Τέμπη και λαθραία καύσιμα: Η διάψευση του αφηγήματος Μητσοτάκη

Η διαπίστωση ότι σε αυτό το λαθραίο φορτίο οφείλεται η μεγάλη έκρηξη που έχουμε δει στα βίντεο, δίνει νέες διαστάσεις τόσο σε αυτό καθαυτό το έγκλημα των Τεμπών όσο και στις πολιτικές προεκτάσεις του.

Οι αποκαλύψεις για το έγκλημα στα Τέμπη διαδέχονται η μια την άλλη με καταιγιστικό ρυθμό. Τη σκυτάλη πήρε η Καθημερινή η οποία έλαβε γνώση του πλήρους πορίσματος του Εθνικού Οργανισμού Διερεύνησης Αεροπορικών και Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Ασφάλειας Μεταφορών (ΕΟΔΑΣΑΑΜ). Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Ελβίρας Κριθάρη, «μέχρι την ολοκλήρωση του τελικού πορίσματος θα τεκμηριωθεί η εκτίμηση για ύπαρξη ποσότητας 3,5-4 τόνων, πιθανότατα αρωματικών υδρογονανθράκων, στο τρίτο βαγόνι της εμπορικής, το οποίο και ανεφλέγη μετά τη σύγκρουση». Το πόρισμα απορρίπτει το ενδεχόμενο η έκρηξη να προκλήθηκε από τα έλαια σιλικόνης των μετασχηματιστών της εμπορικής αμαξοστοιχίας, όπως ισχυριζόταν η Πυροσβεστική.

Παράλληλα, έρχονται στο φως καταθέσεις στελεχών της Διεύθυνσης Αντιμετώπισης Εγκλημάτων Εμπρησμού της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, σύμφωνα με τις οποίες η ηγεσία του Σώματος τούς ζήτησε να εγκαταλείψουν τα Τέμπη χωρίς να διερευνήσουν τα αίτια της τραγωδίας.

Το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ το οποίο στηρίζεται στην πραγματογνωμοσύνη του Πανεπιστημίου της Γάνδης, λίγες αμφιβολίες αφήνει πλέον για το ότι η εμπορική αμαξοστοιχία μετέφερε λαθραία καύσιμα. Η διαπίστωση ότι σε αυτό το λαθραίο φορτίο οφείλεται η μεγάλη έκρηξη που έχουμε δει στα βίντεο, δίνει νέες διαστάσεις τόσο σε αυτό καθαυτό το έγκλημα των Τεμπών όσο και στις πολιτικές προεκτάσεις του.

Πρώτα απ’ όλα, το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ εκθέτει την Πυροσβεστική η οποία στο αρχικό μονοσέλιδο πόρισμά της είχε περιοριστεί να αναφέρει ότι η φωτιά οφειλόταν στη σύγκρουση των δύο τρένων -δηλαδή επί της ουσίας δεν προσδιόριζε συγκεκριμένη αιτία. Στο συμπληρωματικό πόρισμα που είχε ζητήσει ο ανακριτής, η Πυροσβεστική αναφέρει την ανάφλεξη των ελαίων σιλικόνης ως αιτία της φωτιάς.

Η διάψευση του πορίσματος της Πυροσβεστικής αποτελεί κόλαφο. Κλονίζει την αξιοπιστία τόσο της ίδιας όσο και του κρατικού μηχανισμού συνολικά. Στο πιο μεγάλο σιδηροδρομικό δυστύχημα της ελληνικής Ιστορίας, η Πυροσβεστική κατέθεσε ψευδές πόρισμα.

Το πόρισμα του ΕΟΔΑΣΑΑΜ εκθέτει όμως και τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Στην πρώτη συνέντευξή του για το Τέμπη στις 21 Μαρτίου 2023 στον Σταύρο Θεοδωράκη, ο πρωθυπουργός είχε χαρακτηρίσει θεωρία συνωμοσίας το ενδεχόμενο μεταφοράς λαθραίου φορτίου. Στην πρόσφατη συνέντευξή του στον Alpha υποστήριξε ότι είχε ψευδή πληροφόρηση από την Hellenic Train και την Πυροσβεστική. Προσέθεσε ότι σε μεταγενέστερες συνεντεύξεις είχε ανασκευάσει τον αρχικό ψευδή ισχυρισμό του.

Ωστόσο, όπως είδαμε στην εκπομπή της Νίκης Λυμπεράκη στο Mega, ο Μητσοτάκης χαρακτήρισε θεωρία συνωμοσίας το ξυλόλιο σε συνεντεύξεις του στον Ant1 τον Απρίλιο και τον Ιούνιο του 2024, ένα και πλέον χρόνο μετά τη συνέντευξη στον Σταύρο Θεοδωράκη. Δηλαδή ο πρωθυπουργός επέμεινε στον ψευδή ισχυρισμό μέχρι που αυτός δεν μπορούσε πλέον να σταθεί λόγω των διαδοχικών αποκαλύψεων.

Υπό κανονικές συνθήκες, απλώς και μόνο το γεγονός ότι πρωθυπουργός είπε επανειλημμένα ψέματα (έστω και λόγω κακής πληροφόρησης) για ένα τόσο σημαντικό ζήτημα, εγείρει ζήτημα εμπιστοσύνης προς το πρόσωπό του.

Το πόρισμα για το λαθραίο καύσιμο μάς βοηθάει να αντιληφθούμε καλύτερα την επιχείρηση συγκάλυψης του εγκλήματος. Κατ’ αρχάς, καθίσταται σαφές ότι η ερευνητική δουλειά που έγινε με μεγάλη καθυστέρηση και κάτω από την πίεση των οικογενειών των θυμάτων, ήταν απολύτως εφικτό να είχε γίνει στο χρόνο που έπρεπε, πριν χαθούν πολύτιμα στοιχεία. Δεν υπήρχε όμως βούληση να γίνει. Επιπλέον, γίνεται φανερό ότι οι κρατικοί φορείς, από τη Δικαιοσύνη έως την Πυροσβεστική, δεν έκαναν στοιχειωδώς όσα απαιτούνταν για να ανευρεθούν τα αίτια της τραγωδίας.

Δύσκολα θα μπορέσει να πείσει η κυβέρνηση ότι η επιχείρηση συγκάλυψης δεν σχετίζεται με το λαθρεμπόριο καυσίμων. Ένα λαθρεμπόριο που δεν μπορεί να γίνει χωρίς την ύπαρξη ισχυρών παράνομων κυκλωμάτων που διαπλέκονται με νόμιμες επιχειρήσεις και τον κρατικό μηχανισμό. Ορισμένοι φιλοκυβερνητικοί σχολιαστές υποστηρίζουν ότι για ένα σχετικά χαμηλής αξίας φορτίο 3-4 τόνων καυσίμων, δεν θα άξιζε ο κόπος για μια μεγάλη επιχείρηση συγκάλυψης. Ωστόσο, πρέπει να δούμε το συγκεκριμένο φορτίο ως μικρό μόνο τμήμα μιας ευρείας παράνομης επιχείρησης. Επιπρόσθετα, αν οι πολίτες εγκαίρως ήξεραν ότι υπήρχαν λαθραία καύσιμα στην εμπορική αμαξοστοιχία των Τεμπών, οι πολιτικές εξελίξεις ενδέχεται να ήταν διαφορετικές.

Τα ερωτήματα αναφορικά με τη συγκάλυψη γίνονται ακόμα πιο μεγάλα αν σκεφτούμε ότι ένα κύκλωμα λαθρεμπορίας θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί επικοινωνιακά ως ο μόνος ένοχος του εγκλήματος, προκειμένου να περάσει σε δεύτερη μοίρα η γενική διάλυση των σιδηροδρόμων. Κάτι τέτοιο όμως δεν επέλεξε να κάνει η κυβέρνηση…

Η πιστοποίηση ότι γινόταν μεταφορά λαθραίων καυσίμων μέσω του σιδηρόδρομου ακυρώνει το πολιτικό αφήγημα Μητσοτάκη. Η ρητορεία του πρωθυπουργού είχε εξαρχής δύο πυλώνες:

Ο πρώτος ήταν η εύρυθμη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού. Ο Μητσοτάκης δεν ευαγγελίστηκε την ελπίδα, αλλά υποσχέθηκε ότι τα πράγματα στη χώρα θα λειτουργούσαν με εύρυθμο τρόπο. Αλλά για ποια εύρυθμη λειτουργία να μιλήσουμε όταν τα τρένα συγκρούονται, όταν αυτά τα τρένα μεταφέρουν λαθραία επικίνδυνες ουσίες, όταν οι αρμόδιες υπηρεσίες συγκαλύπτουν αντί να αποκαλύπτουν την αλήθεια; Για ποια εύρυθμη λειτουργία της χώρας να μιλήσουμε όταν χάνονται τόσο άδικα νέα παιδιά λόγω της απληστίας, της αναλγησίας και της αδιαφορίας των «αρμοδίων»;

Ο Μητσοτάκης είχε κάνει επίσης σημαία του την πάταξη της «ανομίας» και την ευλαβική τήρηση της νομιμότητας. Αλλά για ποια νομιμότητα μιλάμε όταν γίνεται λαθρεμπόριο καυσίμων μέσω του σιδηρόδρομου; Όλοι-ες αντιλαμβανόμαστε ότι δεν μπορείς να φορτώνεις λαθραία καύσιμα τα τρένα αν δεν κάνουν τα στραβά μάτια οι εντεταλμένοι με τον έλεγχο και την ασφάλεια, αν τα κυκλώματα δεν έχουν εξασφαλίσει ισχυρή προστασία, αν η λογική «ο καθένας κάνει ό,τι θέλει για να πλουτίσει» δεν έχει προσλάβει καθεστωτικά χαρακτηριστικά.

Να το ξαναπούμε: Τα Τέμπη είναι πολιτική χιονοστιβάδα που δεν σταματάει.