Γιατί η «ανάσταση» του Bitcoin μπορεί να αργήσει πολύ

Του Γιάννη Τσιρογιάννη

Τα κρυπτονομίσματα διανύουν μία από τις πιο εφιαλτικές bear market που έχει βιώσει οποιοδήποτε χρηματοοικονομικό προϊόν.

Στο εξής θα αναφερόμαστε σε ολόκληρη την αγορά κρυπτονομισμάτων μιλώντας μόνο για το Bitcoin, καθώς όλα τα altcoins (τα «αδερφάκια» του) είναι κατά κάποιο τρόπο δεσμευμένα από τον βασιλιά των ψηφιακών νομισμάτων, και έτσι ανεβοκατεβαίνουν μαζί (προς το παρόν, διότι αυτό σιγά-σιγά αλλάζει).

Το Bitcoin λοιπόν και η παρέα του έχουν συρρικνωθεί σε μια αγορά συνολικής κεφαλαιοποίησης

μόλις 122 δισ. δολαρίων. Συγκριτικά, τον περασμένο χειμώνα η αγορά έφτασε σχεδόν τα 800 δισ. κεφαλαιοποίηση, τρεις φορές πάνω από τη συνολική αξία της Visa, μίας ανταγωνίστριας δύναμης στο χώρο των ψηφιακών πληρωμών.

Τώρα η αγορά αξίζει τα μισά από όσα η Visa, και το όνειρο του ηλεκτρονικού χρήματος μοιάζει να χάνεται. Υπενθυμίζεται ότι στο white paper του μυστηριώδη δημιουργού του Bitcoin, Satoshi Nakamoto, έγραφε «Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System». Αυτό ήταν το όραμα, αυτός ήταν ο σκοπός, ένα ηλεκτρονικό χρήμα που θα άλλαζε τον κόσμο όπως τον ξέρουμε.

Σημειώνεται ότι τις τελευταίες ημέρες το Bitcoin ανακάμπτει πάνω από τα 4.200 δολάρια, από τα χαμηλά έτους όπου βούτηξε στα 3.500 δολάρια την περασμένη εβδομάδα. Ανοδική αντίδραση και μετά πάλι πτώση σε νέα χαμηλά ή έχουμε πιάσει bottom (πάτο);

Στο newmoney.gr έχουμε μιλήσει πολλές φορές και εκτενώς για τη νεά αυτή ψηφιακή πραγματικότητα, το μέλλον και τις προοπτικές της αγοράς, επομένως σε αυτό το άρθρο δε θα σταθούμε στο αν το Bitcoin πέθανε ή όχι, αν απέτυχε ή όχι. Θα εξετάσουμε απλώς ένα από τα πολλά ενδεχόμενα ανάκαμψης της αγοράς από μια διαφορετική οπτική γωνία (ως αγορά όμως, ως ένα επενδύσιμο χρηματοοικονομικό προϊόν, όχι ως success story - διότι αυτά τα δύο δε συνδεόνται πάντα).

Κατ' αρχάς για να λέμε και του στραβού το δίκιο, τα πράγματα δεν είναι τόσο δραματικά όσο φαίνονται (άσχετα αν μπορούν να γίνουν χειρότερα). Το Bitcoin πράγματι από τα ιστορικά υψηλά του τον Ιανουάριο του 2018, έχει καταρρεύσει σχεδόν 85% μέχρι και σήμερα.

Στα 10 χρόνια ζωής του μάλιστα έχει βουτήξει άλλη μία φορά κατά 85%. Όμως παρά την ηχηρή βουτιά του, τις τρομαχτικές επικεφαλίδες, τις ιστορίες ανθρώπων που πούλησαν -κακώς- τα πάντα για να αγοράσουν Bitcoin, τα κλασσικά γραφήματα «φούσκας», το Bitcoin εξακολουθεί να καταγράφει κέρδη 400% τα τελευταία δύο χρόνια, και 140.000% από το 2011!

Μάλιστα παρά τα σκαμπανεβάσματά του, αποτελεί το χρηματοοικονομικό asset με την καλύτερη απόδοση τα τελευταία δέκα χρόνια, υπεραποδίδοντας των S&P 500, Dow Jones, Nasdaq κλπ.

Όπως αναφέρει ο Anthony Pompliano της κρυπτο-επενδυτικής Morgan Creek Digital Assets, «το Bitcoin διαθέτει το πιο ασφαλές πλαίσιο συναλλαγών στον πλανήτη, επομένως θα πρέπει να αξίζει κάτι».

Συνεπώς είτε είναι φούσκα είτε όχι, είναι αστείο να συγκρίνεται με... τις τουλίπες (και την περίφημη φούσκα τους), καθώς εκτός από επενδυτικό asset διαθέτει χρηστική αξία με εφαρμογή στον πλανήτη. Το ερώτημα είναι φυσικά αν ο πλανήτης τελικά υιοθετήσει την τεχνολογία αυτή.

Ας υποθέσουμε ότι ασχέτως ποιο θα είναι το τέλος του Bitcoin, θα υπάρξει τουλάχιστον μια μεγάλη ακόμη άνοδος, ένα ράλι που θα ξεπεράσει το προηγούμενο (όταν άγγιξε τα 20.000 δολάρια).

Αυτή τη στιγμή το Bitcoin καταρρέει. Ωστόσο, παραδόξως, το γενικότερο επενδυτικό συναίσθημα σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα είναι θετικό!

Αναλυτές, επενδυτές, traders, διεθνείς οικονομικοί οίκοι, οργανισμοί όπως το ΔΝΤ, μέσα μαζικής ενημέρωσης, αλλά και όλες οι διαδικτυακές κοινότητες των κρυπτονομισμάτων (σε Twitter, Reddit, Facebook, Telegram κλπ - κοινότητες με μεγάλη σημασία) σχολιάζουν την βίαιη πτώση του Bitcoin, όμως ελάχιστοι πλέον μιλούν για φούσκα.

Πριν το Bitcoin φτάσει τα 20.000 δολάρια κυριαρχούσε η αντίληψη πως πρόκειται για φούσκα. Μια αναζήτηση στο Google της λέξης «Bitcoin» εμφάνιζε αυτομάτως και τη λέξη «φούσκα» πλάι της. Το ίδιο ίσχυε και κατά την κατάρρευση του ψηφιακού νομίσματος από τα υψηλά του Δεκεμβρίου. Οι περισσότεροι έκαναν λόγο για το θάνατο του Bitcoin.

Ωστόσο, το τελευταίο εξάμηνο, και παρότι το Bitcoin υποχωρεί διαρκώς σε χαμηλά έτους, κάτι έχει αλλάξει. Πλέον ο λόγος γίνεται για «bear market» (η οποία πρακτικά σημαίνει μια κακή περιόδο η οποία ωστόσο -θεωρητικά πάντα- κάποτε θα τελειώσει) και όχι για έκρηξη φούσκας και.. απόλυτο μηδέν.

Η επενδυτική κοινότητα, παρότι απογοητευμένη και ταλαιπωρημένη από τις μεγάλες απώλειες του Bitcoin, στη συντριπτική πλειοψηφία της δείχνει πως όχι απλώς περιμένει και ελπίζει, αλλά πιστεύει, είναι σχεδόν σίγουρη πως θα έρθει η ανάκαμψη, και μάλιστα θα είναι ισχυρή. Όλες οι μακροπρόθεσμες προβλέψεις τοποθετούν το Bitcoin σε τιμή υψηλότερη από τα ρεκόρ του περασμένου χειμώνα.

Κι εδώ βρίσκεται το ενδιαφέρον της υπόθεσης.

Γιατί ξαφνικά, και παρά τη bear market, σχεδόν όλοι όσοι ασχολούνται με τα κρύπτο θεωρούν σίγουρο ότι το Bitcoin θα ανακάμψει; Και ειδικότερα, ότι θα ανακάμψει πολύ σύντομα (μέσα στο 2019);

Ιστορικά πάντα, η υπερβολική σιγουριά της μάζας συνήθως γυρίζει μπούμερανγκ, διότι οι αγορές ακολουθούν το δικό τους νόμο... Μέχρι και το φθινόπωρο του 2017 όλοι αποκαλούσαν το Bitcoin φούσκα και λίγοι πίστευαν (και επένδυσαν) σε αυτό. Και τι έκανε το Bitcoin? Ένα ράλι-φαινόμενο, από τα μεγαλύτερα στην ιστορία των χρηματαγορών.

Αντίστοιχα, κατά τη διάρκεια του ράλι, όταν το Bitcoin «καταβρόχθιζε» τα χιλιάρικα σαν να ήταν στραγάλια, όλοι ήταν σίγουροι θα φτάσει στο... φεγγάρι (to the moon που λένε στις κρυπτο-κοινότητες). Το τι συνέβη μετά, όλοι το ξέρουμε...

Σήμερα, και παρά τη bear market που διανύουμε, όλοι δείχνουν υπερβολικά... άνετοι, θεωρώντας πως η bear market φτάνει στο τέλος της και σύντομα ξεκινά και πάλι... το πάρτι.

Είναι λες και η κρυπτο-κοινότητα θεωρεί ότι «δικαιούται» ένα μεγάλο ράλι (σαν του περασμένου χειμώνα) μετά από τα «δεινά» της ύφεσης που βιώνει η αγορά. Όμως οι αγορές δε λειτουργούν έτσι, και οι -στην πλειοψηφία τους άπειροι και άσχετοι με παραδοσιακές επενδύσεις- κρυπτο-επενδυτές δε δείχνουν να το γνωρίζουν αυτό.

Αδυνατούν απ' ότι φαίνεται να καταλάβουν πως οποιοδήποτε χρηματοοικονομικό προϊόν, όσο καλά θεμελιώδη κι αν έχει (και αυτά του Bitcoin είναι αμφισβητήσιμα μάλιστα - το ίδιο δεν ισχύει για όλα τα κρυπτονομίσματα φυσικά), ο S&P 500, το πετρέλαιο, ο χρυσός, μια μετοχή, ενδέχεται να περάσουν μεγάλες περιόδους «ξηρασίας» και bear market, προτού σκαρφαλώσουν σε νέα ιστορικά υψηλά. Περίοδοι που μπορεί να κρατήσουν ακόμη και αρκετά χρόνια.

Οι κρυπτο-επενδυτές δεν το καταλαβαίνουν αυτό διότι αποτελούν μια φουρνιά επενδυτών που ζει για τα γρήγορα κέρδη. Αυτό άλλωστε τους τράβηξε στο Bitcoin. Είδαν ανθρώπους (που είχαν μπει νωρίς, από χρόνια) σε αυτό, να γίνονται απίστευτα πλούσιοι, καθώς το Bitcoin έφτασε να κερδίζει κάθε μέρα και από 1.000$ στην τιμή του. Κι έτσι επένδυσαν κι αυτοί.

Κάποιοι πήραν δάνεια ή πούλησαν υπάρχοντα προκειμένου να συμμετάσχουν στο πάρτι, θεωρώντας ότι πρέπει να το κάνουν τώρα, διότι «δεν υπάρχει χρόνος», λες και όλο αυτό θα τελείωνε μέσα σε λίγες ημέρες... σαν ένα πυροτέχνημα. Ή μια φούσκα θα έλεγε κανείς. Το σκεπτικό αυτό προσδίδει ένα χαρακτήρα «αυτοεκπληρούμενης προφητείας» ως προς το γιατί το Bitcoin θεωρείται φούσκα, είναι η αλήθεια.

Τα άτομα αυτά περίμεναν, «απαιτούσαν» ουσιαστικά, να γίνουν πλούσιοι από τη μια μέρα στην άλλη, και εξέφρασαν έντονη δυσαρέσκεια όταν αυτό δε συνέβη. Στη συνέχεια σιώπησαν, άντεξαν μια μεγάλη bear market που κοντεύει σύντομα να κλείσει χρόνο, και τώρα θεωρούν πως «περίμεναν αρκετά, ώρα για χαμόγελα και πάλι».

Αν όμως δε συμβεί αυτό; Άλλωστε κουμάντο σε αυτήν την αγορά δεν κάνει η πλειοψηφία καλώς ή κακώς, αλλά υπάρχει σε μεγάλο βαθμό χειραγώγηση (το γιατί και πως το εξηγούμε αναλυτικά εδώ) από ισχυρά πορτοφόλια, ενώ στο παιχνίδι έχουν μπει και οι... λύκοι της Wall Street με την είσοδο των XBT Futures (συμβόλαια Bitcoin), οι οποίοι εξ ορισμού δεν θα είχαν κανένα πρόβλημα να ανεβοκατεβάζουν την αγορά μέσα στα πλαίσια που ορίζουν αυτοί.

Όμως έστω πως η αγορά είναι ελεύθερη να καλπάσει και μπορεί να το κάνει, ασχέτως αν υπάρχει χειραγώγηση, κάτι που απαιτεί adoption, δηλαδή συνεχή υιοθέτηση των κρυπτονομισμάτων από εμπόρους, εταιρείες, και ολόκληρο το χρηματοπιστωτικό σύστημα.

Και πάλι αν το δούμε ιστορικά, το Bitcoin δείχνει να παρουσιάζει μια γνώριμη συμπεριφορά κάθε τέσσερα χρόνια, ένα «μοτίβο», μια τάση που ίσως επαναληφθεί και πάλι.

Η τάση αυτή είναι πως για τρία συνεχόμενα χρόνια η αγορά συσσωρεύει (accumulation) εν μέσω χαμηλής συναλλακτικότητας και πλάγιας κίνησης (ή σκαμπανεβάσματα με μικρές διακυμάνσεις), όπου τα «έξυπνα πορτοφόλια» φορτώνουν με ποσότητες Bitcoin, προκειμένου να είναι σωστα τοποθετημένοι και να έχουν αγοράσει φθηνά, προτού αρχίσει και πάλι η άνοδος.

Θεωρητικά λοιπόν δεν αποκλείεται η αγορά να βρίσκεται αυτή τη στιγμή σε μια μακρά περίοδο συσσώρευσης, πολύ μεγαλύτερη από όσο θα ήθελαν να πιστεύουν οι περισσότεροι επενδυτές κρυπτονομισμάτων.

Η τεχνολογία προχωρά με αυξανομενο ρυθμό, ομως καποιοι βιαζονται πολυ... Τα ιδια εγιναν και με Amazon, Google. Κι αυτές κάνανε ένα μεγάλο μπαμ, και μετα βούτηξαν εώς και 95% και παρέμειναν εκει για αρκετά χρόνια παρολο που η τεχνολογία αναπτυσσοταν με ραγδαιους ρυθμούς και τα προϊόντα /υπηρεσίες αυτων των εταιρειών ηταν ανατρεπτικα, όπως τα κρυπτονομίσματα σημερα.

Με άλλα λόγια, εφόσον έμποροι, εταιρείες και γενικότερα οι άνθρωποι εξακολουθούν να υιοθετούν τα κρυπτονομίσματα ως μέσο πληρωμής, οι προοπτικές ανάπτυξης της αγοράς είναι μεγάλες. Ενδεχομένως το Bitcoin ή/και τα altcoins πετύχουν πολύ υψηλότερα ιστορικά υψηλά από αυτά του περασμένου χειμώνα.

Ωστόσο η άνοδος αυτή θα μπορούσε να έρθει αρκετά πιο αργά από όσο ελπίζουν όλοι.