Τα μυρμήγκια μπορούν να μυρίσουν τον καρκίνο

Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε αυτή την εβδομάδα επισημαίνει τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσουμε κάποια μέρα μυρμήγκια με “δυνατή” μύτη για να εντοπίζουμε ανθρώπινους όγκους γρήγορα και φθηνά.

Τα μυρμήγκια δεν έχουν μύτη, αλλά αυτό δεν τα εμποδίζει να μυρίσουν τον καρκίνο. Χάρη στην αφθονία των οσφρητικών υποδοχέων στις κεραίες τους, τα έντομα έχουν απίστευτη οσφρητική ικανότητα την οποία μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να ανιχνεύσουν όγκους.

Οι καρκινικοί όγκοι απελευθερώνουν χαρακτηριστικές εκδοχές χημικών ουσιών που ονομάζονται πτητικές οργανικές ενώσεις οι οποίες συχνά εμφανίζονται

στα σωματικά υγρά όπως ο ιδρώτας και τα ούρα, αλλά και στην αναπνοή. Τα μυρμήγκια μπορούν να μυρίσουν αυτές τις ενώσεις στα ούρα, σύμφωνα με μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of the Royal Society B.

Τα έντομα θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν μια μέρα ως μια λιγότερο δαπανηρή, μη επεμβατική μέθοδος ανίχνευσης του καρκίνου , λένε οι συγγραφείς της μελέτης, επισημαίνοντας πως αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί όσο πιο γρήγορα εντοπιστεί ο καρκίνος, τόσο μεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες ανάρρωσης.

«Τα αποτελέσματα είναι πολλά υποσχόμενα», δήλωσε στη The Washington Post ο Baptiste Piqueret, μεταδιδακτορικός συνεργάτης στο Ινστιτούτο Max Planck για τη Χημική Οικολογία στη Γερμανία που μελετά τη συμπεριφορά των ζώων και που συνέγραψε την εργασία. Πρόσθεσε, ωστόσο: «Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι απέχουμε πολύ από το να τα χρησιμοποιούμε ως τρόπο ρουτίνας για την ανίχνευση του καρκίνου».

Ο Piqueret και η ομάδα του ξεκίνησαν τη μελέτη μεταμοσχεύοντας ανθρώπινους καρκινικούς όγκους σε 35 ποντίκια στο εργαστήριο και αφήνοντάς τους να αναπτυχθούν - μια τεχνική που ονομάζεται ξενομεταμόσχευση. Στη συνέχεια συνέλεξαν ούρα τόσο από ποντίκια με όγκο όσο και από υγιή. Τοποθετώντας μια σταγόνα ζαχαρόνερο μπροστά από τα ούρα των ζώων με καρκίνο, οι ερευνητές εκπαίδευσαν μυρμήγκια του είδους Formica fusca να συσχετίζουν τη μυρωδιά των όγκων με μια ανταμοιβή. Όταν η ομάδα αφαίρεσε το ζαχαρόνερο, τα έντομα παρέμειναν γύρω από το ούρα των καρκινοπαθών ποντικών για περίπου 20% περισσότερο χρόνο από των υγιών, επειδή έψαχναν για μια γλυκιά απόλαυση.

Χρειάστηκαν μόνο τρεις γύροι εκπαίδευσης, περίπου 10 λεπτά συνολικά, για να «κλειδώσουν» τη μυρωδιά τα μυρμήγκια. Αυτό είναι πολύ πιο γρήγορο από την εκπαίδευση σκύλων που μυρίζουν καρκίνο, για παράδειγμα, η οποία μπορεί να διαρκέσει περίπου έξι μήνες. «Είναι κάτι που δεν περιμέναμε, να το δούμε τόσο γρήγορα», λέει ο Piqueret.

Ο Piqueret πραγματοποίησε την έρευνα ενώ σπούδαζε στο Université Sorbonne Paris Nord στη Γαλλία. Κατά τη διάρκεια του lockdown για την Covid, έφερε μυρμήγκια στο διαμέρισμά του έξω από το Παρίσι για να συνεχίσει τα πειράματά του. Επέλεξε το συγκεκριμένο είδος επειδή έχει καλή μνήμη, είναι εύκολο να εκπαιδευτεί και δεν δαγκώνει (τουλάχιστον όχι σκληρά, σύμφωνα με τον ίδιο).

Ο Piqueret τονίζει ότι η μελέτη είναι μόνο μια απόδειξη της ιδέας και πως η έρευνα απέχει ακόμη από κάθε είδους κλινική εφαρμογή. Σε σύγκριση με ένα εξαιρετικά ελεγχόμενο εργαστηριακό περιβάλλον με ποντίκια ως πειραματόζωα, οι πραγματικοί ασθενείς θα εισαγάγουν πολλές μεταβλητές - συμπεριλαμβανομένης της ηλικίας, του φύλου και της διατροφής - που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα.

Επίσης, οι όγκοι που εντοπίστηκαν στη νέα μελέτη ήταν αναλογικά μεγάλοι για τα ποντίκια. Στη συνέχεια, οι ερευνητές θα διερευνήσουν από ποιο μέγεθος και πάνω μπορεί ένας όγκος να ανιχνευτεί και θα κλιμακώσουν τη μελέτη χρησιμοποιώντας ούρα από ανθρώπους με συγκεκριμένους καρκίνους.

Η ομάδα του Piqueret σχεδιάζει κάποια να δοκιμάσει την ικανότητα των μυρμηγκιών να μυρίζουν τους δείκτες του καρκίνου στα ούρα από πραγματικούς ασθενείς. «Δεν θα υπάρξει άμεση επαφή μεταξύ μυρμηγκιών και ασθενών», είπε. «Έτσι, ακόμα κι αν οι άνθρωποι φοβούνται τα έντομα, είναι εντάξει».

Κάποτε μάλιστα, χρειάστηκε να καθησυχάσει κάποιον που γνώριζε την έρευνά του όταν τα μυρμήγκια έκαναν σμήνος γύρω του κατά τη διάρκεια ενός πικνίκ. «Τα μυρμήγκια δεν ήταν εκπαιδευμένα τότε και δεν ανίχνευσαν καρκίνο», είπε. «Ήθελαν απλώς να φάνε ζάχαρη!».

#ΜΥΡΜΗΓΚΙΑ #ΚΑΡΚΙΝΟΣ