Θέλετε μεταρρυθμίσεις; Ξεκινήστε από τα απλά και τα μικρά

Έχει γίνει πια κοινοτοπία το να λέει κανείς πως η πηγή των δεινών μας είναι το πολιτικό σύστημα, το οποίο για δεκαετίες μας ταλανίζει και το ταλανίζουμε με τις απαιτήσεις μας. Κι όταν το ανάθεμα στους πολιτικούς γίνεται γενικόλογα και συλλήβδην, αυτό δυστυχώς μετατρέπεται σε νερό στον μύλο των ακραίων πολιτικών χώρων, που στο μυαλό τους έχουν άλλα, τα οποία δεν θέλω να σκέφτομαι ότι τελικά θα επικρατήσουν. Οταν όμως τα επισημαινόμενα λάθη είναι συγκεκριμένα, τότε ίσως να μπαίνει ένα λιθαράκι για αλλαγή με θεσμικούς

Πρόσφατα, λοιπόν, είχα την ατυχία να υποχρεωθώ να επισκεφτώ τα κεντρικά γραφεία του ΟΓΑ στην Πατησίων. Εκείνο το μουντό κτίριο που το εσωτερικό μας ταξιδεύει σε άλλες εποχές και δεκαετίες και κρατάει ζωντανή την εικόνα της δημόσιας υπηρεσίας όπως την είχαμε γνωρίσει από τις ασπρόμαυρες ταινίες. Επισκέφτηκα το αρμόδιο γραφείο για τα έξοδα κηδείας καθότι απηύδησα περιμένοντας αυτό το υποτυπώδες έστω ποσό για 17 μήνες.
Περιμένοντας τη σειρά μου, άκουγα το δράμα της προηγούμενης κυρίας που κατέβηκε από τη Θεσσαλονίκη με τρένο προκειμένου να μάθει για την πορεία της δικής της εξόφλησης που περίμενε σχεδόν δύο χρόνια. Η υπάλληλος μπήκε στο online σύστημα και της είπε σε χρόνο dt ότι τα χρήματά της έχουν εγκριθεί και πως στο επόμενο διάστημα θα ειδοποιηθεί. «Μα ξέρετε», τόλμησε να πει η κυρία, «χθες από τα γραφεία της Θεσσαλονίκης μου είπαν ότι δεν έχουν ιδέα πού βρίσκεται το θέμα και πως πρέπει να κατέβω Αθήνα. Δεν μπορούσαν να μου δώσουν την απάντηση στη Θεσσαλονίκη;». Και η απάντηση της Αθηναίας υπαλλήλου: «Ο,τι βλέπω εγώ στο σύστημα βλέπουν και οι συνάδελφοι σε όλη την Ελλάδα. Τι να σας πω, αν βαριόταν να ανοίξει το κομπιούτερ δεν φταίω εγώ!».

Μάλιστα, φίλοι μου. Υποχρέωσαν μια ηλικιωμένη κυρία να ταξιδέψει από Θεσσαλονίκη επειδή η εκεί συνάδελφος δεν μπήκε στον κόπο να πατήσει δυο κουμπιά! Ο επόμενος στη σειρά άκουσα ότι δεν μπορούσε να εισπράξει τα έξοδα κηδείας του αγαπημένου του προσώπου επειδή το χαρτί από τον παπά δεν έγραφε το όνομά του αλλά του αδελφού του, παρότι ο αδελφός στην αίτηση είχε δώσει τον αριθμό λογαριασμού του και το ΑΦΜ του δικαιούχου που πλήρωσε και τα πολλαπλάσια έξοδα.

Άκρη δεν βρήκε ο άνθρωπος, γιατί η «ευσυνείδητη» υπάλληλος δήλωσε ότι εφαρμόζει τους νόμους, με βάση τους οποίους το χαρτί του παπά είναι το απόλυτο τεκμήριο του δικαιούχου και όχι το τιμολόγιο του γραφείου κηδειών! Κι αυτά τα παραδείγματα είναι παρωνυχίδα στον παραλογισμό των δημόσιων υπηρεσιών και καμιά τρόικα, κανένας Ράιχενμπαχ και καμιά μεταρρύθμιση δεν πρόκειται να πετύχει αν η πολιτική ηγεσία δεν αλλάξει επιτέλους μυαλά. Διότι από καταβολής ελληνικού κράτους επικεφαλής στους διάφορους οργανισμούς μέχρι και σήμερα, στη μνημονιακή Ελλάδα, έμπαιναν οι αποτυχόντες πολιτευτές. Αυτοί που δεν κατάφερναν να πείσουν τους ψηφοφόρους τους για εκπροσώπηση στη Βουλή κρίνονταν και κρίνονται ως οι ιδανικοί πρόεδροι για τον ΟΓΑ, το ΙΚΑ , τον ΕΟΠΥΥ, για γενικές γραμματείες και παντοειδείς οργανισμούς του Δημοσίου. Οι οποίοι πολιτευτές πήγαιναν και πηγαίνουν σε αυτά τα πόστα και δουλεύουν με υπηρεσιακούς διευθυντές που προφανώς και δεν επιθυμούν να αλλάξουν τίποτα στον οργανισμό τους, ούτε να διαταράξουν τις χρόνιες σχέσεις τους με τους συναδέλφους τους. Αραγε, είναι τόσο δύσκολο να προκηρυχθούν διαγωνισμοί με αυστηρά και εξειδικευμένα κριτήρια και προσόντα; Να πάνε άνθρωποι που θα αναλάβουν τμήμα-τμήμα, Διεύθυνση-Διεύθυνση να εκσυγχρονίσουν όλες τις παρεχόμενες υπηρεσίες όχι με χρήμα αλλά με ιδέες;

Γιατί πρέπει σώνει και καλά ο πολίτης να είναι έρμαιο και ανυπεράσπιστος στις διαθέσεις κάθε υπαλλήλου που οχυρώνεται πίσω από ξεπερασμένους κανονισμούς και διατάξεις ακόμα και του μεταξικού καθεστώτος;
Κι αν θέλει η κυβέρνηση να κάνει μεταρρυθμίσεις, ας αρχίσει έστω και τώρα από τα απλά και καθημερινά, γιατί τα μεγάλα και να ήθελε μάλλον δεν μπορεί. Και αυτό επειδή έχει απέναντί της κάποιες κακομαθημένες κάστες, που δυστυχώς έχουν ακόμα μεγάλη δύναμη στα χέρια τους.