Greenomed: Clusters για «πράσινη» μεταποίηση στην Κεντρική Μακεδονία

του Νίκου Αβουκάτου

«Πώς θα επιτύχουμε "πράσινη μεταποίηση", σε έναν τομέα που, όπως έχει αποδειχθεί, καταναλώνει περίπου το 30% της παραγόμενης ενέργειας;». Αυτό είναι το ερώτημα που απασχολεί τους εταίρους του ευρωπαϊκού έργου «Greenomed - Διαπεριφερειακή συνεργασία στη Μεσόγειο για την καινοτομία στην πράσινη μεταποίηση», στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Interreg Mediterranean.

Οι δυνατότητες προώθησης πιλοτικών συνεργατικών μονάδων (pilot plans) για την εισαγωγή καινοτόμων τεχνολογιών στον χώρο της βιομηχανίας με στόχο την ενίσχυση και την προώθηση της πράσινης μεταποίησης

απασχόλησαν την πρώτη συνάντηση των εταίρων του έργου στο Κέντρο Διάδοσης Ερευνητικών Αποτελεσμάτων (ΚΕ.Δ.Ε.Α) του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης.

H Περιφέρεια Kεντρικής Mακεδονίας είναι ένας από τους εταίρους του έργου και, σύμφωνα με τον στρατηγικό σχεδιασμό της, έχει ως βασική επιδίωξη τα επόμενα δύο χρόνια να υλοποιήσει clusters, πιλοτικές συνεργατικές μονάδες, για το «πρασίνισμα» της μεταποιητικής βιομηχανίας. Σύμφωνα με τον επιστημονικό υπεύθυνο του Διαβαλκανικού Κέντρου Περιβάλλοντος (i-bec) Γιώργο Ζαλίδη, σε δυο χρόνια θα είναι εφικτό να λειτουργήσουν πράσινα συνεργατικά σχήματα (clusters) για τη διάδοση της γνώσης και των εργαλείων στις επιχειρήσεις.

Δίνοντας ένα παράδειγμα σχεδίου πράσινης μεταποίησης, ο κ. Ζαλίδης αναφέρθηκε σε βιομηχανία βιοαερίου που συνεργάζεται με κτηνοτροφικές μονάδες που δημιουργούν απόβλητα λόγω ζωικής παραγωγή. Η βιομηχανία συνέλεξε το δύσοσμο αέριο από την παραγόμενη κοπριά ώστε να το αξιοποιήσει για τη λειτουργία της. Το απόβλητο της βιομηχανίας αυτής (το διοξείδιο του άνθρακα) αποτελεί έπειτα την πρώτη ύλη για την παραγωγή της πολύτιμης σπιρουλίνας, που χρησιμοποιείται ως συμπλήρωμα διατροφής ή της χλωρέλλας, η οποία ανήκει στα φύκη και έχει την ιδιότητα να δεσμεύει τα βαρέα μέταλλα και να αποτοξινώνει τον οργανισμό.

Ο ίδιος σημείωσε ότι στο πλαίσιο του Greenomed έχουν δημιουργηθεί στη βιομηχανία της Κεντρικής Ευρώπης πάνω από 1.000 νέες θέσεις εργασίας σε 300 βιομηχανίες τα προηγούμενα δύο χρόνια. «Οι ανοιχτές δομές που θα δημιουργηθούν στην Κεντρική Μακεδονία θα φροντίσουν να καταρτίσουν και τους αποφοίτους του πανεπιστημίου μας, που σήμερα φεύγουν έξω για να μπορέσουν να έχουν πρόσβαση σε αυτή τη νέα αγορά του πρασινίσματος της βιομηχανίας», πρόσθεσε.

Το πρασίνισμα της βιομηχανίας μπορεί να γίνει μια μέθοδος μείωσης του αποτυπώματος άνθρακα που επιτυγχάνει τη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη, τη βελτίωση της ποιότητας και πιστοποίησης προϊόντων και τη μείωση ενέργειας και πρώτων υλών με σκοπό το οικονομικό κέρδος και τη βιώσιμη ανάπτυξη.

Ο εκπρόσωπος της κοινοπραξίας του Έργου «Greenoned» Τζιάκομο Κοπάνι, από το Institute of Industrial Technologies and Automation της Ιταλίας, που είναι ο συντονιστής του έργου, παρουσίασε στους συμμετέχοντες τις δυνατότητες και τις επιτυχημένες πρακτικές που έχουν αναπτυχθεί στο πλαίσιο της Πρωτοβουλίας Vanguard και επισήμανε ότι επιδίωξη είναι η αξιοποίηση του δικτύου που έχει δημιουργηθεί σε 30 Περιφέρειες της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της γνώσης που έχει παραχθεί σε συγκεκριμένους τομείς με στόχο την ενίσχυση της βιομηχανικής και της επιχειρηματικής καινοτομίας σε περιφερειακό επίπεδο.

Ακόμη, εξήγησε ότι η μεταποίηση εκτός από την εξοικονόμηση πόρων συμβάλει στην τόνωση της απασχόλησης. «Σε κάθε μια θέση στη μεταποίηση μας παρέχονται δυο θέσεις σε υπηρεσίες», είπε ο Κοπάνι και πρόσθεσε: «Η μεταποιητική βιομηχανία πρέπει να σέβεται το περιβάλλον και να ελαχιστοποιεί την κατανάλωση ενέργειας. Να συμβάλλει στην ανακύκλωση και την υλοποίηση της κυκλικής οικονομίας».

Ο ίδιος τόνισε την ανάγκη ύπαρξης νέων επιχειρηματικών μοντέλων στον τομέα. «Το έργο αφορά την ίδρυση πιλοτικών συνεργατικών μονάδων που θα βοηθήσουν τις μεταποιητικές βιομηχανιών», εξήγησε.

Ο Αντιπεριφερειάρχης Περιβάλλοντος και Ανάπτυξης Κώστας Γιουτίκας αναφέρθηκε στον σχεδιασμό της Περιφέρειας και τα χρηματοδοτικά εργαλεία για την ανάπτυξη και την προσέλκυση ιδεών αλλά και τη διασύνδεση των ερευνητικών φορέων με τις επιχειρήσεις.

Σημαντικοί πόροι θα κατευθυνθούν στην ενίσχυση επιχειρηματικών σχεδίων με κεντρική φιλοσοφία πράσινες μεθόδους και πρακτικές, ώστε η εκροή μιας βιομηχανίας να χρησιμοποιείται από μια άλλη.

«Περίπου 140 εκατομμύρια ευρώ από το νέο ΕΣΠΑ θα κατευθυνθούν σε παρεμβάσεις που αφορούν την έρευνα, τη νεοφυή επιχειρηματικότητα, αλλά και την ενθάρρυνση δημιουργίας συνεργατικών σχηματισμών μεταξύ επιχειρήσεων», ανακοίνωσε ο κ. Γιουτίκας και τόνισε: «Η Περιφέρεια επιδιώκει τη διάχυση αυτής της γνώσης, που μπορεί να οδηγήσει στην πράσινη, αειφορική ανάπτυξή της».

Για το πράσινο βιομηχανικό clustering στην ΠΚΜ και τα οφέλη τη πράσινης καινοτομικής βιομηχανικής σύμπραξης στη Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, μίλησε ο κ. Ζαλίδης. Επισήμανε ότι μέσα από αυτό επιδιώκεται να βοηθηθούν οι μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις που λειτουργούν και παράγουν εντός της Περιφέρειας ώστε να ενσωματώσουν και να υιοθετήσουν καινοτόμες δράσεις που θα τους δώσουν ώθηση προς την κατεύθυνση «πράσινων πολιτικών», υιοθετώντας γνώση, εργαλεία και διαδικασίες για ενεργειακά αποδοτικές διαδικασίες παραγωγής, με χαμηλό περιβαλλοντικό αντίκτυπο, για προηγμένες τεχνολογίες παραγωγής υλικών και αντίστοιχους τομείς.