Η κυβίστηση του Μακρόν, ο ευέλικτος Ερντογάν και οι δικές μας ψευδαισθήσεις

…Εκεί που πίναμε στην υγειά της Γαλλίας, και ετοιμάζαμε τη μπάντα για να υποδεχτούμε τα Ραφάλ…Εκεί που γιορτάζαμε την επιβεβαίωση του παλιού συνθήματος «Ελλάς-Γαλλία-Συμμαχία», ανακουφισμένοι από την στιβαρή στάση της Γαλλίας απέναντι στην Τουρκία…

Ε, κάπου εκεί-ανάμεσα στις συνήθεις ιαχές και στις μακάριες ψευδαισθήσεις-ακούστηκε η φωνή του Μακρόν: «Αγαπητέ Ταγίπ».Τουρκιστί! Αβρή η προσφώνηση, σαφής η πρωτοβουλία του Προέδρου της Γαλλίας να στείλει επιστολή προς τον ομόλογό του: Ομαλοποίηση των σχέσεων με την Τουρκία.

Τα ΄χει αυτά η πολιτική, θα πουν εκείνοι που κινούνται μεταξύ ρεαλισμού και κυνικής ωμότητας. Κι έχουν δίκιο. Βρίθει παρομοίων γεγονότων η ιστορία. Οι χθεσινοί ορκισμένοι εχθροί μεταβάλλονται ξαφνικά σε επιστήθιους φίλους, σε καλούς γείτονες και ούτω καθεξής.

Κι έτσι, ο Μακρόν που «έχει ανάγκη ελέγχου της νοημοσύνης του» (λόγια του Ερντογάν αυτά), και ο Πρόεδρος της Τουρκίας που φέρεται δυναστικά στον λαό της χώρας του και δημιουργεί προβλήματα στους γείτονες( συμπύκνωση των απόψεων Μακρόν για τον Ερντογάν) θα τα πούν κάποια στιγμή ως καλοί φίλοι και σύμμαχοι, εγκαινιάζοντας μια «νέα εποχή» στις γαλλοτουρκικές σχέσεις.

Οι λόγοι που ώθησαν τον Μακρόν στην θεαματική στροφή-πες την και ονειδιστική κυβίστηση- δεν είναι της παρούσης. Το σημερινό σημείωμα εστιάζεται στις ψευδαισθήσεις και στις αυταπάτες για αιώνιους φίλους, παραδοσιακούς συμμάχους και δυνάμει σωτήρες.

Ψευδαισθήσεις που καλλιεργούνται συστηματικά από το πολιτικό δυναμικό και διεκπεραιώνονται ευπειθώς από τα ΜΜΕ. Κάποτε ήταν το «ξανθό γένος», αργότερα οι Εγγλέζοι, μετά οι Αμερικανοί και σήμερα η Ευρωπαϊκή Ένωση. Με την περιώνυμη «Συμμαχία του Νότου» να συνιστά επιδίωξη κινηματικού χαρακτήρα μέσα στους κόλπους της.

Ποια Συμμαχία, αλήθεια; Ούτε καν σοβαρές, κοινές πρωτοβουλίες δεν ανελήφθησαν για να αντιμετωπιστεί η μνημονιακή λαίλαπα. Λόγια μονάχα και ευχές. Κι ο καθένας ακολούθησε τον δρόμο των βολικών διευθετήσεων για τη χώρα του.

Ακόμη χειρότερα τα πράγματα στα ελληνοτουρκικά. Ισπανία και Ιταλία, με οικονομικά ανοίγματα και προσοδοφόρες επενδύσεις στην Τουρκία, άφησαν στα κρύα του λουτρού τη χώρα μας(μαζί και η Μάλτα) στο θέμα των κυρώσεων. Όσο για την Ένωση συνολικά…

Προσπαθούν φιλότιμα οι παθιασμένοι Ευρωπαϊστές να φιλοτεχνήσουν την εικόνα μιας Ένωσης αρχών και δικαίου, αλλά ο «πυρακτωμένος καθρέφτης» της πραγματικότητας τους διαψεύδει.

Πρωτίστως για τα συμφέροντά τους κήδονται. Τα όπλα τους που αγοράζει ο Ερντογάν τους ενδιαφέρουν. Οι επενδύσεις τους (50 δισ. ευρώ στα πρώτα τρία χρόνια από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων) και ο ρόλος της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή. Ποιο δίκαιο και ποιες αρχές…

Κι αν πάμε λίγο πίσω, τότε που αποφάσισαν την επιβολή του τιμωρητικού Μνημονίου, τότε θα δούμε απροκάλυπτο τον κυνισμό και αψιμυθίωτο το ήθος των εταίρων. Τα υπέστη η ελληνική κοινωνία και τα ξέρει. Τα λέει και ο Ομπάμα στο περίφημο βιβλίο του…

Όσο για την εισδοχή στην ΟΝΕ, για την οποία πανηγύριζε ο ολίγιστος Σημίτης, τα είπαν οι ίδιοι κάποια χρόνια αργότερα. Ολοι οι ηγέτες της Ένωσης, συντηρητικοί και προοδευτικοί, ομολόγησαν ότι κακώς μπήκε η Ελλάδα εκείνη τη στιγμή στην ΟΝΕ. Αυτοί ξέρουν γιατί το έκαναν-κυρίως οι Γερμανοί. Όμως για τις καταστροφικές επιπτώσεις στην ελληνική οικονομία ούτε λέξη…

Η τελευταία εκδοχή σωτηρίας υφάνθηκε με υλικό αμερικάνικο. Προβληματικές και με διακυμάνσεις οι αμερικανο-τουρκικές σχέσεις, επιδείνωση με τους S 400, κυρώσεις από την Ουάσιγκτον και όπερ έδει δείξαι από τους καθ΄εξιν πανηγυριώτες: Η Αμερική είναι μαζί μας!

Ήταν αρκετά τα γλυκόλογα του Πομπέο και το συνοφρυωμένο πρόσωπο του αμερκάνικου συστημικού αρχιτεκτονήματος έναντι τη Τουρκίας για να αρχίσουν τα πανηγύρια. Που συνεχίστηκαν λόγω της εκλογής Μπάιντεν και της όντως ψυχρής σχέσης με τον Ερντογάν.

Φοβάμαι, όμως, ότι λογαριάζουμε χωρίς τον ξενοδόχο. Δηλαδή, χωρίς να λάβουμε υπόψιν τον ευέλικτο Ερντογάν. Συγκρουσιακός, συχνά υβριστής (μνημειώδεις οι βαρύτατοι χαρακτηρισμοί για τους Ευρωπαίους και τους Αμερικανούς), αλλά άσσος στις στροφές, μαέστρος στις κυβιστήσεις. Ισορροπεί σε τεντωμένο σκοινί και ρισκάρει.

Ουδόλως αποκλείεται να τα βρει με τον Μπάιντεν ο Ερντογάν. Ειδικά αν ρυθμιστεί το θέμα με τους S 400. H Αμερική έχει ανάγκη την Τουρκία, τουλάχιστον για μερικές δεκαετίες ακόμη. Όπως και το ΝΑΤΟ. Και, φυσικά, η Ενωση, η Ρωσία και η Κίνα.

Γι' αυτό και είναι εφεκτικοί ή ανεκτικοί μπροστά στις ποικίλες προκλήσεις και επιθετικές πρωτοβουλίες του Ερντογάν (Συρία, Λιβύη, Καραμπάχ, ανατολική Μεσόγειος, Ελλάδα, Κύπρος). Γι αυτό η θεαματική πρωτοβουλία του Μακρόν. Γι' αυτό μελλοντικά ίσως να επιχωματωθεί το ρήγμα ακόμη και με το Ισραήλ…

Ασφαλώς, έχει σημασία το πρόσωπο. Εν προκειμένω ο Ερντογάν. Αλλά τα πιο σημαντικά είναι η θέση, ο ρόλος και οι δυνατότητες της Τουρκίας. Αυτά την οπλίζουν στις σχέσεις με ΗΠΑ και Ένωση. Αυτά, και τα συμφέροντα της Δύσης. Οικονομικά και γεωπολιτικά.

Δεινή η θέση τη χώρας μας. Μικρό μέγεθος, προβληματική οικονομία και- το χειρότερο- «διαπιστευτήρια δεδομένου» στην διεθνή σκηνή. Εξαρτημένοι και δεδομένοι, αλλά με ένα αξιοσημείωτο χαρακτηριστικό: αγοράζουμε σωρηδόν τα όπλα τους.

Γι' αυτό δεν θα μας αγνοήσουν εντελώς ούτε θα μας λιώσουν. Όμως την μερίδα του λέοντος θα πάρει η Τουρκία. Κι εμείς, μέχρι την οριστική αποκάλυψη, θα ζούμε στη ευφορική σκήτη των ψευδαισθήσεων και της αυταπάτης περί φίλων, εταίρων και συμμάχων…