Μπορεί η οικονομική ανάκαμψη της Αιγύπτου να απορροφήσει τους παγκόσμιους εμπορικούς κραδασμούς του Τραμπ;

Ενισχυμένη από τις ξένες επενδύσεις και τις προσεκτικές μεταρρυθμίσεις, η εύθραυστη ανάκαμψη της Αιγύπτου αντιμετωπίζει μια νέα δοκιμασία από την εμπορική αναταραχή που τροφοδοτείται από τους δασμούς του Τραμπ.Καθώς οι αγορές παγκοσμίως αντιμετωπίζουν την αυξανόμενη αβεβαιότητα εν μέσω της κλιμάκωσης των εμπορικών εντάσεων το 2025, η Αίγυπτος έχει αναδειχθεί ως μια πιθανή φωτεινή κηλίδα σε μια περιοχή που προετοιμάζεται για βραδύτερη ανάπτυξη, καθώς νέοι κίνδυνοι ελλοχεύουν εν μέσω της παγκόσμιας εμπορικής επανεκκίνησης του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.Στις 22 Απριλίου, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) μείωσε την πρόβλεψή του για την ανάπτυξη του 2025 για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική στο 2,6%, από 3,5%, καθώς οι αντίξοοι παράγοντες επιβαρύνουν τις προοπτικές των περιφερειακών εξαγωγέων πετρελαίου. Αλλά η Αίγυπτος αντιστάθηκε στην τάση, με το ΔΝΤ να αναθεωρεί την πρόβλεψή του για το ΑΕΠ της στο 3,8%, ελαφρώς αυξημένη από 3,6%, γεγονός που έρχεται μετά την ανάπτυξή της κατά 2,4% πέρυσι.Η αναβάθμιση αυτή υπογραμμίζει τη δυναμική πίσω από τη συνεχιζόμενη οικονομική ανάκαμψη της Αιγύπτου, λίγο περισσότερο από ένα χρόνο αφότου η πολυπληθέστερη χώρα του αραβικού κόσμου απέφυγε οριακά μια οικονομική κατάρρευση με τη βοήθεια ενός διεθνούς πακέτου διάσωσης συνολικού ύψους σχεδόν 60 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η οικονομία έχει έκτοτε δείξει σημάδια σταθεροποίησης, ενισχυμένη από τις μεταρρυθμίσεις, τις ξένες επενδύσεις και την ανανεωμένη εμπιστοσύνη των επενδυτών. Στις 17 Απριλίου, η Κεντρική Τράπεζα της Αιγύπτου μείωσε τα επιτόκια για πρώτη φορά από το 2020, ανταποκρινόμενη στην άμβλυνση των πληθωριστικών πιέσεων. Ο μηνιαίος πληθωρισμός έφθασε σε χαμηλά επίπεδα πολλών ετών στις αρχές του τρέχοντος έτους, παρά την ελαφρά άνοδο τον Μάρτιο. Η μείωση του επιτοκίου ήρθε σε συνέχεια της συνεχούς υποστήριξης από ξένους χρηματοδότες, με το Κατάρ στις 17 Απριλίου να δεσμεύεται να επενδύσει 7,5 δισεκατομμύρια δολάρια στην Αίγυπτο, η οποία ήρθε λίγο μετά την υπογραφή συμφωνιών μεταξύ της Γαλλίας και της Αιγύπτου με στόχο την ενίσχυση της σταθερότητας της βορειοαφρικανικής χώρας εν μέσω περιφερειακής αστάθειας. Παρόλα αυτά, η ευρύτερη οικονομική εικόνα παραμένει θολωμένη από κινδύνους. Ο κυριότερος από αυτούς: η αβέβαιη πορεία της εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ. Το σαρωτικό σχέδιο δασμών του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ, που ανακοινώθηκε στις 2 Απριλίου, έχει αναστατώσει τις παγκόσμιες αγορές και έχει εγείρει φόβους για έναν καταστροφικό παγκόσμιο εμπορικό πόλεμο που θα μπορούσε να εκτροχιάσει τα εύθραυστα κέρδη της Αιγύπτου. Παρόλο που η Αίγυπτος αντιμετωπίζει τον χαμηλότερο βασικό δασμό των ΗΠΑ ύψους 10% - μια εξέλιξη που έχει επίσης προκαλέσει αισιοδοξία ότι οι Αιγύπτιοι εξαγωγείς θα μπορούσαν πράγματι να κερδίσουν κάποιο μερίδιο αγοράς μακριά από τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ που αντιμετωπίζουν υψηλότερους συντελεστές - η χώρα δεν έχει ξεφύγει από την αναταραχή. Η αιγυπτιακή λίρα βυθίστηκε σε χαμηλό ρεκόρ σχεδόν 52 ανά δολάριο νωρίτερα αυτόν τον μήνα, την πιο απότομη πτώση της από τότε που η χώρα έθεσε σε κυκλοφορία το νόμισμά της πριν από ένα χρόνο. Το Bloomberg ανέφερε ότι περίπου 1 δισεκατομμύριο δολάρια σε κεφάλαια είχαν εγκαταλείψει την Αίγυπτο από τις 10 Απριλίου, αν και έκτοτε μετριάστηκε κάποια πίεση στη λίρα. Αν και η Ουάσινγκτον έχει πλέον παύσει τους περισσότερους δασμούς για περίοδο 90 ημερών και την περασμένη εβδομάδα έδωσε σήμα για μια ενδεχομένως ηπιότερη στάση απέναντι στην Κίνα, αυτή η νέα εποχή εμπορικών αναταραχών δημιουργεί κινδύνους για την Αίγυπτο τη στιγμή που παραμένει ευάλωτη σε εξωτερικούς κλυδωνισμούς.  «Οι δασμοί θα επιδεινώσουν μόνο την οικονομία της Αιγύπτου, όχι τόσο λόγω των εξαγωγών προς τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά λόγω των δευτερογενών επιπτώσεων μιας παγκόσμιας επιβράδυνσης», λέει στο Al-Monitor ο Μπεν Φίσμαν, συνεργάτης με έμφαση στη Βόρεια Αφρική στο Ινστιτούτο Πολιτικής της Ουάσιγκτον για την Εγγύς Ανατολή.   Μια παγκόσμια ύφεση που θα πυροδοτηθεί από τις εμπορικές εχθροπραξίες θα μπορούσε να πλήξει την Αίγυπτο με διάφορους τρόπους, από τον αντίκτυπο στο επενδυτικό κλίμα έως την αναζωπύρωση των πληθωριστικών πιέσεων μέσω των διαταραχών της αλυσίδας εφοδιασμού και του υψηλότερου κόστους εισαγωγών. Εν τω μεταξύ, ο κατάλογος των προκλήσεων της χώρας παραμένει μακρύς, από το υψηλό εξωτερικό χρέος έως την αναζωπύρωση της ενεργειακής κρίσης τα τελευταία χρόνια. Επιπλέον, η μεταρρυθμιστική της ατζέντα είναι ελλιπής.Ανατροπή της κατάστασηςΗ Αίγυπτος εισήλθε το 2024 σε κρίση. Ο πληθωρισμός ρεκόρ, οι εξοντωτικές ελλείψεις συναλλάγματος και η κατάρρευση των εσόδων της Διώρυγας του Σουέζ λόγω των επιθέσεων των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα έφεραν την οικονομία της στο χείλος του γκρεμού. Αυτή η εντεινόμενη κρίση είχε πολλές βαθύτερες αιτίες, εκ των οποίων η σημαντικότερη ήταν μια δεκαετία δαπανών για υποδομές που τροφοδοτήθηκαν με χρέος. Το σημείο καμπής ήρθε τον Φεβρουάριο του 2024, όταν τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα παρέδωσαν μια ιστορική επένδυση ύψους 35 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Η ανακάλυψη αυτή ξεκλείδωσε ξένο συνάλλαγμα, επιτρέποντας στην Αίγυπτο να επιπλεύσει τη λίρα της και να αυξήσει τα επιτόκια - προϋποθέσεις που απαιτούνταν για να αποκτήσει πρόσβαση σε ένα διευρυμένο πακέτο 8 δισεκατομμυρίων δολαρίων του ΔΝΤ. Σύντομα ακολούθησαν και άλλοι υποστηρικτές, συμπεριλαμβανομένης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.  Τα συναλλαγματικά αποθέματα έφτασαν σε υψηλά επίπεδα ρεκόρ πέρυσι και το επενδυτικό κλίμα ανακάμπτει. Στις αρχές του 2025, οι προοπτικές είχαν βελτιωθεί περαιτέρω και η Αίγυπτος προχώρησε σε διεθνή πώληση ομολόγων ύψους 2 δισεκατομμυρίων δολαρίων, την πρώτη μετά από χρόνια. Θα μπορούσαν να έρθουν και άλλες μειώσεις επιτοκίων. «Πιστεύουμε ότι οι νομισματικές συνθήκες θα χαλαρώσουν πολύ περισσότερο από ό,τι περιμένουν οι περισσότεροι κατά τη διάρκεια του τρέχοντος έτους», έγραψε αυτή την εβδομάδα σε σημείωμά του ο οικονομολόγος της Capital Economics για τη Μέση Ανατολή, Τζέιμς Σουάνστον. Παρόλα αυτά, το Κάιρο πρέπει να συνεχίσει την αναμόρφωση της οικονομίας. Ενώ η Αίγυπτος έχει επιτύχει ορισμένες δύσκολες μεταρρυθμίσεις, όπως η μείωση των επιδοτήσεων φυσικού αερίου, σημείωσε ο Φίσμαν, εξακολουθεί να υστερεί στην ιδιωτικοποίηση των κρατικών βιομηχανιών, ιδίως εκείνων που ανήκουν στον στρατό. «Πρέπει να δράσουν ταχύτερα για να εφαρμόσουν το σχέδιό τους για τις ιδιωτικοποιήσεις», δήλωσε. «Όταν και αν συμβεί αυτό, θα σημαίνει ότι είναι σοβαροί με τις μεταρρυθμίσεις και ότι δεσμεύονται να προωθήσουν τον ιδιωτικό τομέα».  Τα έσοδα της Διώρυγας του Σουέζ παραμένουν πεσμένα, με την κίνηση στην Ερυθρά Θάλασσα να παραμένει στάσιμη, καθώς ο στρατός των ΗΠΑ έχει ενισχύσει την πίεση στους Χούθι φέτος. Η κυβέρνηση Τραμπ έφερε επίσης το Κάιρο σε δύσκολη θέση με την πρόταση-σοκ για την απέλαση των κατοίκων της Γάζας στην Αίγυπτο και άφησε να εννοηθεί ότι αναμένει αποζημίωση για τα πλήγματα κατά των Χούθι - κινήσεις που θα έχουν αναστατώσει την ηγεσία της Αιγύπτου.Παιχνίδια του ΚόλπουΗ νέα δέσμευση του Κατάρ για 7,5 δισεκατομμύρια δολάρια για την Αίγυπτο ήρθε κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι στη Ντόχα στις 14 Απριλίου. Αν και με λίγες λεπτομέρειες, η κίνηση είναι σημαντική και σηματοδοτεί την εμβάθυνση της προσέγγισης μεταξύ του Κατάρ και της Αιγύπτου, η οποία παραδοσιακά ευθυγραμμίζεται με τα ΗΑΕ και τη Σαουδική Αραβία και διέκοψε τους δεσμούς με τη Ντόχα μαζί με αυτές το 2017.Αυτή η νέα συμφωνία μπορεί επίσης να έχει επιπτώσεις στην Αίγυπτο που είναι περισσότερο γεωπολιτικές παρά οικονομικές. «Η υπόσχεση του Κατάρ είναι μόνο μια υπόσχεση μέχρι στιγμής, σε αντίθεση με τη συμφωνία με τα ΗΑΕ για σχεδόν τριπλάσιο ποσό, συμπεριλαμβανομένων των μετρητών», δήλωσε ο Φίσμαν. «Περαιτέρω, τα ΗΑΕ είναι πιθανότατα δυσαρεστημένα που ο Σίσι στρέφεται προς τον αντίπαλο των ΗΑΕ».Αξίζει να σημειωθεί ότι ορισμένες εντάσεις μεταξύ Καΐρου και Αμπού Ντάμπι εμφανίστηκαν πρόσφατα για τη Γάζα. Τον Μάρτιο, ο Αραβικός Σύνδεσμος ενέκρινε την πρόταση της Αιγύπτου για ένα τεχνοκρατικό σχέδιο ανοικοδόμησης υπό την ηγεσία της Παλαιστινιακής Αρχής. Τα ΗΑΕ, αντίθετα, πίεσαν για γρήγορο αφοπλισμό της Χαμάς - μια προσέγγιση που έρχεται σε αντίθεση με την πιο σταδιακή στρατηγική της Αιγύπτου.Δασμολογικό τεντωμένο σχοινίΗ Μέση Ανατολή απέφυγε τα χειρότερα από τις παγκόσμιες εμπορικές μάχες του Τραμπ και ορισμένοι, συμπεριλαμβανομένης της Αιγύπτου, βλέπουν πραγματικά ευκαιρίες να επωφεληθούν από αυτή τη δασμολογική αναταραχή. Η Αίγυπτος εξήγαγε αγαθά αξίας 2,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων στις Ηνωμένες Πολιτείες το 2024, ενώ εισήγαγε 6,1 δισεκατομμύρια δολάρια. Ως μία από τις χώρες που πλήττονται μόνο με βασικό δασμό 10%, η Αίγυπτος έχει επισημανθεί ως πιθανός νικητής. Το Reuters ανέφερε στις 8 Απριλίου ότι η Αίγυπτος, το Μαρόκο και η Τουρκία θα μπορούσαν να επωφεληθούν ως εναλλακτικές λύσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού σε χώρες όπως το Μπαγκλαντές και το Βιετνάμ, οι οποίες αντιμετωπίζουν αυστηρότερους δασμούς.Για παράδειγμα, η βιομηχανία κλωστοϋφαντουργίας της Αιγύπτου θα μπορούσε να δει μια ώθηση εις βάρος άλλων. Αλλά τα κέρδη αυτά μπορεί να αποδειχθούν ασύλληπτα αν η παγκόσμια οικονομία παραπαίει ή τα αντίπαλα έθνη συνάψουν συμφωνίες για τη μείωση των δικών τους δασμών. Προς το παρόν, η ευκαιρία είναι περισσότερο θεωρητική παρά απτή, και οι μεταβαλλόμενοι πολιτικοί άνεμοι στην Ουάσιγκτον θα μπορούσαν να κλείσουν το παράθυρο πριν ανοίξει πλήρως.Πηγή: Al Monitor

The post Μπορεί η οικονομική ανάκαμψη της Αιγύπτου να απορροφήσει τους παγκόσμιους εμπορικούς κραδασμούς του Τραμπ;  appeared first on Militaire.gr.