Έκπτωση ασφαλιστικών εισφορών που θεωρούνται ως παροχή σε είδος

Το παρόν άρθρο είναι προσβάσιμο μόνο από τους συνδρομητές του κόμβου, αποτελεί αντικείμενο ειδικής επεξεργασίας και πνευματικής δημιουργίας και προστατεύεται από την νομοθεσία περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Συγγενικών Δικαιωμάτων. Απαγορεύεται η αναδημοσίευση και η με οποιονδήποτε τρόπο και μέσο αναπαραγωγή του, εξ’ ολοκλήρου, τμηματικά ή περιληπτικά.

Κωνσταντίνος Δημ. Γραβιάς
Πτυχιούχος Οικον. Παν/μίου Πειραιά
Λογιστής - φοροτεχνικός

Ι. Όπως είναι γνωστό, με τον ν. 4646/2019 (ΦΕΚ Α' 201/12.12.2019) επήλθαν μεταξύ άλλων και αλλαγές

στο άρθρο 13 του ν. 4172/2013 το οποίο εν προκειμένω αντικαταστάθηκε με το άρθρο 4 του νόμου αυτού και οι νέες διατάξεις εφαρμόζονται για τις παροχές σε είδος που λαμβάνονται στα φορολογικά έτη που αρχίζουν από 1.1.2020 και μετά, σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 66 του ιδίου νόμου. Στην παρ. 1 του άρθρου 13 του Κ.Φ.Ε. όπως αυτή θα εφαρμόζεται από 1/1/2020 και μετά αναφέρονται τα εξής:

1. Με την επιφύλαξη των διατάξεων των παραγράφων 2, 3, 4 και 5 και του άρθρου 14, οποιεσδήποτε παροχές σε είδος λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος ή συγγενικό πρόσωπο αυτού κατά την έννοια της περίπτωσης στ' του άρθρου 21, συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημά του στην αγοραία αξία τους, εφόσον η συνολική αξία των παροχών σε είδος υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος και μόνο για το υπερβάλλον ποσό.

Στην αιτιολογική έκθεση του νόμου αναφέρονται τα ακόλουθα:

Ειδικότερα με την νέα παράγραφο 1 του άρθρου 13 στις επιφυλάξεις που διατυπώνονται ως προς την εφαρμογή της περιλαμβάνονται, για λόγους συστηματικής ερμηνείας, και οι διατάξεις του άρθρου 14, κατά το μέρος που συνδέονται και επηρεάζουν το ζήτημα των παροχών σε είδος. Περαιτέρω, διευκρινίζεται ότι το όριο των 300 ευρώ λειτουργεί ως αφορολόγητο όριο, δηλαδή, εφόσον η αξία της παροχής προς εργαζόμενους, εταίρους, μετόχους ή συγγενικά πρόσωπα αυτών (σύζυγοι/ μέρη συμφώνου συμβίωσης/ανιόντες/κατιόντες) υπερβαίνει τα 300 ευρώ, ο υπόχρεος θα φορολογηθεί μόνο για το υπερβάλλον ποσό.

Συμπέρασμα: Από τα παραπάνω διαπιστώνουμε πως από 1.1.2020 και μετά, οποιεσδήποτε παροχές σε είδος (με την επιφύλαξη των διατάξεων των παραγράφων 2, 3, 4 και 5 και του άρθρου 14 του ν. 4172/2013), λαμβάνει ένας εργαζόμενος ή εταίρος ή μέτοχος ή συγγενικό πρόσωπο αυτού συνυπολογίζονται στο φορολογητέο εισόδημά του στην αγοραία αξία τους, εφόσον η συνολική αξία των εν λόγω παροχών υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος και μόνο για το υπερβάλλον ποσό.

Ουσιαστικά σε σχέση με τις προϊσχύσασες διατάξεις επήλθαν οι ακόλουθες σημαντικές αλλαγές:

■ Οι παροχές αυτές αφορούν πλέον όχι μόνο σε εργαζόμενους ή συγγενικά πρόσωπα αυτών, αλλά και σε εταίρους ή μετόχους των εταιρειών ή συγγενικά πρόσωπα αυτών.

■ Οι παροχές αυτές φορολογούνται εφόσον η συνολική αξία τους υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος και μόνο για το υπερβάλλον ποσό.

ΙΙ. Ένα ζήτημα που μας απασχολούσε από την έναρξη ισχύος του ν. 4172/2013 αφορούσε στον ορθό φορολογικό χειρισμό στις περιπτώσεις εκείνες που μια Ε.Π.Ε., Α.Ε. ή Ι.Κ.Ε. κατέβαλε από τα χρηματικά της διαθέσιμα τις ασφαλιστικές εισφορές ΕΦΚΑ για λογαριασμό των μελών, των μετόχων ή των διαχειριστών αντίστοιχα [σ.σ. θυμίζουμε επί τη ευκαιρία ότι οι ασφαλιστικές εισφορές που καταβάλουν βάσει των διατάξεων της παραγράφου 7 του άρθρου 39 ν.4387/2016 τα μέλη/διαχειριστέςΕ.Π.Ε. (που δεν λαμβάνουν αμοιβές διαχείρισης), οι μέτοχοι Α.Ε. ή οι διαχειριστές Ι.Κ.Ε. (που δεν λαμβάνουν αμοιβές διαχείρισης) δεν εκπίπτουν από τα ακαθάριστα έσοδα των εταιρειών αυτών, δείτε και περιπτωσιολογία σε παλαιότερο άρθρο του κόμβου].

Έως 31.12.2019 βάσει των προϊσχυουσών διατάξεων δεν μπορούσαν να εκπέσουν τα εν λόγω ποσά. Σύμφωνα με τις νέες διατάξεις του άρθρου 13 του ν. 4172/2013, από 1.1.2020 και μετά, τα ποσά αυτά που καταβάλλονται από τις Ε.Π.Ε. τις Α.Ε. ή τις Ι.Κ.Ε. για την πληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών των μελών, των μετόχων και των διαχειριστών αντίστοιχα, εμπίπτουν στην έννοια των παροχών σε είδος και θα φορολογηθούν στο όνομα των φυσικών προσώπων, εφόσον η συνολική αξία των εν λόγω παροχών υπερβαίνει το ποσό των τριακοσίων (300) ευρώ ανά φορολογικό έτος και μόνο για το υπερβάλλον ποσό2.

Παράδειγμα: Αν μια Ε.Π.Ε. καταβάλει από 1.1.2020 για λογαριασμό του ενός μέλους/διαχειριστή της (σ.σ. που δεν λαμβάνει αμοιβές διαχείρισης) 2.520,00 ευρώ σε ετήσια βάση για τις ασφαλιστικές εισφορές του ΕΦΚΑ, τότε το ποσό των 2.220,00 ευρώ θα φορολογηθεί ως παροχή σε είδος για το εν λόγω φυσικό πρόσωπο μέλος (2.520,00 - 300,00 = 2.220,00).

Η Ε.Π.Ε. σύμφωνα και με όσα είχαν γίνει δεκτά στο παρελθόν δύναται να εκπέσει το ανωτέρω ποσό των 2.220,00 ευρώ διότι στην εγκύκλιο της ΑΑΔΕ (βλ. ΠΟΛ.1113/2015) είχαν γίνει δεκτά τα ακόλουθα: «[...] Διευκρινίζεται ότι όποια δαπάνη έχει χαρακτηρισθεί ως παροχή σε είδος με βάση το άρθρο 13 του ν. 4172/2013 (ΠΟΛ.1219/2014 εγκύκλιός μας) και φορολογείται ως εισόδημα από μισθωτή εργασία, θεωρείται ότι πραγματοποιείται προς το συμφέρον της επιχείρησης (άρθρο 22 περ. α') και εκπίπτει ως έξοδο μισθοδοσίας, εφόσον πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις των περ. β' και γ' του άρθρου 22. Λοιπές δαπάνες που δεν εμπίπτουν στην έννοια των παροχών σε είδος (π.χ. διατακτικές μέχρι 6 ευρώ, παροχές μέχρι 300 ευρώ, χρήση κινητών τηλεφώνων σύμφωνα με την ΠΟΛ.1219/2014, παραχώρηση εταιρικών οχημάτων για το 70% του κόστους των αναφερομένων στις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 13 δαπανών, καύσιμα και διόδια εταιρικών οχημάτων, κ.λπ.) εκπίπτουν υπό το πρίσμα των διατάξεων του άρθρου 22 [...]».

Προβληματισμός γεννάται για το πως θα αντιμετωπιστεί φορολογικά από την εταιρεία το ποσό των 300,00 που δεν θεωρείται ως παροχή σε είδος (θα πρέπει να αναμορφωθεί φορολογικά από την εταιρεία;).

Βέβαια, στο σημείο αυτό πρέπει να τονίσουμε πως διατηρούσαμε εξαρχής επιφυλάξεις για όσα αναφέρονται ανωτέρω στην εγκύκλιο ΠΟΛ.1113/2015, διότι το γεγονός και μόνο του χαρακτηρισμού μιας δαπάνης ως παροχής σε είδος και κατ' επέκταση της φορολόγησής της στο πρόσωπο που τη λαμβάνει δεν συνιστά εξ αυτού του λόγου και μόνο δαπάνη εκπεστέα από τα ακαθάριστα έσοδα μιας εταιρείας (σ.σ. έστω κι αν πληρούνται οι προϋποθέσεις των περ. β' και γ' του άρθρου 22) διότι με τον τρόπο αυτόν μπορούν να χαρακτηρίζονται ως παροχές σε είδος διάφορα κονδύλια στο πλαίσιο φορολογικού σχεδιασμού με ό,τι αυτό συνεπάγεται3. Όμως, εφόσον η εγκύκλιος ΠΟΛ.1113/2015 εκφράζει τις θέσεις της Διοίκησης, τότε δεν τίθεται ζήτημα αν εμείς εφαρμόσουμε όσα διατυπώνονται σ΄ αυτή, ενώ σε κάθε περίπτωση αν στο μέλλον υπάρχει αλλαγή στις θέσεις της Α.Α.Δ.Ε. αυτό θα πραγματοποιηθεί με την έκδοση εγκυκλίου.

ΙΙΙ. Όλα τα παραπάνω αποτελούν τη δική μας ερμηνευτική προσέγγιση επί του θέματος και σε κάθε περίπτωση πρέπει να αναμένουμε την ερμηνευτική εγκύκλιο της ΑΑΔΕ σχετικά με την ομοιόμορφη εφαρμογή των νέων διατάξεων του ν. 4646/2019.

_______________

[1] «συγγενικό πρόσωπο»: ο/η σύζυγος και οι ανιόντες ή κατιόντες σε ευθεία γραμμή.

[2] Θυμίζουμε πως οι παροχές σε είδος του κωδικού 15 του αρχείου αναλυτικών εγγραφών για αμοιβές από μισθούς και συντάξεις προς τους εργαζόμενους του άρθρου 13 του ΚΦΕ δύνανται να υποβάλλονται με την τελευταία προσωρινή δήλωση μηνός Δεκεμβρίου του έτους.

[3] Να τονίσουμε επίσης πως σύμφωνα με τη νέα παράγραφο 6 που προστέθηκε στο άρθρο 34 του ν. 2961/2001 «6. Για την επιβολή του φόρου δεν θεωρείται δωρεά η κτήση περιουσίας που συνιστά εισόδημα κατά τις διατάξεις του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος», οπότε ένα τέτοιο κονδύλι που δίνεται ως παροχή σε είδος προς τα φυσικά πρόσωπα από τις εταιρείες εφόσον θεωρείται εισόδημα και φορολογείται δεν θεωρείται ως δωρεά.