Έλληνες αεροπόροι σε ξένους ουρανούς, οι άγνωστες αερομαχίες

Γράφει ο Δημήτρης  Σταυρόπουλος

(πρώτο μέρος)

Είναι αλήθεια ότι τα λιγότερο λεπτομερή  που γνωρίζουμε για την δράση των ελληνικών Όπλων στον Παγκόσμιο Πόλεμο, προέρχονται από την Αεροπορία.

Τόσον ο Στρατός όσο και το Ναυτικό, έχουν προωθήσει την δράση τους σε όλες σχεδόν τις ελεύθερες πηγές πληροφόρησης και έτσι ο ενδιαφερόμενος έχει την δυνατότητα να αντλήσει ανεμπόδιστα

Η Πολεμική Αεροπορία έχει να επιδείξει σελίδες δόξας εκείνη την εποχή, τόσον στο αλβανικό μέτωπο, όσο και στην συνέχεια, όταν οι ιπτάμενοι και το προσωπικό εδάφους, κατάφεραν να διαφύγουν με μυθιστορηματικό τρόπο από την σκλαβωμένη χώρα και να συγκροτήσουν πολεμικές μοίρες στο πλευρό των συμμάχων.

Πολέμησαν γενναία και η προσφορά τους εκτιμήθηκε και μνημονεύεται.

Από το Aqir της Παλαιστίνης στην πυρωμένη Δυτική Έρημο, από το Sidi Barrani στο Castel

Benito, από τη Νuova στον Τάραντα, οι Έλληνες αεροπόροι έκλεισαν την πατρίδα στην ψυχή τους και έδωσαν τα πάντα για την πιο μεγάλη μέρα, την ημέρα που τα αεροπλάνα με τα γαλανόλευκα διακριτικά θα έριχναν ξανά τη σκιά τους πάνω από την ελεύθερη πατρίδα.

Ο αγώνας δεν ήταν ούτε εύκολος, ούτε σύντομος, ούτε χωρίς θυσίες: 89 γενναίοι δε θα γύριζαν πίσω…

Η ΠΡΩΤΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΟΛΕΜΙΚΗ ΜΟΙΡΑ

10 Οκτωβρίου 1941: στο Αqir ιδρύεται η πρώτη ελληνική πολεμική Μοίρα εκτός
Ελλάδας, η 335 Μοίρα Διώξεως, επανδρωμένη ως επί το πλείστον με τους
έμπειρους χειριστές των καταδιωκτικών PZL, των Gladiators και των Potez που
κατόρθωσαν να διαφύγουν μέσω Τουρκίας για τη Μέση Ανατολή και τους
χειριστές που καταφθάνουν από τα βρετανικά αεροπορικά κέντρα εκπαίδευσης
στη Ροδεσία, τη Ν. Αφρική και αλλού.

Αν και η Μοίρα υπάγεται επιχειρησιακά
στη RAF, τα Hurricanes του 335th (Hellenic) Squadron φέρουν περήφανα τα
γαλανόλευκα διακριτικά στην άτρακτό τους, ένα προνόμιο που ελάχιστοι εκ των
Συμμάχων απόλαυσαν κατά τη διάρκεια του πολέμου.

Στο Aqir η Μοίρα θα μείνει
ως τις 6 Δεκεμβρίου του ιδίου έτους και στη συνέχεια μετασταθμεύει στο St
Jean d’ Acre.

Αυτή θα είναι η πρώτη από τις συνεχείς μετακινήσεις της…
Ένα χρόνο αργότερα η 335 ΜΔ βρίσκεται εξοπλισμένη με 18 αεροπλάνα και
ετοιμοπόλεμη.

Το Afrika Korps του Στρατάρχη Ρόμελ σαρώνει τα πάντα στο
πέρασμά του και τίποτα δε φαίνεται ικανό να αναχαιτίσει τη νικηφόρο
προέλασή του.

Στο συμμαχικό στρατόπεδο η ανησυχία ελάχιστα απέχει από τον
πανικό.

Στην Αλεξάνδρεια ο ουρανός μαυρίζει από το εσπευσμένο κάψιμο των
απόρρητων εγγράφων.

Τα παιδιά της Ελλάδος που κατατρόπωσαν τους Ιταλούς
στην Ήπειρο και στην Κορυτσά είναι επί το έργον.

Στο έμβλημα της 335 το
ρητό «Αίεν Υψικρατείν» φαντάζει σαν αρχαίος όρκος…

Την ίδια ώρα, στη
Γάζα, η δραστηριότητα στην ελληνική Εκπαιδευτική Μοίρα Διώξεως (Greek
Training Fighter Squadron) δε σταματά ούτε λεπτό, ενώ το «αεροπορικόν
απόσπασμα Γάζης» συνεχίζει ακούραστα τη συγκέντρωση, την ταξινόμηση και τη
μερική εκπαίδευση του προσωπικού που εξακολουθεί να φθάνει από παντού.

Στην Αίγυπτο οι μετασταθμεύσεις διαδέχονται η μια την άλλη με τη συχνότητα

που αλλάζουν τα τοπωνύμια: El Daba, Gerawla, El Daba, Idku, Dekheila…

Τα Hurricane Mk I που έδωσαν στην 335 μόνο καινούρια δεν ήταν, και οι αντίξοες

συνθήκες στις οποίες επιχειρούσαν τα αεροσκάφη έκαναν ότι μπορούσαν για να

δυσκολέψουν τα πράγματα, όμως αυτό λίγο ενδιέφερε τους Έλληνες.

Τώρα είχαν αεροπλάνα κι αυτή τη φορά θα πήγαιναν στη μάχη με κάτι καλύτερο από τα

ξεπερασμένα PZL.

Από ένα σημείο και μετά, τα τοπωνύμια δίνουν πια τη θέση τους σε στίγματα
στο χάρτη, πρόχειρους διαδρόμους χαραγμένους στην έρημο με δυο γράμματα και
έναν αριθμό αντί για όνομα. Το Σεπτέμβριο του ’42 τα νέα ότι η μονάδα
πρόκειται να εξοπλισθεί με τα μεταγενέστερα Μk IIB βρίσκουν τη Μοίρα στο
Landing Ground 173 να προετοιμάζεται για την αποφασιστικής σημασίας μάχη
του El Alamein.

Η αντεπίθεση των Συμμάχων ήταν φοβερή… «Ξαφνικά, η νύχτα
έγινε μέρα από τις λάμψεις των πυροβόλων που άνοιγαν πυρ», διηγείτο
ο Ιωάννης Μακρυωνίτης, ένας από τους Έλληνες που πολέμησαν με την 8η
Στρατιά στη Βόρειο Αφρική. «Η λάμψη ήταν τέτοια που διάβαζες άνετα
εφημερίδα, ο δε θόρυβος ήταν ακόμη πιό τρομακτικός…»

Οι Έλληνες αεροπόροι πετούν αποστολές
αναχαιτίσεως, προσβολής επιγείων στόχων εκείθεν της γραμμής του μετώπου και
κάλυψης των φιλίων δυνάμεων με εξαντλητικούς ρυθμούς, εξορμώντας από τα LG
85, LG 37, LG 13 και το LG 121, κοντά στο Sidi Barrani.

Στο γαλάζιο βιβλίο
οι χρόνοι πτήσεων τώρα είναι υπογραμμισμένοι με κόκκινο μολύβι: πολεμικές
αποστολές… 26 Οκτωβρίου, Hurricane IIB BD920, Offensive patrol over
Alamein Front.

ΟΙ ΑΓΝΩΣΤΕΣ ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ

«Εμείς κάναμε κυρίως επιθετικές αποστολές χτυπώντας ότι βρίσκαμε,
μηχανοκίνητες φάλαγγες, κόμβους εφοδιασμού, αποθήκες πυρομαχικών, κέντρα
διοικήσεως, τα πάντα.

Πολλές φορές ακολουθούσαμε έναν δρόμο στην έρημο δεν
είχε και πολλούς— και βαράγαμε οτιδήποτε εκινείτο», θυμάται ένας βετεράνος πιλότος.

Οι αχνές καταχωρίσεις συνεχίζουν την ιστορία τους: Top cover 127 Sqn, Top cover 274 Sqn… Από τις πρώτες κιόλας
πολεμικές αποστολές, οι «Fighting Greeks» κερδίζουν τον ανυπόκριτο σεβασμό
όλων.

«Άκουσα πως βρίσκονται Έλληνες στην Έρημο και είχα πάντοτε την
επιθυμία να τους γνωρίσω», δήλωνε κατά τη διάρκεια μιας επίσκεψής του στο
LG 87 ο Πτέραρχος Λόρδος Τρέντσερ, ο «πατέρας» της RAF.

«Είμαι ευτυχής που
σήμερα σας συναντώ στις επιχειρήσεις.

Έχω ακούσει πολλά για σας και είμαι
υπερήφανος για σας».

Οι Έλληνες θα δικαιώσουν τη φήμη τους στις 28 Οκτωβρίου 1942 με την «εθιμοτυπική» επίσκεψή τους στο ιταλικό στρατηγείο
στη Λιβύη.

Στην επέτειο της ιταλικής επίθεσης κατά της Ελλάδας, οι χειριστές της 335
δείχνουν στους Ιταλούς πώς είναι να σε χτυπούν απροειδοποίητα.

Δώδεκα Χάρικεϊν ξεκινούν και επιτίθονται στο στρατηγείο, βομβαρδίζοντας και
πολυβολώντας το αλύπητα από ελάχιστο ύψος. Όλος ο κόσμος μιλάει και πάλι
για την Ελλάδα…

Το BBC μεταδίδει λεπτομέρειες από την τολμηρή αυτή αποστολή σε όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες, στη δε Μοίρα πανηγυρίζουν: από
τους χειριστές που μετείχαν στην επιδρομή όλοι επιστρέφουν σώοι, μα από τα
αεροπλάνα που απογειώθηκαν εκείνο το πρωινό, ένα καταστρέφεται ολοσχερώς,
ένα άλλο πραγματοποιεί αναγκαστική προσγείωση και τέσσερα παραδίδονται
στους τεχνικούς με ζημιές που ποικίλουν σε μέγεθος.
Όμως ο πόλεμος συνεχίζεται.

Η Μοίρα προωθείται μια ακόμη φορά: LG 104, LG13…

Ο Φεβρουάριος θα τη βρεί στο LG 08, στη Marsa Matruh, με αποστολή την
προστασία των συμμαχικών νηοπομπών που κρατούν ανοικτή τη θαλάσσια οδό
ανεφοδιασμού Γιβραλτάρ-Μάλτας-Αλεξανδρείας.

Η ζωή στα αντίσκηνα που τα
δέρνουν οι αμμοθύελλες δε διαφέρει από εκείνη στα αντίσκηνα κάποιου άλλου
Landing Ground, όπως δε διαφέρει η άμμος που οι μηχανικοί (οι θρυλικές
«μαστοράτζες») εξακολουθούν να βρίσκουν παντού στα αεροπλάνα τους…

Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΟΙΡΑ

«Μετά το El Alamein, όταν είχαμε αρχίσει το κυνηγητό των Γερμανών, μια

ομάδα έμπειρων χειριστών της 335 ΜΔ έφυγε για να δημιουργήσει τον πυρήνα

της δεύτερης ελληνικής πολεμικής Μοίρας που ιδρύθηκε στη Μέση Ανατολή, της

336».

25 Φεβρουαρίου 1943: η «6» συγκροτείται με προσωπικό τόσο από την

πρώτη Μοίρα, όσο και από την Εκπαιδευτική Μοίρα στη Γάζα. Διοικητής της

336ης Βασιλικής Ελληνικής Μοίρας Διώξεως αναλαμβάνει ο Σμηναγός (Ι) Σπ.

Διαμαντόπουλος ενώ τα πρώτα Hurricane IIC αρχίζουν να φθάνουν στο LG 219

στην Αl Maza, έξω από το Κάιρο. Με τέσσερα επίφοβα πυροβόλα Hispano-Suiza

Mk I των 20 mm στη θέση των πολυβόλων των Mk II, συν δύο Browning 0.303 και

δυνατότητα ανάρτησης δύο απορριπτομένων δεξαμενών χωρητικότητος 44 γαλ.

κάτω από τις πτέρυγες, ο τύπος εξοπλίζει ήδη την 335.

Χάρη στην πείρα των «ψημένων» χειριστών που αποτέλεσαν τον πυρήνα της μονάδας και τον ενθουσιασμό του προσωπικού, η νεοσύστατη Μοίρα δε θα αργήσει να προωθηθεί στη Δυτική Έρημο αναλαμβάνοντας από τον Απρίλιο του ιδίου έτους επιχειρησιακές αποστολές με ορμητήριο το LG 121 στο Sidi Barrani.

Με την εντολή μετακίνησης προς τη ζώνη των επιχειρήσεων, ο Σγος

Διαμαντόπουλος καλεί τους αξιωματικούς της Μοίρας και τους μιλά με λίγα,

μεστά λόγια:

«Ήλθε πλέον η ώρα να συνεισφέρουμε στον συμμαχικό αγώνα.

Μπορούμε και πρέπει να διακριθούμε, αρκεί να κλείσουμε την Πατρίδα μες στην

καρδιά μας, να κάνουμε το καθήκον μας και να έχουμε πίστη εις την υπηρεσία

μας».

Το ρητό «Αμύνεσθαι περί Πάτρης» στο έμβλημα της 336 δεν είναι παρά η

ιερή υπόσχεση των ανθρώπων της.

Από το Sidi Barrani, η δεύτερη ελληνική Μοίρα, εκτός των περιπολιών

προστασίας νηοπομπών, αναλαμβάνει και αποστολές προσβολής επιγείων στόχων

στην Κρήτη μαζί με την 335 και τις Μοίρες 74th, 451st, 227th και 238th Sqn

της RAF.

Όπως αναμενόταν, τα νέα για την ανάληψη επιθετικών επιχειρήσεων

πάνω από την Κρήτη προκαλούν τον άκρατο ενθουσιασμό των ελληνικών

πληρωμάτων.

Μπροστά στην προθυμία των χειριστών της 336 να πετάξουν όλοι στην αποστολή της επομένης, ο διοικητής της δεν έχει άλλη επιλογή από τη διεξαγωγή κλήρωσης.

(αύριο το δεύτερο μέρος. Oι μάχες στους ελληνικούς ουρανούς και οι πρώτοι νεκροί)

Πληροφορίες

Πτήση & Διάστημα

Αλέξανδρος Θεολόγου

The post Έλληνες αεροπόροι σε ξένους ουρανούς, οι άγνωστες αερομαχίες appeared first on Militaire.gr.