Έρευνα Metron Analysis για τη Eurobank: Πώς βλέπουν οι νέοι στην Ελλάδα τη ζωή τους σήμερα και στο μέλλον

Το 65% θεωρεί ότι η γενιά τους ζει χειρότερα από τη γενιά των γονιών τους, με μέσο όρο αξιολόγησης της παρούσας κατάστασης το 6,4 σε κλίμακα από το 1 έως το 10.

Μια νέα έρευνα της Metron Analysis, που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό της Eurobank την άνοιξη του 2025, καταγράφει τις απόψεις και τις εμπειρίες νέων ηλικίας 19 έως 35 ετών για το πώς διαμορφώνεται η ζωή τους σήμερα, τι προσδοκούν από το μέλλον και ποιες είναι οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν. Η έρευνα συνδυάζει ποσοτικά και ποιοτικά δεδομένα. Περιλαμβάνει 802 τηλεφωνικές και διαδικτυακές συνεντεύξεις, καθώς και ομαδικές συζητήσεις και ατομικές συνεντεύξεις με νέους από διάφορα κοινωνικά και επαγγελματικά περιβάλλοντα.

Το προφίλ των συμμετεχόντων αποτυπώνει μια νέα γενιά σε διαρκή αναζήτηση ισορροπίας και σταθερότητας. Μεταξύ αυτών, το 24% είναι σπουδαστές, το 18% άγαμοι που ζουν με τους γονείς τους, ενώ το 83% των σπουδαστών εργάζεται ταυτόχρονα με τις σπουδές του. Εντυπωσιακό είναι το ποσοστό των νέων που δεν έχουν ακόμα αποκτήσει παιδιά, ενώ ένα σημαντικό τμήμα του πληθυσμού αναζητεί ακόμη εργασιακή και οικονομική σταθερότητα.

Η πλειονότητα των νέων, συγκεκριμένα το 65%, θεωρεί ότι η γενιά τους ζει χειρότερα από τη γενιά των γονιών τους, με μέσο όρο αξιολόγησης της παρούσας κατάστασης το 6,4 σε κλίμακα από το 1 έως το 10. Παρά τις αντικειμενικές δυσκολίες, το 59% εξακολουθεί να πιστεύει ότι σε ορίζοντα 5 έως 10 ετών θα ζει καλύτερα, αν και η αισιοδοξία αυτή φαίνεται να μειώνεται με την ηλικία.
Ο οικονομικός παράγοντας και η αβεβαιότητα για το μέλλον αποτελούν τις δύο βασικές αιτίες ανησυχίας. Το 84% των σπουδαστών δηλώνει ότι το κόστος ζωής επηρεάζει αρνητικά την καθημερινότητά του, ενώ το 75% έχει σκεφτεί το ενδεχόμενο να φύγει στο εξωτερικό για εργασία και καλύτερες ευκαιρίες. Το brain drain παραμένει ένα υπαρκτό ενδεχόμενο, ενισχυμένο από την αίσθηση περιορισμένων δυνατοτήτων στο εσωτερικό της χώρας.

Η οικογένεια διατηρεί σημαντικό ρόλο στη ζωή των νέων, συχνά ως οικονομικό στήριγμα. Από όσους ζουν ακόμα με τους γονείς τους (το 29% του δείγματος), οι περισσότεροι δηλώνουν ότι θα μπορούσαν να αυτονομηθούν μόνο εφόσον αποκτήσουν οικονομική ανεξαρτησία. Από την άλλη πλευρά, το 71% που έχει ήδη φύγει από το σπίτι των γονιών του αναφέρει ότι αυτό συνέβη είτε μετά την ολοκλήρωση των σπουδών είτε με την έναρξη της επαγγελματικής του ανεξαρτησίας.

Οι σπουδές αποτελούν για το 82% των νέων ένα σημαντικό μέσο για τη συνεχή απόκτηση γνώσεων και δεξιοτήτων, ενώ το 69% πιστεύει ότι η εκπαίδευση βοηθά στον διαφορετικό τρόπο σκέψης. Το 60% θεωρεί ότι οι σπουδές οδηγούν σε καλύτερες επαγγελματικές προοπτικές, ενώ το 48% διαφωνεί με την άποψη ότι οι σπουδές είναι απαραίτητες για μια καλή δουλειά.

Η εργασία συνδέεται όχι μόνο με οικονομική επιβίωση αλλά και με την ποιότητα ζωής. Οι νέοι δίνουν μεγάλη σημασία στην ισορροπία μεταξύ προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, ενώ επιθυμούν καλές απολαβές και ένα υγιές εργασιακό περιβάλλον. Στο ερώτημα για το επαγγελματικό τους μέλλον, οι απαντήσεις διαιρούνται: κάποιοι θέλουν να είναι μισθωτοί στον δημόσιο ή τον ιδιωτικό τομέα, άλλοι επιδιώκουν να δημιουργήσουν δική τους επιχείρηση ή να εργαστούν ως ελεύθεροι επαγγελματίες.

Η οικογένεια παραμένει για τους περισσότερους πλαίσιο ζωής. Για πολλούς συνδέεται με έννοιες όπως η συντροφικότητα, η χαρά και η ευθύνη. Το να μπορέσουν να μεταδώσουν τις προσωπικές τους αξίες στα παιδιά είναι επίσης ένας σημαντικός στόχος.

Η ζωή των νέων σήμερα διαμορφώνεται από πολλές διαφορετικές ψηφίδες: οι σπουδές, η εργασία, η οικονομική άνεση, η οικογένεια, το σπίτι, τα ταξίδια και η σωματική και ψυχική υγεία αποτελούν τους βασικούς τομείς που καθορίζουν την προσωπική τους πορεία. Αυτές οι ψηφίδες συνδυάζονται τόσο από παραδοσιακές όσο και από νεότερες αξίες, ανάλογα με τα βιώματα και τις προσδοκίες του καθενός.

Στην ερώτηση για το τι προτιμούν περισσότερο, το 70% δηλώνει ότι δίνει προτεραιότητα στην ελευθερία επιλογών. Το 65% προτιμά την ασφάλεια έναντι του ρίσκου, ενώ το 52% θέτει μακροπρόθεσμους στόχους. Το 51% εκτιμά τις εμπειρίες μέσα στην οικογένεια, ενώ το ίδιο ποσοστό εκτιμά και τις εμπειρίες εκτός αυτής. Η σταθερή δουλειά είναι επίσης βασικό ζητούμενο για την πλειονότητα των συμμετεχόντων.

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, οι νέοι σήμερα έχουν ανάγκη από υποστήριξη για να σχεδιάσουν και να υλοποιήσουν το προσωπικό τους μονοπάτι ζωής. Η πρόταση που τίθεται προς προβληματισμό είναι η δημιουργία «κόμβων ζωής» (new life hubs), δηλαδή τοπικών καινοτόμων χώρων που θα προσφέρουν ευκαιρίες απασχόλησης, κατοικίας, εκπαίδευσης και κοινωνικής δικτύωσης, δίνοντας στους νέους τη δυνατότητα να χτίσουν μια ζωή με τις δικές τους προτεραιότητες και ρυθμούς.