«Η εξέγερση του Πολυτεχνείου – Έγχρωμο φιλμ 16 -17 Νοεμβρίου 1973»: Αδημοσίευτο υλικό από τις ημέρες της εξέγερσης

«Ο Νίκος Α. Βερνίκος κινηματογραφεί τα γεγονότα κρυφά. Όλο και περισσότεροι συγκεντρώνονται, μέχρι που ο χώρος γεμίζει ασφυκτικά. Αρχίζει να πέφτει το φως. Στο 07:03 βλέπουμε την κάνη του ενός τανκ. Στο 07:12 το τανκ προχωρώντας, σπρώχνει ένα λεωφορείο στη μέση του δρόμου. Στο 07:45 καταφθάνουν τα τεθωρακισμένα με στρατιώτες. Στο 07:50 ομάδα γιατρών μεταφέρει φορείο. Στο 08:59 ο οδηγός του άρματος παίρνει τη θέση του. Ο ινηματογραφιστής δεν προλαβαίνει τη στιγμή που το άρμα πέφτει πάνω στην πύλη, αλλά αμέσως μετά

Παρακολουθήστε το βίντεο:

Διαβάστε την περιγραφή του κινηματογραφιστή:

«Τα φιλμ αυτά τραβήχτηκαν από το παράθυρο γωνιακού δωματίου στον 1ο όροφο του απέναντι από το Πολυτεχνείο ξενοδοχείου ΑΚΡΟΠΟΛ, από τον Νίκο Α. Βερνίκο μεταξύ 14-17 Νοεμβρίου 1973.
Σε κοντινό δωμάτιο ήταν και το Ολλανδικό συνεργείο με επικεφαλής τον Άλμπερτ Κουράντ, -βραβευμένο για την ταινία του Πολυτεχνείου- που την ίδια περίοδο κινηματογραφούσε τα γεγονότα!
Το δωμάτιο το είχα νοικιάσει και για την υποστήριξη των φοιτητών μελών της Ελληνοευρωπαϊκής Κίνησης Νέων. Οργάνωση για την κινητοποίηση του φοιτητικού κινήματος ενάντια στη δικτατορία. Ηγετική θέση στην ΕΚΙΝ είχε ο αδελφός μου Γεώργιος Α. Βερνίκος, που ήταν και μέλος της επιτροπής κατάληψης της Νομικής το Φεβρουάριο 1973 και είχε συνεχή επαφή και συντονισμό με την επιτροπή κατάληψης του Πολυτεχνείου. Από το δωμάτιο αυτό εκτός από ανεφοδιασμό των εντός του Πολυτεχνείου φοιτητών, γινόταν τηλεφωνικά -από την Ντέμη Βεζυρούλη και τον ΝΑΒ – ενημέρωση σε Ευρωπαϊκά ΜΜΕ και ιδιαίτερα στο ΒΒC, Le Monde και το Deutsche Welle, στο οποίο συνεργάτης για τα Ελληνικά θέματα ήταν ο αείμνηστος Παύλος Μπακογιάννης καθώς και οι Βάσος Μαθιόπουλος και Άγγελος Μαρόπουλος. Η παρακολούθηση των γύρω από το Πολυτεχνείο γεγονότων γινόταν μέσα από το κατεβασμένο ξύλινο ρολό με ανοικτό το τζάμι με κομμένη την ανάσα. Μεσάνυκτα Παρασκευής 16 προς Σάββατο 17 Νοεμβρίου στη γωνία του Ακροπόλ ήταν σταθμευμένο τανκ που περίμενε να επέμβει. Το κράνος του όρθιου οδηγού έφτανε στο κάτω μέρος του γωνιακού παραθύρου.
Λίγο πριν την επέμβαση στο Πολυτεχνείου και ενώ επικρατούσε πλήρης ησυχία, δημιουργήθηκε μικρός θόρυβος μέσα στο δωμάτιο από τους παρευρισκόμενους φίλους συναγωνιστές φοιτητές και το τηλέφωνο. Ο στρατιώτης έστρεψε τη φωτιστική δέσμη του προβολέα του τανκ στην πρόσοψη του ξενοδοχείου, προσπαθώντας να εντοπίσει την πηγή του θορύβου. Σταμάτησε για λίγο στο από πίσω του και λίγο πιο πάνω ευρισκόμενο σκοτεινό, με το κατεβασμένο ρόλο, παράθυρο του δωματίου μας. Το φως του προβολέα έμπαινε μέσα από τις χαραμάδες. Ο στρατιώτης προσπαθούσε να καταλάβει από που ερχόταν ο θόρυβος που ξεχώρισε από τον ήχο των πυροβολισμών. Όπως εκινείτο φώτιζε τοίχους και ιδιαίτερα το ταβάνι του δωματίου προς όλες τις κατευθύνσεις. Η αναπνοή των παρευρισκόμενων στο δωμάτιο σταμάτησε. Έμειναν ξαπλωμένοι σαν το μαρμάρινο άγαλμα της κοιμωμένης του Χαλεπά πάνω στα κρεβάτια και το πάτωμα. Αναπνεύσαμε όταν η δέσμη του φωτός έφυγε. Το τανκ προχώρησε λίγο και κάλυψε το κοντά σε αυτό ευρισκόμενο παρόμοιο άρμα απέναντι από την πόρτα του Πολυτεχνείου. Πυροβολισμοί από ελεύθερους σκοπευτές ακουγόντουσαν από τους κάθετους στην Πατησίων δρόμους. Γύρω στις 2.30, μετά την άρνηση των πολιορκημένων να βγουν, το τανκ έριξε την πύλη εισόδου του Πολυτεχνείου, μπήκε στο περίβολο της σχολής περνώντας πάνω από σταθμευμένα αυτοκίνητα και οι στρατιωτικές δυνάμεις μπήκαν μέσα. Οι φοιτητές φώναζαν: Ψωμί, Παιδεία, Ελευθερία. Είμαστε αδέλφια. Ξεχύθηκαν στη οδό Πατησίων κυνηγημένοι από αστυνομία και στρατό ενώ σφαίρες σφύριζαν γύρω μας. Πολλοί, με πρώτους τους από νωρίτερα τραυματισμένους από τις σφαίρες, βρήκαν καταφύγιο στο ισόγειο του Ακροπόλ. Λίγοι από τους πιο σοβαρά μεταφέρθηκαν στο δωμάτιο. Η Torill Engeland Magrethe, 22 ετών φοιτήτρια από το Molde της Νορβηγίας, δεν πρόλαβε. Θανάσιμα τραυματισμένη από πυρά ξεψύχησε από αιμορραγία στην καρωτίδα στα χέρια μου και στα χέρια του Γιώργου Λαζαρίδη οδοντογιατρού που τη μετέφερε νεκρή στο κοντινό Σταθμό Α Βοηθειών στην 3 Σεπτεμβρίου. Στιγμές που ο χρόνος συμπυκνώνεται και τα δευτερόλεπτα μετράνε για αιώνες και μένουν ανεξίτηλα στην μνήμη μας.
Ο Νίκος Α. Βερνίκος συνελήφθη το μεσημέρι του Σαββάτου 17 Νοεμβρίου 1973 από το ΕΑΤ-ΕΣΑ. Παρέμεινε μέχρι 31/12/73, παραμονή πρωτοχρονιάς στα κρατητήρια της που βρισκόντουσαν στο σημερινό Πάρκο Ελευθέριας , ανακρινόμενος με βασανιστήρια.»
– Νίκος Α. Βερνίκος

Το ίδιο κανάλι στο Youtube, Aylon Film Archives, δημοσίευσε ακόμα ένα βίντεο από το πρωί της 17ης Νοεμβρίου του 1973, μετά την εξέγερση. Περιγραφή:

Το φιλμ ξεκινάει με απογευματινό πλάνο της Ακρόπολης και στιγμιότυπο στην έρημη οδό Ηρώδου Αττικού, όπου διακρίνεται αστυνομικός κρατώντας τουφέκι. Τα πλάνα είναι πιθανότατα τραβηγμένα το απόγευμα της 16ης Νοεμβρίου 1973. Στη συνέχεια βλέπουμε πλάνα από το Σύνταγμα το πρωί της 17ης Νοεμβρίου, ύστερα από την καταστολή της εξέγερσης του Πολυτεχνείου από τη Χούντα των Συνταγματαρχών. Πλάνα από κινούμενο αυτοκίνητο στη Λεωφόρο Αμαλίας με σταθμευμένα άρματα μάχης (M48). Έξω από αυτά στέκονται στρατιώτες. Πλάνα από την πλατεία Συντάγματος. Διακρίνονται στη σειρά Τεθωρακισμένα Οχήματα Μεταφοράς Προσωπικού (ερπυστριοφόρα) με πολλούς στρατιώτες. Στρατιώτες γελάνε καθισμένοι πάνω στο όχημα. Πλάνα από άρματα μάχης. Νυχτερινό πλάνο από τη βουλή. Στο τέλος του φιλμ υπάρχει υλικό τραβηγμένο από την τηλεόραση με τα γεγονότα του Πολυτεχνείου. Ασπρόμαυρα πλάνα από τη νύχτα της 17ης Νοέμβρη 1973 (από το γνωστό φιλμ των Ολλανδών δημοσιογράφων). Πλάνα από συνέντευξη φοιτητών σε δημοσιογράφους, από πορεία στο δρόμο (διακρίνεται το γνωστό πλακάτ «Ουαί! Γραμματείς, Φαρισαίοι, Υποκριτές»). Πλάνα από το κτίριο Αβέρωφ. Πλάνα από τη στιγμή της επέμβασης και τέλος, εικόνες από την επόμενη ημέρα μέσα από το άδειο Πολυτεχνείο.

The post «Η εξέγερση του Πολυτεχνείου – Έγχρωμο φιλμ 16 -17 Νοεμβρίου 1973»: Αδημοσίευτο υλικό από τις ημέρες της εξέγερσης appeared first on The Press Project - Ειδήσεις, Αναλύσεις, Ραδιόφωνο, Τηλεόραση.