Η ποινικοποίηση του όρου «πολωνικά στρατόπεδα θανάτου» προκαλεί αντιδράσεις στο Ισραήλ

Η κυβέρνηση του Ισραήλ κατηγόρησε το Σάββατο αυτήν της Πολωνίας ότι αποπειράται να «παραχαράξει την ιστορία», μία ημέρα μετά την ψήφιση από την πολωνική κάτω Βουλή ενός σχεδίου νόμου που συνδέεται με το Ολοκαύτωμα και μετατρέπει σε ποινικό αδίκημα που επισύρει φυλάκιση τη χρήση του όρου «πολωνικά στρατόπεδα θανάτου».

Ο νόμος προβλέπει την επιβολή ποινής φυλάκισης έως και τριών ετών σε βάρος των Πολωνών και των ξένων που χρησιμοποιούν αυτόν τον όρο όταν αναφέρονται στα στρατόπεδα συγκέντρωσης και εξόντωσης που είχαν εγκαταστήσει οι ναζί στην Πολωνία όταν είχαν επιβάλει στρατιωτική κατοχή στη χώρα το 1939, κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

Για να τεθεί σε ισχύ, το κείμενο πρέπει να ψηφιστεί επίσης από τη Γερουσία και να υπογραφτεί από τον πολωνό πρόεδρο.

Ο ισραηλινός πρωθυπουργός Βενιαμίν Νετανιάχου έδωσε εντολή το βράδυ του Σαββάτου στην πρεσβεύτρια του Ισραήλ στη Βαρσοβία να συναντηθεί το ταχύτερο δυνατόν με τον πολωνό πρωθυπουργό Ματέους Μοραβιέτσκι «για να του εκφράσει την σθεναρή αντίθεσή (του) σε αυτόν τον νόμο», αναφέρει ανακοίνωση που έδωσαν στη δημοσιότητα οι υπηρεσίες του.

Σύμφωνα με το πολωνικό πρακτορείο ειδήσεων PAP, η ισραηλινή πρεσβεύτρια Άννα Αζαρί απηύθυνε έκκληση στη Βαρσοβία να τροποποιήσει το νομοσχέδιο κατά τη διάρκεια μιας εκδήλωσης το Σάββατο για να τιμηθεί η 73η επέτειος από την απελευθέρωση του στρατοπέδου συγκέντρωσης του Άουσβιτς, η οποία συμπίπτει με τη διεθνή ημέρα μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος, ή Σοά όπως ονομάζεται στο Ισραήλ.

Παράλληλα, ο επιτετραμμένος της πρεσβείας της Πολωνίας στο Τελ Αβίβ, απόντος του πρεσβευτή, κλήθηκε να προσέλθει την Κυριακή στις 10:00 τοπική ώρα (και ώρα Ελλάδας) στο υπουργείο Εξωτερικών στην Ιερουσαλήμ, δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο εκπρόσωπος της ισραηλινής διπλωματίας.

«Λάθος ερμηνεία της ιστορίας»

Για τους Πολωνούς, η χρήση του όρου «πολωνικά στρατόπεδα θανάτου» δημιουργεί την εσφαλμένη εντύπωση ότι η χώρα τους είναι συνυπεύθυνη για το Σοά.

Για την ισραηλινή πολιτική ηγεσία, το κείμενο του νομοσχεδίου αποτελεί μια απόπειρα άρνησης της συμμετοχής της Πολωνίας στην εξόντωση των Εβραίων από τους ναζί κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.

«Αυτός ο νόμος είναι ανυπόστατος. Δεν μπορεί κανείς να παραχαράσσει την ιστορία και δεν μπορεί να αρνείται το Ολοκαύτωμα», έκρινε ο Νετανιάχου.

«Το Ισραήλ απαιτεί από την πολωνική κυβέρνηση να τροποποιήσει αυτόν τον νόμο πριν από την οριστική υιοθέτησή του», τόνισε παράλληλα εκπρόσωπος του ισραηλινού ΥΠΕΞ.

Στέλεχος του ισραηλινού ΥΠΕΞ υποστήριξε μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο ότι ο νόμος αποβλέπει στο να «απαλλάξει τους Πολωνούς» από κάθε ευθύνη «για τον ρόλο τους κατά τη διάρκεια του Σοά και κατόπιν».

Οι ηγέτες των κομμάτων της αντιπολίτευσης στο Ισραήλ, τόσο της κεντροαριστεράς όσο και του κέντρου, ο Ισαάκ Χέρτσογκ και ο Γιαΐρ Λαπίντ αντίστοιχα, επέκριναν επίσης με έντονο τρόπο το κείμενο του σχεδίου νόμου που ενέκρινε η κάτω Βουλή της Πολωνίας, όπως έπραξε κι ο ισραηλινός άραβας βουλευτής της αντιπολίτευσης Άχμεντ Τίμπι.

Το Γιαντ Βασέμ, το ινστιτούτο για το Ολοκαύτωμα που εδρεύει στην Ιερουσαλήμ, επέκρινε επίσης το κείμενο, αν και σε αισθητά πιο μετριασμένο τόνο, αναγνωρίζοντας ότι «δεν υπάρχει αμφιβολία πως ο όρος ”πολωνικά στρατόπεδα θανάτου” αποτελεί μια λαθεμένη ερμηνεία της ιστορίας».

Ο πολωνός υπουργός Δικαιοσύνης Πάτρικ Γιάκι, εισηγητής του επίμαχου σχεδίου νόμου, διαβεβαίωσε μέσω Twitter ότι το κείμενο δεν στρέφεται εναντίον του Ισραήλ.

«Σημαίνοντες ισραηλινοί πολιτικοί και μέσα ενημέρωσης μας επιτίθενται για το νομοσχέδιο», έγραψε και συνέχισε «επιπλέον, υποστηρίζουν ότι οι Πολωνοί είναι ”συνυπεύθυνοι” για το Ολοκαύτωμα», πριν καταλήξει πως η κατάσταση που διαμορφώνεται «αποδεικνύει πόσο απαραίτητο είναι αυτό το νομοσχέδιο».

Η πολωνική κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι ο νόμος δεν έχει στόχο να περιοριστεί η ελευθερία των ιστορικών να κάνουν έρευνα ή να συζητούν για το Ολοκαύτωμα, ούτε να περισταλεί η ελευθερία των καλλιτεχνών στις δημιουργίες τους για το θέμα.

Ωστόσο, το Γιαντ Βασέμ υπογράμμισε ότι «ο περιορισμός (της ελευθερίας) των τοποθετήσεων των μελετητών και άλλων όσον αφορά την άμεση ή έμμεση συνέργεια του πολωνικού λαού στα εγκλήματα που διαπράχθηκαν στη γη του κατά τη διάρκεια του Ολοκαυτώματος αποτελεί σοβαρή διαστρέβλωση» της ιστορικής πραγματικότητας.

Η εκπρόσωπος της δεξιάς πολωνικής κυβέρνησης Γιοάνα Κοπτσίνσκα υποστήριξε μέσω Twitter ότι το σχέδιο νόμου έχει στόχο να «δείξει την αλήθεια» όσον αφορά τα «φρικτά εγκλήματα που διαπράχθηκαν σε βάρος των Πολωνών, των Εβραίων και άλλων εθνών που έπεσαν τον 20ό αιώνα θύματα βάρβαρων ολοκληρωτικών καθεστώτων — του γερμανικού ναζιστικού καθεστώτος και του σοβιετικού κομμουνισμού».

(Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)