Γιατί το μικρό Κατάρ εξόργισε τη Σαουδική Αραβία και τους συμμάχους της

Η Σαουδική Αραβία και τρεις από τους αραβικούς συμμάχους της διέκοψαν τους διπλωματικούς δεσμούς με το Κατάρ τη Δευτέρα, εξαγριωμένοι με την ανεκτική στάση του εμιράτου έναντι του Ιράν και των ισλαμιστικών ομάδων όπως η Μουσουλμανική Αδελφότητα. Οι κινήσεις της Σαουδικής Αραβίας, του Μπαχρέιν, των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων και της Αιγύπτου ήρθαν μόλις μια εβδομάδα μετά την επίσκεψη του προέδρου των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ στην περιοχή, οπότε στήριξε τη Σαουδική Αραβία στις μομφές της εναντίον του Ιράν για χρηματοδότηση της τρομοκρατίας που αναπτύσσεται σε ολόκληρη την περιοχή από τη Συρία ως την Υεμένη.

1. Τι προκάλεσε το διπλωματικό ρήγμα;

Η κρίση αφορά κυρίως, αλλά όχι αποκλειστικά, στις σχέσεις με το Ιράν. Η σπίθα για αυτή τη φλόγα ήταν μια αναφορά από το κρατικό πρακτορείο Ειδήσεων του Κατάρ που δημοσιοποίησε σχόλια του ηγέτη του Κατάρ σεΐχη Ταμίμ Μπιν Χαμάντ Αλ Θάνι ο οποίος φέρεται να επικρίνει το αυξανόμενο κύμα εναντίον του Ιράν. Λίγο αργότερα οι αξιωματούχοι του Κατάρ διέγραψαν τα σχόλια, τα οποία απέδωσαν σε χάκερς, και ζήτησαν ηρεμία στην περιοχή. Ωστόσο, η κριτική αυξήθηκε κατακόρυφα, κυρίως από μέσα Ενημέρωσης της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, όταν ο σεΐχης Ταμίμ τηλεφώνησε στον επανεκλεγέντα πρόεδρο του Ιράν Χασάν Ρουχανί, για να ζητήσει στήριξη εναντίον της κριτικής που προερχόταν από το Ριάντ

2. Πρόκειται για ένταση ανάμεσα σε σουνίτες και σιίτες;

Εν μέρει. Η ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν υπό τη ηγεσία των σιιτών είναι ο κύριος περιφερειακός αντίπαλος της Σαουδικής Αραβίας. Οι δύο μεγάλοι εξαγωγείς πετρελαίου βρίσκονται στις αντίθετες πλευρές των συγκρούσεων τόσο στη Συρία, όσο και στο Ιράκ. Καθώς ανακοίνωναν τη διακοπή των διπλωματικών σχέσεων, οι ηγέτες της Σαουδικής Αραβίας επικαλέστηκαν την υποστήριξη του Κατάρ σε "τρομοκρατικές ομάδες που αποσκοπούν στην αποσταθεροποίηση της περιοχής", συμπεριλαμβανομένης της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, του Ισλαμικού Κράτους και της Αλ Κάιντα. Το Ριάντ κατηγορεί επίσης το Κατάρ για υποστήριξη «τρομοκρατικών ομάδων υποστηριζόμενων από το Ιράν» που λειτουργούσαν στην ανατολική επαρχία του βασιλείου καθώς και στο Μπαχρέιν.

3. Γιατί ξέσπασε τώρα η κρίση;

Το θερμόμετρο στην (έτσι κι αλλιώς εύφλεκτη) Μέση Ανατολή, ανέβηκε αισθητά μετά την επίσκεψη του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Η Σαουδική Αραβία κατά την επίσκεχη του Τραμπ,χαρακτήρισε με τη δική του σύμφωνη γνώμη το Ιράν ως τον κύριο χορηγό της τρομοκρατίας στον κόσμο. Το Ριαντ και η Ουάσιγκτον συντονίζουν τα πυρά τους εναντίον του Κατάρ, λέγοντας ότι προσπάθησε να υπονομεύσει τις προσπάθειες απομόνωσης του Ισλαμικού Κράτους. Εφημερίδες, κληρικοί και άλλες διασημότητες επιτέθηκαν στον Σεϊχ Ταμίμ του Κατάρ. Το κανάλι Αλ-Τζαζίρα, που εδρεύει στο Ριάντ, κατηγόρησε τον ηγέτη του Κατάρ ότι απειλεί τους γειτονές του μ ε τις "πλάτες" του Ιράν

4. Τι λένε οι αναλυτές;

Με τους δεσμούς τους ενδυναμωμένους, χάρη στην παρέμβαση του Ντόναλντ Τραμπ, η Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα θέλουν να εξουδετερώσουν κάθε εστία αμφισβήτησης του μετώπου τους εναντίον του Ιράν. Οι δυο αυτές χώρες, επιπροσθέτως, ασκούν περαιτέρω πίεση στο Κατάρ, προκειμένου αυτό να σταματήσει να υποστηρίζει και να ενισχύει ισλαμιστικά κινήματα, όπως τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και την παλαιστινιακή οργάνωση Χαμάς, που ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας.