Χόλγκερ Σμίντινγκ: «Τα παιχνίδια του ΣΥΡΙΖΑ εμποδίζουν την ανάπτυξη»

Συνέντευξη στον Δημήτρη Παφίλα

«Τo πρόβλημα της ελληνικής οικονομίας δεν έγκειται στη λιτότητα, αλλά στην απροθυμία της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ να συνεργαστεί με τους δανειστές. Η Ελλάδα δεν γύρισε στην ανάπτυξη, όπως η Ιρλανδία και η Κύπρος, διότι δεν εφάρμοσε τις απαραίτητες αλλαγές και συνέχισε να παίζει με τη φωτιά για να φύγει από το ευρώ», επισημαίνει σε συνέντευξή

του στο newmoney.gr ο επικεφαλής οικονομολόγος της γερμανικής επενδυτικής τράπεζας Berenberg, Χόλγκερ Σμίντινγκ.

«Το 2015 δεν θα είχατε ανάγκη για περισσότερες περικοπές, αφού θα γυρνούσατε σε ισχυρή ανάπτυξη, αλλά τα επικίνδυνα παιχνίδια του ΣΥΡΙΖΑ το εμπόδισαν αυτό», προσθέτει. Ο κ. Σμίντινγκ, ο οποίος ανακηρύχθηκε Forecaster του 2016 στη Γερμανία, εκτιμά ότι οι υψηλοί φόροι δεν αποτελούν πρόβλημα στις επενδύσεις και ότι τα στοιχεία που βοηθούν είναι το καλό ανθρώπινο δυναμικό, η πολιτική σταθερότητα και οι υποδομές.

- Στο τρίτο μνημόνιο η Ελλάδα και οι δανειστές συμφώνησαν σε υψηλούς φόρους και υψηλές ασφαλιστικές εισφορές. Με αυτές τις συνθήκες, η Ελλάδα είναι ελκυστική για επενδύσεις;

Είναι πολλοί οι παράγοντες που εξετάζουν οι επενδυτές - οι φορολογικές επιβαρύνσεις είναι μόνο ένα κομμάτι. Η ευκολία να κάνεις δουλειές και ο σχετικός δείκτης που συντάσσει η Παγκόσμια Τράπεζα είναι ένα καλό στοιχείο σε σχέση με το τι μετρούν αυτοί οι συντελεστές. Η Ελλάδα κατατάσσεται στην 61η θέση σε σύνολο 190 χωρών. Αυτή η βαθμολογία πιέζεται χαμηλότερα από τη χαμηλή θέση στην κατηγορία (επιβολή συμβάσεων 133/190) και στη δήλωση περιουσίας (141/190). Στην κατηγορία των φόρων κατατάσσεται στην 64η θέση. Οχι τόσο καλά, αλλά ούτε και τόσο άσχημα αν συνυπολογίσεις ότι η Ιταλία είναι στην 126η θέση και η Γαλλία στην 63η. Αυτό υποδεικνύει ότι το κύριο πρόβλημα της Ελλάδας στο ζήτημα των επενδύσεων δεν είναι οι φόροι. Αλλοι παράγοντες είναι σημαντικοί, όπως η διαθεσιμότητα καλά εκπαιδευμένων και παραγωγικών υπαλλήλων, η πολιτική σταθερότητα, το πόσο εύκολο είναι να μεταφέρεις το τελικό προϊόν στους πελάτες, η απόκτηση αδειών, αλλά και τα επίπεδα διαφθοράς. Η Ελλάδα έχει βελτιωθεί δυνητικά σε όλους αυτούς τους συντελεστές. Επιπλέον, πολλές ανεπτυγμένες χώρες έχουν υψηλούς φόρους και σχετικά υψηλές συντάξεις ως ποσοστό του ΑΕΠ -π.χ. Γαλλία, Φινλανδία, Αυστρία-, εντούτοις οι οικονομίες τους τα πάνε πολύ καλά.

- Προτείνατε για την Ελλάδα ένα πακέτο μεταρρυθμίσεων ανάλογο με αυτό που είχε υιοθετήσει ο Γκέρχαρντ Σρέντερ. Γιατί προτείνετε αυτές τις μεταρρυθμίσεις που ήταν επώδυνες για τους Γερμανούς εργαζόμενους και συνταξιούχους;

Η Γερμανία ήταν «μαρκαρισμένη» σαν τον άρρωστο άνθρωπο της Ευρώπης ή, καλύτερα, σαν την Ιαπωνία της Ευρώπης στα τέλη του 1990, καθώς υπέφερε από το κόστος της ενοποίησης με την Ανατολική Γερμανία και τις φουσκωμένες κοινωνικές παροχές. Η οικονομία κύλησε στην ύφεση μεταξύ του 2003-2005 και πάνω από 5 εκατομμύρια Γερμανοί ήταν άνεργοι, που ήταν το υψηλότερο ποσοστό από το 1940. Δέκα χρόνια αργότερα, η ανεργία έπεσε στα 2,7 εκατομμύρια, το χαμηλότερο σημείο σε 24 χρόνια, και η Γερμανία φάνταζε παγκόσμιος οικονομικός ηγέτης. Η αλλαγή ξεκίνησε από τις μεταρρυθμίσεις του Σρέντερ, οι οποίες ονομάστηκαν «Agenda 2010», με οδυνηρές εργασιακές μεταρρυθμίσεις την περίοδο 2003-2004, συμπεριλαμβάνοντας δραστικές περικοπές στις συντάξεις και στα επιδόματα ανέργων, αλλά και στον βασικό συντελεστή του φόρου εισοδήματος για να ενθαρρύνει τους ανέργους. Η Ελλάδα φαίνεται να είναι σε ακόμη χειρότερη θέση απ’ ό,τι η Γερμανία το 2004, γι’ αυτό τα μέτρα είναι απαραίτητα: για να δοθούν κίνητρα σε ιδιωτικές επιχειρήσεις, να γίνουν περισσότερο επιτυχημένες, να προσλάβουν περισσότερους υπαλλήλους, και έτσι να γίνει ευκολότερη η εύρεση εργασίας.

- Πολλοί Ελληνες και ξένοι επενδυτές πιστεύουν ότι η Γερμανία ακολουθεί μια τιμωρητική συμπεριφορά απέναντι στη χώρα μας. Πιστεύετε πως αυτό μπορεί να αλλάξει είτε μετά τις γερμανικές εκλογές, είτε με μία πιο αξιόπιστη ελληνική κυβέρνηση;

Οταν η οικονομία επανέλθει, η Ελλάδα δεν θα έχει ανάγκη να εφαρμόσει περαιτέρω μέτρα λιτότητας. Μια αξιόπιστη ελληνική κυβέρνηση που εφαρμόζει δομικές μεταρρυθμίσεις είναι εξαιρετικά απαραίτητη. Ενδεχόμενη νίκη του κ. Σουλτς στις εκλογές θα είναι ελαφρώς θετική για την Ελλάδα. Ο κ. Σουλτς, για παράδειγμα, ίσως συμφωνήσει σε ένα χαμηλότερο πρωτογενές πλεόνασμα από την καγκελάριο Μέρκελ, αλλά η Ελλάδα δεν πρέπει να βασίζεται σε αυτό. Συνολικά, το πρόβλημα για την ελληνική οικονομία δεν είναι τα μέτρα λιτότητας, αλλά η καθυστέρηση της συνεργασίας της ελληνικής κυβέρνησης με τους δανειστές. Τα ελληνικά προβλήματα -υψηλό χρέος, χαμηλή ανταγωνιστικότητα- δεν είναι μοναδικά. Μόνο η Ελλάδα, όμως, αγωνίζεται να σταθεί στα πόδια της -και αυτό επειδή δεν εφάρμοσε τις απαραίτητες αλλαγές και συνέχισε να παίζει με τη φωτιά, υιοθετώντας την επιλογή να φύγει από το ευρώ. Αυτό επέκτεινε την περίοδο αβεβαιότητας και καθυστέρησε τις ιδιωτικές επενδύσεις στην οικονομία. Γι’ αυτό τον λόγο η Ελλάδα δεν ανέκαμψε τόσο γρήγορα όπως η Ιρλανδία και η Κύπρος. Είναι ένας βίαιος κύκλος. Για όσο διάστημα το ελληνικό ΑΕΠ θα συνεχίσει να μειώνεται, οι θεσμοί θα απαιτούν περισσότερα μέτρα για να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα της οικονομίας και να φτάσει σε ένα πρωτογενές πλεόνασμα που θα είναι επαρκές για να μειώσει τα επίπεδα χρέους. Αυτό μπορεί να φαίνεται τιμωρητικό, αλλά είναι κυρίως απόρροια της απροθυμίας της ελληνικής κυβέρνησης να συνεργαστεί στενά με τους θεσμούς, ιδιαίτερα από το 2015 και μετά. Στα μέσα του 2014 η ελληνική οικονομία είχε επανέλθει και η Ελλάδα θα απολάμβανε ισχυρή ανάπτυξη το 2015, κάτι το οποίο θα είχε σταματήσει την ανάγκη για περισσότερη λιτότητα. Τα επικίνδυνα παιχνίδια από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, όμως, εμπόδισαν αυτή την εξέλιξη.

- Ως επενδυτικός οίκος, έχετε εντοπίσει στην Ελλάδα κλάδους ή επιχειρήσεις που μπορούν κάνουν τη διαφορά;

O τουρισμός τα πηγαίνει πολύ καλά και μπορεί να αναπτυχθεί περισσότερο. Η χώρα είναι πολύ καλά γεωγραφικά τοποθετημένη για το ναυτιλιακό εμπόριο και η επιτυχία του λιμανιού του Πειραιά μετά την ιδιωτικοποίηση (σ.σ.: η COSCO τριπλασίασε τον αριθμό των μετακινούμενων κοντέινερ μεταξύ 2010-2015) είναι εξαιρετικά ενθαρρυντική και δείχνει πόσο γρήγορα μπορεί να αναπτυχθεί η Ελλάδα όταν οι ιδιωτικές επενδύσεις προηγούνται. Η Ελλάδα μπορεί επίσης να κερδίσει από τον επιχειρηματικό τομέα υπηρεσιών που ήδη προσφέρει ισχυρή ανάπτυξη στις χώρες της Κεντρικής και της Ανατολικής Ευρώπης. Η Motor Oil έχει πολύ καλό μάνατζμεντ, το οποίο απολαμβάνει τον σεβασμό διεθνών επενδυτών. Το ίδιο ισχύει για πολλές από τις εισηγμένες εταιρείες και επιτυχημένες επιχειρήσεις στην κατανάλωση, στη ναυτιλία και τη βιομηχανία τουρισμού.

Keywords
Τυχαία Θέματα