Δεύτερο χτύπημα Ερντογάν στη Μεσόγειο: Μετά τη Λιβύη η Τουρκία συνάπτει μνημόνιο και με την Συρία

Σε αυτή τη φωτογραφία που δόθηκε στη δημοσιότητα από το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Hakan Fidan, αριστερά, σφίγγει τα χέρια με τον Ahmad al-Sharaa, πρώην γνωστό ως Abu Mohammed al-Golani, κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους στη Δαμασκό της Συρίας, Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2024. (Υπηρεσία Τύπου του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών μέσω AP)

To Nordic Monitor φέρνει στο φως της δημοσιότητας μια επιστολή που φέρει την υπογραφή του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν και η οποία επιβεβαιώνει για πρώτη φορά ότι διεξάγονται μυστικές διαπραγματεύσεις για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων μεταξύ της Τουρκίας και της Συρίας μετά την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ από υποστηριζόμενες από την Τουρκία τζιχαντιστικές ομάδες πέρυσι.

Η επιστολή, που περιήλθε στην κατοχή του Nordic Monitor, αποκαλύπτει ότι πολλά τουρκικά θεσμικά όργανα έχουν λάβει εντολή να συντάξουν συμφωνία Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) με την Συρία. Ο στόχος είναι να διασφαλιστούν τα συμφέροντα τόσο της Τουρκίας όσο και του ψευδοκράτους στα Κατεχόμενα της Κύπρου που αναγνωρίζεται μόνο από την Άγκυρα.

«Με την ανατροπή του καθεστώτος Μπάαθ (σ.σ Ασαντ) και τη μεταβίβαση της εξουσίας σε μια μεταβατική κυβέρνηση, καταβάλλονται προσπάθειες σε συντονισμό με τους αρμόδιους θεσμούς μας για τον καθορισμό του θαλάσσιου ορίου με τη Συρία και την οριοθέτηση περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας πέραν των χωρικών υδάτων, με τρόπο που να προστατεύει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα της χώρας μας», έγραψε ο Φιντάν στην επιστολή, με ημερομηνία 16 Ιουνίου και αποδέκτη το Γραφείο του Προέδρου της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης.

Ο Φιντάν τονίζει επίσης ότι η Τουρκία δεσμεύεται να υπερασπιστεί τα δικαιώματα και τα συμφέροντα της ”τδβκ” σε οποιαδήποτε μελλοντική συμφωνία θαλάσσιας οριοθέτησης με τη Δαμασκό.

Η επιστολή αποτελεί την πρώτη επίσημη επιβεβαίωση ότι έχουν ήδη ξεκινήσει προετοιμασίες για την επίτευξη θαλάσσιας συμφωνίας, παρά τις προηγούμενες δημόσιες δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Μεταφορών, ο οποίος είχε αφήσει να εννοηθεί ότι η Άγκυρα εξέταζε το ενδεχόμενο μιας τέτοιας συμφωνίας ως μελλοντική πιθανότητα.

Turkey and Syria engage in secret talks on maritime border agreement https://t.co/hAn9iKLoh7pic.twitter.com/Hv1JR6y3TB

— Nordic Monitor (@nordicmonitor) July 2, 2025Φιντάν: «Η ΕΕ δεν έχει δικαίωμα να σχολιάζει μια πιθανή συμφωνία μεταξύ δύο κυρίαρχων κρατών σχετικά με τις περιοχές της θαλάσσιας δικαιοδοσίας τους»

Ο Φιντάν απέρριψε επίσης τους ισχυρισμούς ότι η Τουρκία είχε δεσμευτεί να μην επιδιώξει συμφωνία για θαλάσσια οριοθέτηση με τη Συρία κατά τη διάρκεια της συνάντησής του, στις 12 Ιανουαρίου 2025 στο Ριάντ, με την Κάγια Κάλας, την Ύπατη Εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Εξωτερική Πολιτική και Αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.

«Θα ήταν ωφέλιμο να λαμβάνονται υπόψη οι επίσημες δηλώσεις και ανακοινώσεις του υπουργείου μας επί του ζητήματος», ανέφερε στην επιστολή του ο Φιντάν, προσθέτοντας: «Η ΕΕ δεν έχει κανένα δικαίωμα να σχολιάζει μια πιθανή συμφωνία μεταξύ δύο κυρίαρχων κρατών σχετικά με τις θαλάσσιες περιοχές δικαιοδοσίας τους».

«De facto η αναγνώριση του ψευδοκράτους από την Συρία»

Η Τουρκία φαίνεται να εκμεταλλεύεται μια στρατηγική ευκαιρία στη μετα-Άσαντ Συρία, η οποία πλέον κυβερνάται από τον Άχμαντ αλ-Σαράα, με τον οποίο Τούρκοι αξιωματούχοι διατηρούσαν μακρόχρονη, αν και μυστική, συνεργασία, σημειώνει το Nordic Monitor. Από την έναρξη του συριακού εμφυλίου πολέμου το 2011, η Άγκυρα είχε στηρίξει και εξοπλίσει διάφορες τζιχαντιστικές ομάδες με σκοπό την ανατροπή του Άσαντ.

Η Τουρκία είχε προσπαθήσει και στο παρελθόν να επιτύχει συμφωνία για θαλάσσια οριοθέτηση με την κυβέρνηση Άσαντ, αλλά αυτές οι προσπάθειες ναυάγησαν με την έκρηξη της συριακής κρίσης το 2011.

Αυτή τη φορά, μια επιτυχής συμφωνία δεν θα κατοχύρωνε μόνο επίσημα τα θαλάσσια σύνορα της Τουρκίας με τη Συρία, αλλά θα ενίσχυε και τις νομικές διεκδικήσεις της Άγκυρας στην περιοχή, θα παρείχε de facto αναγνώριση της κατεχόμενης Κύπρου και θα μπορούσε να ανοίξει νέες ζώνες για ενεργειακή εκμετάλλευση.

Η συμφωνία θα μπορούσε επίσης να ανοίξει τον δρόμο για κοινή τουρκο-συριακή εξερεύνηση και αξιοποίηση διασυνοριακών κοιτασμάτων υδρογονανθράκων. Δεδομένου ότι η Δαμασκός αυτή τη στιγμή δεν διαθέτει τις υποδομές και την τεχνογνωσία για υπεράκτιες γεωτρήσεις, η Άγκυρα αναμένεται να ηγηθεί των τεχνικών και επιχειρησιακών διαδικασιών στο πλαίσιο μιας τέτοιας συμφωνίας.

Το δημοσίευμα σημειώνει επίσης:«Η Τουρκία φαίνεται να ακολουθεί μια παρόμοια στρατηγική με αυτή που εφάρμοσε με την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA) της Λιβύης, η οποία οδήγησε στην αμφιλεγόμενη συμφωνία θαλάσσιας οριοθέτησης του 2019. Η συμφωνία αυτή προκάλεσε την απότομη κλιμάκωση της έντασης με την Ελλάδα και την Ευρωπαϊκή Ένωση».

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ«Μπαράζ» εμπρηστικών ανακοινώσεων του τουρκικού ΥΠΕΞ κατά της ΕλλάδαςΜαξίμου και υπουργοί ξέρουν πού είναι η Θράκη;Μητσοτάκης: Οι αρχές της Λιβύης να αναλάβουν δράση για να μειωθούν οι ροές προς την Ελλάδα