Η φαντασίωση του «μεσίτη»Τραμπ για τη Γάζα είναι συνταγή για έναν διαρκή πόλεμο

Ο Τραμπ απειλέι τις αραβικές γειτονικές χώρες πως αν δεν δεχθούν Παλαιστινίους πρόσφυγες θα διακόψει τη βοήθεια που τους παρέχει. Αυτοί όμως δεν πτοούνται.

Ο Ντόναλντ Τραμπ, ως επαγγελματίας μεσίτης, έχει ένα όραμα για τη Γάζα, να την μετατρέψει σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής» όπου θα μπορεί να μένει ο κόσμος. Όλος ο κόσμος εκτός από τους Παλαιστινίους προφανώς.

Σύμφωνα με το μεγαλόπνοο σχέδιο του Τραμπ, οι Παλαιστίνιοι θα εκτοπιστούν, κατά πάσα πιθανότητα δια της βίας, σε γειτονικές χώρες.Και αυτή η κτηματομεσιτική συμφωνία του αιώνα, όπως τη χαρακτηρίζει πολύ εύστοχα, το Politico, όπου ο Τραμπ χειρίζεται την Γάζα σαν ένα νέο Atlantic City, κινδυνεύει να ωθήσει τις ΗΠΑ σε έναν ακόμη αιώνιο πόλεμο.

Ωστόσο, αυτός ο πόλεμος δεν θα είναι ένας πόλεμος που πυροδοτείται από υψηλές φιλοδοξίες να φέρει τη δημοκρατία στη Μέση Ανατολή. Θα είναι μια σύγκρουση που τροφοδοτείται από τις φαντασιώσεις ενός μεγιστάνα μεσίτη.

Αυτό θα καταστήσει τις ΗΠΑ αναμφισβήτητα ακόμη μεγαλύτερο στόχο για κάθε επίδοξο τζιχαντιστικό παρακλάδι και θα βάλει ολόκληρη την περιοχή σε μία μεγάλη και διαρκή αναταραχή, προκαλώντας αποσταθεροποίηση μεταξύ των συμμάχων από το Κάιρο μέχρι το Ριάντ. Επίσης, η εφαρμογή ενός τόσο τρελού σχεδίου θα μπορούσε να παρασύρει τα αμερικανικά στρατεύματα σε παρατεταμένες μάχες στην περιοχή, κάτι που ο Τραμπ σε αλλεπάλληλες δηλώσεις του όμως έχει αποκλείσει ως ενδεχόμενο. Η υλοποίηση του σχεδίου Τραμπ θα μπορούσε να οδηγήσει σε μία παγκόσμια καταδίκη και ενδεχομένως δίωξη, στην περίπτωση που αμερικανικά στρατεύματα ξεκινήσουν την εκκαθάριση των Παλαιστινίων με βίαιη μετακίνηση πληθυσμού.

Αλλά ως οφείλει να γνωρίζει ένας μεγαλομεσίτης, όπως ο Τραμπ, πριν αρχίσεις να διώχνεις κατοίκους και να ξεκινήσεις να χτίζεις, υπάρχει και το φαινόμενο Nimby, που πρέπει να υπολογίσεις.

Ο όρος NIMBY (Not In My Backyard – Όχι στη δική μου αυλή) χρησιμοποιείται στην επιστήμη της κοινωνιολογίας για να περιγράψει την αντίδραση μιας μερίδας ανθρώπων ή μιας κοινότητας σε έργα ή εγκαταστάσεις που σχεδιάζονται να αναπτυχθούν στην εγγύτερη γεωγραφική τους ζώνη.

Σε αυτή την περίπτωση είναι οι Αίγυπτος, Ιορδανία και οι Άραβες του Κόπλου. Και κανείς τους δεν εντυπωσιάστηκε από το σχέδιο Τραμπ. Σε μία έντονη δήλωσή της η Σαουδική Αραβία απέκλεισε ασυζητητί τον διωγμό των Παλαιστινίων από την προπατορική τους γη και προειδοποίησε πως δεν θα ομαλοποιήσει τις σχέσεις της με το Ισραήλ, αν πρώτα δεν ιδρυθεί παλαιστινιακό κράτος.

Είναι μια κίνηση που θα κατέστρεφε την ολοκλήρωση των Συμφωνιών του Αβραάμ - την αραβο-ισραηλινή διαδικασία ομαλοποίησης που ξεκίνησε ο Τραμπ κατά την πρώτη του θητεία και έχει προχωρήσει ταχύτατα από το 2020.

Στην έκτακτη συνέντευξη Τύπου του Τραμπ για τη Γάζα που προκάλεσε αντιδράσεις, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου στήριξε τον Αμερικανό πρόεδρο (φυσικά) όταν υποστήριξε πως τα 1,8 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι που ζουν στη Γάζα πρέπει απλώς να μετακομίσουν σε γειτονικές χώρες με «ανθρωπιστικές καρδιές» και «μεγάλο πλούτο». Όπως το βλέπουν Τραμπ και Νετανιάχου, τελικά θα καταφέρουν να αλλάξουν το παράδειγμα της Μέσης Ανατολής.

Εγκαταλείπουν κάθε σχέδιο έχουν αποπειραθεί να πετύχουν οι ΗΠΑ, από την εποχή Κάρτερ και μετά, τη λύση των δύο κρατών δηλαδή και το αντικαθιστούν με αυτό που διακαώς επιθυμεί η ισραηλινή ακροδεξιά εδώ και χρόνια: να ξεφορτωθούν το «παλαιστινιακό πρόβλημα» αφού θα ξεφορτωθούν τους Παλαιστινίους.

Μπορεί όμως οποιοσδήποτε ηγέτης του Κόλπου να διακινδυνεύσει να διευκολύνει αυτό που, με όλες τις προθέσεις και σκοπούς, θα ισοδυναμούσε με εθνοκάθαρση και παραβίαση του διεθνούς δικαίου, θέτοντας παράλληλα σε κίνδυνο τα καθεστώτα τους;

Οι σαλαφιστές-τζιχαντιστές εχθροί των βασιλικών οικογενειών του Κόλπου θα δημιουργούσαν τεράστιο πολιτικό ζήτημα με τον ξεριζωμό Παλαιστινίων από τη Γάζα και όλο τον απόηχο του παρελθόντος εκτοπισμού, συμπεριλαμβανομένης της nakba (καταστροφής) - τη φυγή και την απέλαση περίπου 700.000 Παλαιστινίων το 1948.

Ο Τραμπ είχε και εναλλακτική: έθεσε την Αίγυπτο και την Ιορδανία ως πιθανούς προορισμούς για τους εκτοπισμένους Παλαιστίνιους.

Όμως τόσο ο Αμπντέλ Φατάχ αλ-Σίσι της Αιγύπτου όσο και ο βασιλιάς Αμπντάλα της Ιορδανίας έχουν επανειλημμένα αντιταχθεί στο σχέδιο του Τραμπ να επανεγκαταστήσει Παλαιστίνιους από τη Λωρίδα της Γάζας στις χώρες τους. Επίσης, τον έχουν προειδοποιήσει από την πρώτη του εβδομάδα ανάληψης της δεύτερης θητείας τους. Τότε που ο Τραμπ δήλωσε στους δημοσιογράφους πως «Βοήθησα πολύ τον Σίσι και ελπίζω ότι θα μας βοηθήσει και αυτός. Νομίζω ότι θα δεχτεί Παλαιστίνιους από τη Γάζα και πιστεύω ότι ο βασιλιάς της Ιορδανίας θα κάνει το ίδιο».

Ο Τραμπ ωστόσο απειλεί να κόψει τη βοήθεια των ΗΠΑ σε Αμμάν και Κάιρο - αν δεν βοηθήσουν στην υλοποίηση του σχεδίου του- καθώς και οι δύο χώρες εξαρτώνται άμεσα από αυτήν. Χωρίς βοήθεια θα αναγκάζονταν να εισαγάγουν μέτρα λιτότητας, διακινδυνεύοντας πολιτικές και οικονομικές αναταραχές. Μόλις την περασμένη εβδομάδα, ο Τραμπ άφησε να εννοηθεί την υποβόσκουσα πίεση που τους ασκείται «Θα το κάνουν… Κάνουμε πολλά για αυτούς, και θα το κάνουν», είπε.

Αλλά μέχρι στιγμής, οι υπαινιγμοί περί οικονομικού εκβιασμού δεν έχουν αποδώσει. Ο Αιγύπτιος ηγέτης επανέλαβε την απόρριψή του για την επανεγκατάσταση Παλαιστινίων στη χώρα του την περασμένη εβδομάδα, λέγοντας πως «ο εκτοπισμός και η απομάκρυνση του παλαιστινιακού λαού από τα εδάφη του είναι μια αδικία στην οποία δεν θα συμμετάσχουμε ποτέ».

Αντίστοιχη ήταν και η απάντηση του Αμπντουλάχ, ο οποίος δήλωσε σε Ευρωπαίους αξιωματούχους στις Βρυξέλλες ότι η Ιορδανία παραμένει αταλάντευτη «στην αναγκαιότητα εγκατάστασης των Παλαιστινίων στη γη τους και απόκτησης των νόμιμων δικαιωμάτων τους, σύμφωνα με τη λύση των δύο κρατών».

Επίσης επειδή τα μηνύματα αυτά δεν φαίνεται να έφτασαν στον Τραμπ, κορυφαίοι διπλωμάτες από την Αίγυπτο, την Ιορδανία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ απέρριψαν κατηγορηματικά κάθε βίαιο εκτοπισμό Παλαιστινίων κατά τη διάρκεια συνάντησης στο Κάιρο το Σάββατο.

«Επιβεβαιώνουμε ότι απορρίπτουμε κάθε απόπειρα για συμβιβασμό των Παλαιστινίων, είτε μέσω διαφυγής από τη γη τους είτε μέσω εκκένωσης της γης από τους ιδιοκτήτες της… με οποιαδήποτε μορφή ή υπό οποιεσδήποτε συνθήκες ή δικαιολογίες», ανέφεραν σε κοινή ανακοίνωσή τους.

Έτσι, φαίνεται ότι ο οικονομικός καταναγκασμός των ΗΠΑ μπορεί κάλλιστα να έχει τελικά τα όριά του. Οι Η διακοπή βοήθειας από τις ΗΠΑ θα προκαλούσε σημαντικά πολιτικά προβλήματα, σε Ιορδανία και Αίγυπτο και θα ρίσκαρε την επιβίωση των ηγετών των δύο χωρών στην περίπτωση που συμφωνούσαν να επανεγκαταστήσουν 1,8 εκ. αγανακτισμένους και θυμωμένους πολίτες της Γάζας. Μαζί της και τη Χαμάς.

Ως εκ τούτου, οι περιφερειακοί ηγέτες μπορούν μόνο να ελπίζουν ότι ο Τραμπ δεν είναι σοβαρός σε αυτά που είπε και ότι αυτό είναι απλώς ένα αρχικό παιχνίδι. Οι Σαουδάραβες, για παράδειγμα, θα μπορούσαν να συμφωνήσουν στην εξομάλυνση των σχέσεων εφόσον δεν προχωρήσει το σχέδιο του Τραμπ στη Γάζα.

Την ίδια ώρα και ορισμένοι περιφερειακοί αναλυτές αμφισβητούν επίσης αν ο Τραμπ είναι σοβαρός με όσα λέει. «Ο Πρόεδρος Τραμπ προσπαθεί ίσως να επιτύχει ορισμένους στόχους στα προκλητικά σχόλιά του για τον εκτοπισμό στη Γάζα. Πρώτον, θα μπορούσε να προσπαθεί να διαταράξει τη συμβατική σκέψη σε μια μακροχρόνια σύγκρουση που δεν έχει ακόμη επιλυθεί ή να δώσει βιώσιμες λύσεις», είπε ο Sanam Vakil του Chatham House. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι «αυτό πιθανότατα θα οδηγήσει σε μεγαλύτερη πολυμερή ενότητα» μεταξύ των Aράβων ηγετών της περιοχής και οι πλούσιες χώρες του Κόλπου θα μπορούσαν να προχωρήσουν για να καλύψουν το κενό που θα δημιουργηθεί όταν οι ΗΠΑ διακόψουν την εξωτερική βοήθεια προς την Αίγυπτο και την Ιορδανία.

Αλλά η ελπίδα ότι ο Τραμπ και ο Νετανιάχου θα απομακρυνθούν από την ιδέα του εκτοπισμού των Παλαιστινίων μπορεί να είναι άστοχη. Αυτό εξάλλου δεν ακούστηκε ως μία αυθόρμητη σκέψη ή αυτοσχεδιασμός.

Η συγκεκριμένη περιοχή εξάλλου έχει παρελθόν στην καταστροφή ακόμα και των πιο καλοσχεδιασμένων πλάνων. Και το νέο σχέδιο Τραμπ απέχει πολύ από αυτό.