Κοινωνικό μέρισμα: Οι κερδισμένοι και οι χαμένοι

Το κοινωνικό μέρισμα ψηφίστηκε στη Βουλή χθες ωστόσο τις επόμενες ημέρες αναμένεται να υπογραφεί και η σχετική απόφαση η οποία θα καθορίζει όλες τις λεπτομέρειες καθώς και τις διαδικασίες αίτησης. Πολλοί δε είναι αυτοί που κατατάσσονται στους...χαμένους καθώς δεν υπόκεινται στις επιμέρους προϋποθέσεις που ορίζει το νομοσχέδιο.

Αρχικά, οι δικαιούχοι θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση ηλεκτρονικά στο site της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων και η διαδικασία

Διευκρινίζεται ωστόσο, ότι κάθε ομάδα ατόμων που συγκατοικούν θα λογίζεται ως ένα «νοικοκυριό» προς το οποίο θα χορηγείται ένα ποσό επιδόματος, προσδιοριζόμενο ανάλογα με το ύψος του συνολικού ετήσιου εισοδήματος και τη συνολική αξία των περιουσιακών στοιχείων όλων των ατόμων του νοικοκυριού.

Έτσι, αποκλείεται ουσιαστικά μεγάλος αριθμός φτωχών πολιτών από το δικαίωμα είσπραξης του κοινωνικού μερίσματος, δεδομένου ότι σήμερα στη χώρα μας υπάρχουν πάρα πολλοί άνεργοι και άποροι γενικότερα ενήλικες οι οποίοι συγκατοικούν με τους γονείς τους ή με άλλους στενούς συγγενείς τους και έχουν δηλώσει στις φετινές φορολογικές δηλώσεις ότι είναι «φιλοξενούμενοι» στα σπίτια των οικείων τους.

Η διαμονή αποδεικνύεται από την υποβολή φορολογικών δηλώσεων, ενώ ο δικαιούχος και όλα τα ενήλικα μέλη του νοικοκυριού πρέπει να έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση για εισοδήματα 2016 (εφόσον έχουν υποχρέωση). Επίσης, ο δικαιούχος πρέπει να είναι ασφαλισμένος τουλάχιστον μία φορά σε οποιοδήποτε ταμείο τουλάχιστον για ένα μήνα έως 31 Οκτωβρίου 2017.

Σύμφωνα με το νομοσχέδιο δε, ξεκαθαρίζεται και το ζήτημα των φιλοξενούμενων και τα εν λόγω πρόσωπα θα συνυπολογίζονται τόσο σε αριθμό όσο και σε εισοδήματα και περιουσιακά στοιχεία στο σύνολο των μελών της οικογένειας που βρίσκονται κάτω από την ίδια στέγη.

Επιπλέον, σύμφωνα με τα κριτήρια τα οποία καθορίστηκαν, όσοι διαθέτουν Ι.Χ. αυτοκίνητο άνω των 1.928 κυβικών εκατοστών παλαιότητας μέχρι 10 ετών δεν δικαιούνται να λάβουν το κοινωνικό μέρισμα, επειδή υπάγονται στην υποχρέωση καταβολής φόρου πολυτελούς διαβίωσης.

Η εξαίρεση αυτή θα έχει ως συνέπεια να αποκλειστούν από το δικαίωμα είσπραξης του μερίσματος χιλιάδες οικογενειάρχες, κυρίως τρίτεκνοι και πολύτεκνοι με χαμηλά εισοδήματα, οι οποίοι διαθέτουν πολυμορφικά πολυθέσια Ι.Χ.

Οι παγίδες

«Παγίδα» για το κοινωνικό μέρισμα αποτελεί το κριτήριο για την ακίνητη περιουσία η αξία της οποίας δεν πρέπει να υπερβαίνει τα 180.000 ευρώ.

Δεύτερη «παγίδα» αποτελεί το τεκμαρτό εισόδημα το οποίο δεν έχει διευκρινιστεί αν θα λαμβάνεται υπόψη για τον υπολογισμό του εισοδήματος βάσει του οποίου θα διανεμηθεί το μέρισμα. Αν ληφθεί υπόψη και αυτό, τότε μειώνεται το ύψος του μερίσματος. Όσον αφορά τους ανέργους, τα κριτήρια αυτά θα εξειδικευτούν με κοινή υπουργική απόφαση.

Ειδικότερα το κοινωνικό μέρισμα των 720 εκατομμυρίων που προήλθε κυρίως από την αύξηση των εσόδων από εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία και από τη μείωση της συνταξιοδοτικής δαπάνης θα διανεμηθεί στους δικαιούχους σύμφωνα με τα εξής εισοδηματικά κριτήρια:

Το ετήσιο εισόδημα του νοικοκυριού δεν πρέπει να υπερβαίνει:
-τις 9.000 ευρώ για νοικοκυριά με ένα μέλος
-τις 13.500 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικα μέλη
-τις 17.750 ευρώ για νοικοκυριά με δύο ενήλικα μέλη και ένα ανήλικο τέκνο
-τις 18.000 ευρώ για νοικοκυριά με τρία ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα μέλη και δύο ανήλικα τέκνα
-τις 20.250 ευρώ για νοικοκυριά με τρία ενήλικα μέλη και ένα ανήλικο τέκνο ή δύο ενήλικα μέλη και τρία ανήλικα τέκνα
-τις 22.550 ευρώ για νοικοκυριά με τέσσερα ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα μέλη και τέσσερα ανήλικα τέκνα και
-τις 27.000 ευρώ για νοικοκυριά με πέντε ή περισσότερα ενήλικα μέλη ή δύο ενήλικα μέλη και έξι ή περισσότερα ανήλικα τέκνα.

Περιουσιακά κριτήρια
Βάσει των νέων ρυθμίσεων, τα περιουσιακά κριτήρια καθορίζονται ως εξής:

- Όσον αφορά την ακίνητη περιουσία, η συνολική φορολογητέα αξία όλων των μελών του νοικοκυριού, στην Ελλάδα ή το εξωτερικό, όπως προσδιορίζεται από τον υπολογισμό του συμπληρωματικού ΕΝΦΙΑ, δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 120.000 ευρώ για νοικοκυριά με ένα μέλος. Προσαυξάνεται κατά 15.000 ευρώ για κάθε πρόσθετο μέλος μέχρι το ποσό των 180.000.

- Όσον αφορά την κινητή περιουσία, το συνολικό ύψος των καταθέσεων όλων των μελών του νοικοκυριού (σε τράπεζες Ελλάδας και εξωτερικού, τρέχουσα αξία μετοχών, ομόλογα κλπ.) δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των 9.000 ευρώ για νοικοκυριά με ένα μέλος, πολλαπλασιαζόμενο για κάθε πρόσθετο μέλος με τρόπο που θα προσδιορίσει σχετική ΚΥΑ.

- Το συνολικό ποσό από τόκους των μελών του νοικοκυριού, όπως έχουν δηλωθεί για το φορολογικό έτος 2016, δεν μπορεί να υπερβαίνει ποσό που προκύπτει από τον τύπο: Ετήσιος τόκος = 9.000 χ κλίμακα ισοδυναμίας νοικοκυριού χ μέσο ετήσιο καταθετικό επιτόκιο 2016/100.

Οι δικαιούχοι του κοινωνικού μερίσματος πρέπει να είναι νόμιμοι μόνιμοι κάτοικοι της ελληνικής επικράτειας κατά την τελευταία πενταετία, να είναι τουλάχιστον μία φορά ασφαλισμένοι σε φορέα κύριας ασφάλισης για διάστημα μεγαλύτερο του ενός μηνός και να έχουν υποβάλει δήλωση για το φορολογικό έτος 2016.

Οι δικαιούχοι θα μπορούν να υποβάλουν αίτηση για το κοινωνικό μέρισμα 2017 μέσω του Taxisnet, όπως και πέρσι, μέσα στις επόμενες ημέρες, όταν και θα ανοίξει η ειδική πλατφόρμα.