Μείωση στα φορολογικά έσοδα το 2017 παρά την υπερφορολόγηση

του Κωστή Πλάντζου

«Μπούμερανγκ» γύρισαν στο υπουργείο Οικονομικών οι αυξήσεις φόρων από τις οποίες υπολόγιζε να εισπράξει 1,5 – 1,7 δισ. ευρώ πρόσθετα έσοδα το 2017, αλλά τελικά οι καθαρές εισπράξεις ήταν μόλις 47,5 εκατ. ευρώ περισσότερα από το 2016.

Και θα ήταν και λιγότερα από την προηγούμενη χρονιά, εάν δεν υπήρχε το πογκρόμ κατασχέσεων και η εθελοντική αποκάλυψη εισοδημάτων με ευνοϊκούς όρους, για όσους είχαν «ζεστό χρήμα» να πληρώσουν «τοις μετρητοίς» προκειμένου να γλιτώσουν πολλά περισσότερα από τόκους και προσαυξήσεις.

Παρότι μάλιστα το 2017

η ελληνική Οικονομία επέστρεψε σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης, έκθεση της ΑΑΔΕ για την πορεία των φορολογικών εσόδων δείχνει πως τα φορολογικά έσοδα το 2017 δεν αυξήθηκαν ούτε ένα τοις χιλίοις (μόλις 0,09%) σε σχέση με το 2016, σε 47,563 δισ. από 47,518 δισ. ευρώ ή 45,13 εκατ. ευρώ όλα κι όλα.

Αντιθέτως μάλιστα την περίοδο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2017 αυξήθηκαν οι έμμεσοι φόροι (που θεωρούνται οι πιο άδικοι γιατί πλήττουν αδιακρίτως και όσους έχουν μεγαλύτερη ανάγκη), ενώ μειώθηκαν οι άμεσοι φόροι που εξαρτώνται από το ύψος του εισοδήματος. Το 2017 το 43,36% των συνολικών φορολογικών εσόδων ήταν άμεσοι φόροι και 56,64% οι έμμεσοι φόροι, ενώ το 2016 ήταν σε 45,96% και 54,04%, αντίστοιχα.

Tα συνολικά έσοδα από άμεσους φόρους για το έτος 2017 είναι μειωμένα κατά 5,57% σε σχέση με το 2016. Ανήλθαν σε 20,62 δισ ευρώ έναντι 21,84 δισ το 2016. Το 2017 σημειώθηκε:

• μείωση των εσόδων από φόρους στο εισόδημα κατά 3,04%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 12,97 δις € το έτος 2017 έναντι 13,38 δις € το προηγούμενο έτος,

• μείωση των εσόδων από φόρους στην περιουσία κατά 9,71%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 3,25 δις € το έτος 2017 έναντι 3,6 δις € το προηγούμενο έτος,

• αύξηση των εσόδων από άμεσους φόρους παρελθόντων οικονομικών ετών (δηλαδή από κατασχέσεις, εθελοντική αποκάλυψη και ρυθμίσεις χρεών) κατά 9,34%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 1,93 δις € το έτος 2017 έναντι 1,76 δις € το προηγούμενο έτος,

• αύξηση των εσόδων από προσαυξήσεις, πρόστιμα, χρηματικές ποινές στους άμεσους φόρους κατά 2,25%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 403,46 εκ. € το έτος 2017 έναντι 394,59 εκ. € το προηγούμενο έτος και

• μείωση των εσόδων από λοιπούς άμεσους φόρους κατά 23,56%, τα οποία διαμορφώθηκαν σε 2,06 δις € το 2017 έναντι 2,69 δις € το προηγούμενο έτος. Η εν λόγω μεταβολή οφείλεται, κυρίως, στη σύσταση του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης και στη λειτουργία του από την 01.01.2017.

Ειδικά για τους φόρους περιουσίας, οι φορολογούμενοι έσπευσαν να κάνουν μεταβιβάσεις για να καλυφθούν από τις επικείμενες αυξήσεις –για κάποιες περιοχές- στις αντικειμενικές τιμές των ακινήτων. Όπως αναφέρεται στην Έκθεση «τα έσοδα από φόρους και τέλη κληρονομιών, δωρεών, γονικών παροχών τα οποία αποτελούν το 4,80% των συνολικών εσόδων από φόρους στην περιουσία, αυξήθηκαν κατά 31,89% και διαμορφώθηκαν σε 156,12 εκατ. ευρώ έναντι 118,37 εκατ. ευρώ το 2016 καθώς πολλοί πολίτες προέβησαν σε αγοραπωλησίες και μεταβιβάσεις ακινήτων ενόψει των αναμενόμενων αναπροσαρμογών των αντικειμενικών αξιών κατά το έτος 2018».

Πολύ χαμηλής απόδοσης (έως 300 εκατ. ευρώ συνολικά) είχαν και όλοι οι έμμεσοι νέοι φόροι που επιβάρυναν τα νοικοκυριά το 2017 και προκάλεσαν αναταραχή στην αγορά, όπως οι φόροι σε καφέ, μπύρα, συνδρομητική τηλεόραση και ηλεκτρονικό τσιγάρο. Συγκεκριμένα:

1. η επιβολή φόρου κατανάλωσης στον εγχώριο και εισαγόμενο καφέ από την 1ηΙανουαρίου 2017 οδήγησε σε έσοδα 90,43 εκατ. ευρώ

2. η επιβολή φόρου στο ηλεκτρονικό τσιγάρο εισέφερε έσοδα 6,51 εκατ. ευρώ

3. η επιβολή τέλους στη συνδρομητική τηλεόραση ( τελευταίο πεντάμηνο του 2016 και συνολικά το 2017) οδήγησε σε έσοδα 22,01 εκατ. ευρώ

4. η αύξηση του ΕΦΚ στη μπύρα ( β΄εξάμηνο 2016 και στη συνέχεια) οδήγησε σε έσοδα 194,13 εκατ. ευρώ.

5. ο φόρος στο κρασί απέδωσε πέρυσι έσοδα μόλις 27,34 εκατ. ευρώ.