«Ο Ερντογάν θα πει στο ΝΑΤΟ άντε γ@μ@θ@τε»

Η απόφαση του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν να συνεχίσει σθεναρά να είναι αντίθετος στην ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ ανέτρεψε το σχέδιο για ταχεία ένταξη των σκανδιναβικών χωρών στη στρατιωτική συμμαχία.

Το ερώτημα είναι τι ελπίζει να κερδίσει ο Ερντογάν από τη στάση του.

Ο Τούρκος πρόεδρος περιέγραψε τη Σουηδία και τη Φινλανδία ως «θερμοκοιτίδες» τρομοκρατικών ομάδων και είπε στους υπουργούς Εξωτερικών

Στη συνέχεια, έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες όσον αφορά στα αιτήματά του. Κατηγόρησε τις σκανδιναβικές χώρες επειδή αρνήθηκαν να εκδώσουν 30 άτομα που κατηγορούνται για  τρομοκρατία στην Τουρκία. Ταυτόχρονα, ο Τούρκος πρέσβης στο ΝΑΤΟ ανάγκασε τη συμμαχία να αναβάλει την αρχική της απόφαση να προχωρήσει τις αιτήσεις των δύο χωρών.

«Δεν παραδίδετε τρομοκράτες, αλλά θέλετε να ενταχθείτε στο ΝΑΤΟ», δήλωσε ο Ερντογάν σε ομιλία του στο κοινοβούλιο. «Δεν μπορούμε να πούμε ναι σε έναν οργανισμό ασφαλείας που στερείται ασφάλειας», ισχυρίστηκε ο Ερντογάν.

Η Άγκυρα απολαμβάνει ειδικού τύπου σχέσεις με ορισμένες δυτικές πρωτεύουσες εν μέσω  εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Τούρκοι αξιωματούχοι, μέσα στο Σαββατοκύριακο, είχαν υποβαθμίσει την προοπτική η Άγκυρα, ένα μέλος του ΝΑΤΟ από το 1952, να ασκήσει  βέτο στην ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας. Και στο ίδιο μήκος κύματος ήταν και δυτικοί αξιωματούχοι.

Αλλά ο «απρόβλεπτος πρόεδρος» Ερντογάν, ενώ παλεύει με μια ταραγμένη τουρκική οικονομία ενόψει των εκλογών που θα διεξαχθούν πριν από τον Ιούνιο του επόμενου έτους, έχει καταρρίψει το ένα ρεκόρ μετά το άλλο στα σκληροπυρηνικά παιχνίδια απέναντι στη Δύση.

Η Τουρκία εμφανίζεται ενοχλημένη επειδή η Σουηδία δεν καταστέλλει μέλη του Εργατικού Κόμματος του Κουρδιστάν (PKK), της ένοπλης πολιτοφυλακής που πολεμά το τουρκικό κράτος από τη δεκαετία του 1980. Η ομάδα έχει χαρακτηριστεί ως τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία καθώς και από την ΕΕ και τις ΗΠΑ.

Η Άγκυρα κατηγορεί τη Στοκχόλμη ότι φιλοξενεί εξόριστα μέλη του κινήματος Γκιουλέν, της ισλαμικής οργάνωσης που η Άγκυρα κατηγορεί για την απόπειρα πραξικοπήματος στην Τουρκία το 2016.

Ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν δήλωσε στο γερμανικό ραδιοφωνικό σταθμό Deutschlandfunk την Τρίτη ότι ο Ερντογάν «ανέβασε το τίμημα» για την είσοδο των σκανδιναβικών εθνών.

Η Άγκυρα βλέπει τη Σουηδία και όχι τη Φινλανδία ως το κύριο πρόβλημα – μια κατάσταση που έχει εκνευρίσει τους πολιτικούς στο Ελσίνκι, όπως λένε αξιωματούχοι. Οι Φινλανδοί αξιωματούχοι είχαν «φλερτάρει» επιμελώς με μέλη του ΝΑΤΟ για να εξασφαλίσουν μια ομαλή ένταξη εντός των επόμενων μηνών. «Δεν είμαι σίγουρος ότι οι Σουηδοί ήταν τόσο αφοσιωμένοι» στο στόχο όπως σχολίασε σκωπτικά Φινλανδός αξιωματούχος.

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου δήλωσε ότι θέλει η Σουηδία και η Φινλανδία να άρουν τα εμπάργκο όπλων που, μαζί με κάποιες άλλες χώρες, επέβαλαν στην Τουρκία το 2019 όταν ο Ερντογάν διέταξε τον στρατό να επιτεθεί σε Κούρδους πολιτοφυλακές που συνδέονται με το PKK στη Συρία.

Τούρκοι αξιωματούχοι «βγάζουν αφρούς» επειδή κορυφαίοι Σουηδοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου του υπουργού Άμυνας, είχαν συζητήσεις με ανώτερα στελέχη  συριακής κουρδικής πολιτοφυλακής που έχει στενούς δεσμούς με το PKK.

Και σε αυτό το πλαίσιο, η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της Σουηδίας θα δυσκολευτεί να συμβιβαστεί καθώς θα αντιμετωπίσει δύσκολες κοινοβουλευτικές εκλογές τον Σεπτέμβριο, μιας και έχει ήδη δυσαρεστήσει την αριστερή πτέρυγα του κόμματός της και τους πρώην κομμουνιστές με την υπογραφή της στο ΝΑΤΟ. Η χώρα έχει μια σημαντική κουρδική διασπορά και υπάρχει ευρεία συμπάθεια για το κουρδικό ζήτημα.

«Ανησυχώ ότι δεν υπάρχει τόσος χώρος για να πιέσουμε», είπε ο Paul Levin, διευθυντής του Ινστιτούτου Τουρκικών Σπουδών του Πανεπιστημίου της Στοκχόλμης.

«Η Σουηδία είναι [από καιρό] μια χώρα που υπερηφανεύεται για την ανεξαρτησία και την ουδετερότητα και είναι η ηθική συνείδηση ​​του κόσμου, ας το πούμε έτσι. Υπερασπιζόμαστε την ισότητα και τα ανθρώπινα δικαιώματα, την ισότητα των φύλων. Ήταν δυνατό για τους [κυβερνώντες] Σοσιαλδημοκράτες να στραφούν προς την υποστήριξη της ένταξης στο ΝΑΤΟ επειδή πίστευαν – και καθησύχασαν τους οπαδούς τους – ότι δεν θα  εγκαταλείψουν αυτόν τον κρίσιμο ρόλο».

Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου συναντήθηκε την Τετάρτη (18/5) με τον Αμερικανό ομόλογό του Άντονι Μπλίνκεν

«Τι θέλουμε… Σήμερα υπάρχουν απειλές για την ασφάλεια. Από διαφορετικές πηγές. Τι είναι το ΝΑΤΟ; Είναι μια συμμαχία για την ασφάλεια. Αυτό απαιτεί επίσης αλληλεγγύη. Το ΝΑΤΟ λέει ότι δεν θα πάρουμε θέση στον πόλεμο στην Ουκρανία, αλλά θα απαντήσουμε εάν οποιαδήποτε χώρα του ΝΑΤΟ δεχθεί επίθεση. Αυτό αποτελεί ένδειξη αλληλεγγύης. Είναι απαράδεκτο για χώρες που θέλουν να είναι μέλη του ΝΑΤΟ να υποστηρίζουν τρομοκρατικές οργανώσεις που μας απειλούν» δήλωσε ο Τσαβούσογλου μετά τη συνάντηση με τον Μπλίνκεν.

Συνεχίζοντας είπε ότι η Σουηδία προμηθεύει όπλα. «Οι στρατιώτες και οι πολίτες μας μαρτυρούν (σκοτώνονται). Από την άλλη πλευρά, βέβαια, είναι επίσης απαράδεκτο για έναν σύμμαχο που θέλει να είναι σύμμαχος να επιβάλλει περιορισμούς στα αμυντικά προϊόντα εναντίον ενός άλλου συμμάχου. Ποια είναι η αιτιολόγηση; Ο αγώνας μας κατά του PKK. Βλέπουν το PKK πιο κοντά τους παρά σε εμάς. Είναι κάτι που μπορεί να συμβεί;» αναρωτήθηκε ο Τσαβούσογλου.

«Τόσο οι σημερινοί μας σύμμαχοι όσο και οι χώρες που θέλουν να γίνουν σύμμαχοι θα πρέπει να επιδείξουν την ίδια στάση. Πρέπει να υπάρχει εγγύηση γι’ αυτό. Θέλουμε οι ανησυχίες της Τουρκίας να ικανοποιηθούν όχι στα λόγια αλλά στην πράξη. Αυτό ισχύει όχι μόνο για τη Σουηδία και τη Φινλανδία, αλλά και για άλλους συμμάχους», είπε αφήνοντας υπονοούμενα και για την Ελλάδα.

Αναφερόμενος στα F-16 είπε ότι ήταν στην ατζέντα των συνομιλιών προσθέτοντας ότι η συνάντηση μεταξύ των στρατιωτικών εξελίσσεται θετικά. Όπως τόνισε είναι επίσης απαραίτητο να εργαστούμε για το Κογκρέσο. «Τα μηνύματα που λαμβάνονται είναι επίσης πολύ θετικά. Τόσο οι ΗΠΑ όσο και εμείς πρέπει να κάνουμε αυτή την προσέγγιση πιο θετική».

Μετά τη συνάντηση, Μπλίνκεν – Τσαβούσογλου εκδόθηκε η ακόλουθη κοινή δήλωση:

«Ο Υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν και ο Υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας Μεβλούτ Τσαβούσογλου συναντήθηκαν στη Νέα Υόρκη στις 18 Μαΐου στο πλαίσιο του Στρατηγικού Μηχανισμού ΗΠΑ-Τουρκίας για να επιβεβαιώσουν την ισχυρή συνεργασία τους ως εταίροι και σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ.

Οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Τουρκία δεσμεύονται να συνεργαστούν στενά για την αντιμετώπιση των σημερινών γεωπολιτικών προκλήσεων. Ο Υπουργός Μπλίνκεν και ο Υπουργός Εξωτερικών Τσαβούσογλου σκοπεύουν να εμβαθύνουν τη διμερή συνεργασία μέσω εποικοδομητικού και ανοικτού διαλόγου, όπως οραματίζεται ο Στρατηγικός Μηχανισμός ΗΠΑ-Τουρκίας.

Συζήτησαν τρόπους και αξιολόγησαν συγκεκριμένα βήματα για την ενίσχυση της συνεργασίας τους σε θέματα άμυνας, καταπολέμησης της τρομοκρατίας, ενεργειακής και επισιτιστικής ασφάλειας, καταπολέμησης της κλιματικής αλλαγής και ενίσχυσης των εμπορικών δεσμών, ενώ συμφώνησαν να εντείνουν τις διαβουλεύσεις για μια σειρά περιφερειακών θεμάτων.

Επανέλαβαν επίσης την υποστήριξή τους στην κυριαρχία και την εδαφική ακεραιότητα της Ουκρανίας έναντι του απαράδεκτου πολέμου της Ρωσίας. Στο πλαίσιο αυτό, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Τουρκία επιβεβαίωσαν εκ νέου την υποστήριξή τους για την εξεύρεση λύσης για τον τερματισμό του πολέμου».

Προ της συνάντησης Μπλίνκεν-Τσαβούσογλου, ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν εκτίμησε ότι η Τουρκία θέλει να πιέσει τις ΗΠΑ να ανακαλέσουν την απόφαση που έβγαλε εκτός την Τουρκία από το πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35 (επειδή αγόρασε τους Ρωσικούς S-400) και να εγκρίνει το αίτημα της Άγκυρας για εκσυγχρονισμό της αεροπορίας της επιτρέποντάς της να αγοράσει νέα αεροσκάφη F-16.

Και παρότι η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει εκφράσει την υποστήριξή της στο αίτημα της Τουρκίας να αγοράσει νέα F-16 καθώς και κιτ εκσυγχρονισμού F-16, η πρόταση απαιτεί την έγκριση του Κογκρέσου.

Εμφανιζόμενη ως αναξιόπιστος σύμμαχος του ΝΑΤΟ «δεν θα κερδίσει κανέναν οπαδό του Ερντογάν» στο Καπιτώλιο, σύμφωνα με τον Emre Peker, διευθυντή Ευρώπης στην εταιρεία συμβούλων Eurasia Group.

Ο Πέκερ πιστεύει ότι ο Τούρκος ηγέτης τελικά θα υποχωρήσει αφού εξασφαλίσει κάποια «συμβολική και πραγματική» πρόοδο από τις σκανδιναβικές χώρες που μπορεί να χρησιμοποιήσει για να «κερδίσει πολιτικούς πόντους στο εσωτερικό». Ο Φινλανδός πρόεδρος και ο Σουηδός πρωθυπουργός πρόκειται να συναντήσουν τον Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο την Πέμπτη (19/5).

Οι αξιωματούχοι του ΝΑΤΟ ήλπιζαν ότι η συμμαχία θα ολοκληρώσει το πρώτο στάδιο της διαδικασίας υποβολής αιτήσεων της Φινλανδίας και της Σουηδίας εντός μίας ή δύο εβδομάδων, επιτρέποντάς τους να συμμετάσχουν στη σύνοδο κορυφής της Μαδρίτης ως υποψήφιες χώρες τον Ιούνιο.

«Είναι μια τέλεια ευκαιρία για να τους καλωσορίσουμε», όπως είπε διπλωμάτης από χώρα του ΝΑΤΟ. Οι Φινλανδοί και Σουηδοί ηγέτες ελπίζουν να μιλήσουν με τον Ερντογάν στο τηλέφωνο τις επόμενες ημέρες και ο Φινλανδός πρόεδρος Sauli Niinistö δήλωσε αισιόδοξος ότι το αδιέξοδο θα μπορούσε να ξεπεραστεί «με εποικοδομητικές συνομιλίες».

Αλλά η απόφαση της Τουρκίας την Τετάρτη, εμποδίζει αυτό που αναμενόταν ως ένα συνηθισμένο βήμα για την έναρξη των ενταξιακών συνομιλιών και θέτει το χρονοδιάγραμμα υπό αμφισβήτηση.

«Νομίζω ότι η βασική υπόθεση ότι αυτός [ο Ερντογάν] θα υποχωρήσει είναι αστεία», είπε ο Άαρον Στάιν, διευθυντής του προγράμματος Μέσης Ανατολής στο Ινστιτούτο Ερευνών Εξωτερικής Πολιτικής που εδρεύει στη Φιλαδέλφεια, σύμφωνα με τους Financial Times. Όπως διαπιστώνει, οι δυτικοί αξιωματούχοι υποτιμούσαν σταθερά τη σοβαρότητα των απειλών του Τούρκου προέδρου Ερντογάν.

«Ειλικρινά δεν ξέρω πώς θα πάει αυτό», όπως είπε ο Άαρον Στάιν και συμπλήρωσε: «Μπορώ να υποστηρίξω ότι θα λάβει κάτι [ως προσφορά ειρήνης] πριν από τη σύνοδο κορυφής της Μαδρίτης. Και μπορώ επίσης να τον δω να λέει, άντε γ@μ@θείτε»!

The post «Ο Ερντογάν θα πει στο ΝΑΤΟ άντε γ@μ@θ@τε» appeared first on Militaire.gr.