Πόσο θα μας κοστίσει ο συμβιβασμός που προτείνει η κυβέρνηση

Του Κωστή Πλάντζου

Πάνω και από ένα μισθό ή σύνταξη κινδυνεύουν να χάσουν εκατομμύρια νοικοκυριά, αν η κυβέρνηση παραδοθεί στις ορέξεις των δανειστών για νέες περικοπές και αυξήσεις φόρων έως και 5 δισ. ευρώ. Αυτές είναι μερικές μόνον από τις «εκπλήξεις» που κρύβει το «πακέτο συμφωνίας» που θα συζητήσουν σήμερα στο Eurogroup ο κύριος Ευκλείδης Τσακαλώτος και οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης, παρουσία του «γνωστού και μη εξαιρετέου» Πόουλ Τόμσεν στις Βρυξέλλες.

Το

καλό σενάριο, όπως επιθυμεί η κυβέρνηση, θα ήταν να αρκεστούν οι Ευρωπαίοι δανειστές στον «κόφτη» μισθών και συντάξεων μετά το 2018 και ενδεχομένως σε κάποιους έκτακτους ή άλλους φόρους (πχ στα ακίνητα ή στα αυτοκίνητα). Το σίγουρο είναι όμως πως ο Πόουλ Τόμσεν και το ΔΝΤ θα αντιδράσουν ζητώντας περισσότερο «αίμα».

Παραπάνω μέτρα

Στο μεγάλο παζάρι για πλεονάσματα, συμμετοχή του ΔΝΤ και ελάφρυνση χρέους, μπαίνουν και τα μέτρα λιτότητας που θα καλύψουν την «τρύπα» των 4,5 δισ. που βλέπει το ΔΝΤ για το 2018 και μετά. Ωστόσο τα μέτρα που θα απαιτηθούν για να καλύψουν την «τρύπα», αν το ΔΝΤ επιμείνει στις απόψεις του, θα είναι σημαντικά μεγαλύτερα και ίσως ξεπερνάνε και τα 5 δισ. ευρώ, αφού θα ληφθούν υπόψην τόσο οι απώλειες στην εισπραξιμότητα των φόρων, όσο και στις συνέπειες της ύφεσης που θα προκαλέσουν για τα κρατικά έσοδα.

Πρακτικά αυτό σημαίνει, ότι αν η ελληνική πλευρά δεχθεί «τελεσίγραφο», θα πρέπει να βάλει «χέρι» στο αφορολόγητο και στις συντάξεις που, ως γνωστόν έχουν στοχοποιηθεί από το ΔΝΤ, όχι μόνον τώρα αλλά από την αρχή της διαπραγμάτευσης.

Κινδυνεύουν 13ος μισθός και 12η σύνταξη

Τυχόν μείωση του αφορολογήτου, θα μπορούσε να αποδώσει στο δημόσιο έως και 3 δισ. ευρώ το χρόνο, αν η έκπτωση φόρου μειωθεί στα 1.000 ευρώ (από 1900 σήμερα). Αυτό σημαίνει όμως ότι το αφορολόγητο θα πέσει από τις 8.636 ευρώ στα 4.545 ευρώ, άρα θα φορολογηθούν ακόμα και οι εργαζόμενοι των 400 ευρώ!
Εδώ και καιρό το ΔΝΤ ζητούσε μείωση αφορολογήτου στα 5.000 ευρώ, όπως ήταν το 2012 και πριν ανέλθει στα 9.545 ευρώ. Μείωση αφορολογήτου στα 5.000 σημαίνει πως άγαμοι ή έγγαμοι χωρίς παιδιά με μηνιαίο εισόδημα 400 ευρώ και ετήσιο 5600 ευρώ, χάνουν 132 ευρώ το χρόνο με πρόσθετους φόρους. Με 617 ευρώ το μήνα (ή 8636 το χρόνο) χάνουν 800 ευρώ από επιπλέον φόρους. Αν έχουν ένα παιδί και μισθό 450 ευρώ το μήνα ή 6.300 ευρώ το χρόνο, χάνουν 286 ευρώ, ενώ με 633 το μήνα ή 8860 το χρόνο, χάνουν 850 ευρώ συνολικά -σχεδόν ενάμισι μισθό τον χρόνο δηλαδή.

Η ελληνική πλευρά αντιστάθηκε πέρυσι και το έριξε στα 8.636, αλλά τώρα εξετάζει να αντιπροτείνει σενάρια για μείωσή του στα 7.200 ευρώ –που είναι αμφίβολο όμως αν γίνονται αποδεκτά από τους δανειστές.

Σύμφωνα με υπολογισμούς, για κάθε 300 ευρώ μείωσης της έκπτωσης φόρου, από τα 1.900 ευρώ που ισχύει σήμερα για τους άτεκνους, αποφέρει έσοδα 0,5% του ΑΕΠ στο δημόσιο, δηλαδή περίπου 900 εκατ. ευρώ.

Ο συνδυασμός που «σκοτώνει»

Το πόσο βαθιά θα μπει το μαχαίρι εξαρτάται και από το πόσο θα κοπούν οι συντάξεις. Αν απομείνει «κενό» 1-1,5 δισ. ευρώ από τις αυξήσεις φόρων, οι εκπρόσωποι των δανειστών έχουν έτοιμες προτάσεις για περικοπές στις ήδη καταβαλλόμενες κύριες συντάξεις, με «ψαλίδισμα» ή κατάργηση της προσωπικής διαφοράς. Στην περίπτωση αυτή, οι απώλειες μπορεί και να ξεπερνούν το 20% των κύριων συντάξεων. Έτσι χιλιάδες συνταξιούχοι μπορεί να χάσουν μία σύνταξη λόγω περικοπών και μισή ακόμα από τις αυξήσεις φόρων.