταχύτητα 40.000 χλμ. την ώρα, σκόρπισαν τόσο πολλά συντρίμμια σε τροχιά ώστε λέγεται ότι αποτελούν το 1/3 όλων των καταγεγραμμένων διαστημικών σκουπιδιών.

Τα περισσότερα διαστημικά σκουπίδια περιφέρονται σε απόσταση 2.000 χλμ. από την επιφάνεια της Γης. 

Σε αυτή τη ζώνη, οι συγκεντρώσεις των σκουπιδιών ποικίλλουν και το σύνολό τους εντοπίζεται σε απόσταση από 750 μέχρι 800 χλμ

Σε αυτή την τροχιά βρίσκονται οι δορυφόροι παρατήρησης της Γης Ακολουθούν πολική τροχιά, κινούνται από τον Βόρειο προς τον Νότιο Πόλο της Γης.

 Για μία πλήρη περιφορά χρειάζονται 110 λεπτά. 

Πιο μακριά, στα 36.000 χλμ. βρίσκονται οι γεωστατικοί δορυφόροι, όπως είναι εκείνοι που συλλέγουν μετεωρολογικά δεδομένα.

 Τα διαστημικά σκουπίδια κινούνται με πολύ μεγάλες ταχύτητες.

 Όσα βρίσκονται χαμηλότερα από 2.000 χλμ. περιφέρονται με ταχύτητα 7-8 χλμ. ανά δευτερόλεπτο.

 Η μέση ταχύτητα σύγκρουσης αυτών των εξαρτημάτων με άλλα διαστημικά αντικείμενα είναι περίπου τα 10 χλμ. το δευτερόλεπτο.

 Όσο πιο μακριά από τη Γη βρίσκονται τα διαστημικά σκουπίδια τόσο περισσότερο χρόνο κάνουν να πέσουν ξανά στη Γη. 

 Τα αντικείμενα που βρίσκονται σε τροχιά μέχρι τα 600 χιλιόμετρα συνήθως χρειάζονται μερικά χρόνια. 

Πάνω από τα 800 χιλιόμετρα, τα αντικείμενα χρειάζονται μερικές δεκαετίες για να πέσουν στη Γη. 

 Εκείνα που βρίσκονται σε απόσταση μεγαλύτερη από 1.000 χλμ. χρειάζονται συνήθως έναν αιώνα ή και περισσότερο. –

Οι ειδικοί λένε ότι επειδή η επιφάνεια της Γης καλύπτεται από νερό κατά 70%, είναι πάρα πολύ μικρή η πιθανότητα να χτυπήσει κάποιος άνθρωπος.

 Παρ’ όλα αυτά, εξαρτήματα και μάλιστα μεγάλου μεγέθους έχουν καταφέρει να πέσουν στη Γη χωρίς να προκαλέσουν ζημιές ή θύματα.

 Μια τέτοια περίπτωση αφορούσε μια δεξαμενή ηλίου υψηλής πίεσης, που αποκολλήθηκε από πύραυλο Ariane V 13 (εκτοξεύτηκε τον Μάιο του 1985) και κατέληξε άθικτη στην Ουγκάντα το Μάρτιο του 2002.

Πηγή

4lyk aigal.att.sch omada2

The post Όταν τα διαστημικά “σκουπίδια” απειλούν! Η παρολίγον σύγκρουση με αεροπλάνο appeared first on Militaire.gr.

Keywords
Τυχαία Θέματα