Ζοφερές προβλέψεις για πτώση 4,9% στο παγκόσμιο ΑΕΠ και εκρηκτική αύξηση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων

Βόμβα ΔΝΤ για ύφεση 10,2% στην ευρωζώνη

Από τον Μιχάλη Ψύλο

H έκθεση με τις οικονομικές προοπτικές που προβλέπει το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αποτελεί ένα ιστορικό κείμενο: το Ταμείο, το οποίο ιδρύθηκε το 1945, δεν έχει δημοσιεύσει ποτέ μια τόσο ζοφερή οικονομική προοπτική για όλον τον πλανήτη. Ο τίτλος είναι πολύ ενδεικτικός: «Μια κρίση όπως καμία

Για πρώτη φορά όλες οι περιοχές στον κόσμο θα παρουσιάσουν αρνητική ανάπτυξη το 2020, εκτιμά το ΔΝΤ, που προβλέπει πτώση 4,9% στο παγκόσμιο ΑΕΠ. Δηλαδή 1,9 εκατοστιαίες μονάδες περισσότερες από ό,τι προέβλεπε τον Απρίλιο. Το παγκόσμιο δημόσιο χρέος συνολικά κατά την περίοδο 2020-2021 θα αποτελέσει ιστορικό ρεκόρ στο 101% του παγκόσμιου ΑΕΠ, 19 μονάδες υψηλότερα από ό,τι πριν από έναν χρόνο. Το παγκόσμιο δημόσιο έλλειμμα, εν τω μεταξύ, θα αυξηθεί κατά 10 μονάδες, για να διαμορφωθεί στο 14%, στοιχεία που υπερβαίνουν κατά πολύ αυτά της κρίσης του 2008. «Η πανδημία Covid-19 είχε χειρότερο από τον αναμενόμενο αντίκτυπο το πρώτο εξάμηνο του 2020 και η ανάκαμψη αναμένεται να είναι πιο σταδιακή από ό,τι αναμενόταν μέχρι τώρα» λέει το ΔΝΤ.

Στην έκθεση δεν γίνεται αναφορά στην Ελλάδα, αλλά διατυπώνεται μια ειδική αναφορά σε οικονομίες οι οποίες βασίζονται στον τουρισμό. «Οι νησιωτικές οικονομίες που βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στον τουρισμό είναι επίσης πιθανό να αντιμετωπίσουν μακροχρόνιες προκλήσεις» αναφέρει.

Η περιοχή που θα πληγεί περισσότερο, σύμφωνα με το ΔΝΤ, θα είναι η ευρωζώνη. Η αρνητική ανάπτυξη στην ευρωζώνη προβλέπεται να είναι 10,2%, χειρότερη από εκείνη των Ηνωμένων Πολιτειών (8%) και της Ιαπωνίας (5,8%). Τόσο στην Ισπανία όσο και στην Ιταλία και στη Γαλλία η συρρίκνωση του ΑΕΠ θα υπερβεί το 12%.

Αντίθετα, οι προβλέψεις του ΔΝΤ δεν είναι τόσο άσχημες για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτό θα μπορούσε πιθανώς να οφείλεται στο γεγονός ότι η κυβέρνηση Τραμπ έχει υιοθετήσει γενναιόδωρα κοινωνικά προγράμματα κατά τη διάρκεια της κρίσης και πολλοί Αμερικανοί κερδίζουν περισσότερα στην ανεργία, παρά στην πραγματική τους δουλειά.

Ωστόσο, μπορεί επίσης να οφείλεται στο γεγονός ότι η οικονομία της Αμερικής είναι πιο ευέλικτη και στα μάτια του ΔΝΤ θα μπορούσε να βρει μια έξοδο από την κρίση πιο γρήγορα. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι εφέτος θα είναι μια χαμένη χρονιά για τον κόσμο από οικονομικής άποψης. Το μεγάλο ερώτημα είναι τι θα συμβεί αν θα υπάρξει ανάκαμψη με τη μορφή V ή U σχήμα. Οι χρηματιστηριακές αγορές φαίνεται να στοιχηματίζουν στην πρώτη, λαμβάνοντας υπόψη την άνοδό τους, αλλά το ΔΝΤ κλίνει στο δεύτερο σενάριο.

Σε κάθε περίπτωση, το ΔΝΤ τονίζει ότι η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να προσαρμοστεί, προκειμένου να «προστατεύσει τους ανθρώπους, να σταθεροποιήσει τη ζήτηση και να διευκολύνει την οικονομική ανάκαμψη». Πάνω απ’ όλα, οι αγορές εργασίας θα πρέπει να υποστηριχθούν για να διασφαλιστεί η ασφαλής επιστροφή στις θέσεις εργασίας και να δημιουργηθεί μια «πιο ισχυρή οικονομία μετά τον Covid-19». Το είχε πει σαφώς, άλλωστε, πριν από λίγες ημέρες η επικεφαλής του ΔΝΤ Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα: «Τα μέτρα για την προστασία των πιο ευάλωτων ατόμων από την κρίση που προκαλεί η πανδημία πρέπει να γίνουν μόνιμα».

Ακόμα και το ΔΝΤ βλέπει ότι τα διάφορα νεοφιλελεύθερα δόγματα, που αφήνουν την αγορά να ρυθμίζει τα πάντα, απλά οδηγούν με μαθηματική ακρίβεια το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα στον γκρεμό. Και μάλιστα με απρόβλεπτες συνέπειες.

«Όπως και πολλές κυβερνήσεις, έτσι εμείς, στο ΔΝΤ, έχουμε κάνει λάθη και έχουμε πάρει το μάθημά μας» έλεγε η Γκεοργκίεβα μιλώντας στην «El Pais». «Οι πολιτικές γίνονται για τους ανθρώπους, για να βελτιώσουν τη ζωή τους και όχι για να γράφονται σε κάποιο χαρτί. Δεν αφορούν μόνο εκείνους που περιστρέφονται στους διαδρόμους της εξουσίας» επισήμανε…