Βρίσκονται τα social media πίσω από την επιδημία της ενδοσχολικής βίας;

Η άνοδος της βίας μεταξύ ανηλίκων έχει όντως αναδειχθεί ως παγκόσμιο πρόβλημα και τα social media φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο σε αυτό. Σύμφωνα με την ανάλυση των New York Times, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης λειτουργούν ως «επιταχυντής» του φαινομένου για διάφορους λόγους.

Το φαινόμενο είναι σύνθετο και απαιτεί τη συνεργασία οικογενειών, εκπαιδευτικών και κοινωνικών δομών για την ευαισθητοποίηση και τη διαχείρισή του.

Η ρύθμιση της χρήσης των social media και η ψυχολογική στήριξη των νέων μπορεί να αποτελέσουν καθοριστικούς παράγοντες για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης.

Μια έρευνα των New York Times σε περισσότερα από 400 βίντεο καυγάδων από σχολεία στην Καλιφόρνια, τη Τζόρτζια, το Τέξας και δώδεκα άλλες πολιτείες – καθώς και συνεντεύξεις με τρεις δωδεκάδες διευθυντές σχολείων, καθηγητές, αστυνομικούς, μαθητές, γονείς και ερευνητές – διαπίστωσε ένα μοτίβο μαθητών γυμνασίου και λυκείου που εκμεταλλεύονται τα τηλέφωνα και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για να οργανώνουν, να προκαλούν, να καταγράφουν και να διαδίδουν πλάνα από βάναυσους ξυλοδαρμούς μεταξύ των συμμαθητών τους. Σε αρκετές περιπτώσεις, οι μαθητές πέθαναν αργότερα από τα τραύματα.

Η τεχνολογία ευνοεί και ενισχύει όλο και περισσότερο κάθε στάδιο αυτής της επιθετικότητας. Οι διαμάχες συχνά ξεκινούν με τον διαδικτυακό εκφοβισμό των μαθητών που προκαλεί προσωπικές διαμάχες κατά τη διάρκεια του σχολείου, δήλωσαν εκπαιδευτικοί και αστυνομικοί.

Στη συνέχεια, οι συμμαθητές αρχίζουν να βιντεοσκοπούν και ασκούν πίεση στους καβγαδίζοντες μαθητές να καβγαδίσουν. Οι μαθητές αργότερα μοιράζονται και σχολιάζουν τα κλιπ των καυγάδων, ταπεινώνοντας περαιτέρω τα θύματα και μερικές φορές πυροδοτώντας πρόσθετους καυγάδες.

Δεκάδες περιφέρειες έχουν μηνύσει εταιρείες social media, υποστηρίζοντας ότι οι εφαρμογές τους έχουν «εθιστικά» χαρακτηριστικά που τις καθιστούν ακαταμάχητες για τους εφήβους, κάτι που όμως έχει αρνητικό αντίκτυπο στη μαθησιακή διαδικασία.

Μιλώντας στην ιστορική εφημερίδα, διευθυντές σχολείων ισχυρίστηκαν ότι ξοδεύουν πλέον ένα σημαντικό μέρος του χρόνου τους για να αποτρέψουν ή να διευθετήσουν διαμάχες μαθητών που προκλήθηκαν λόγω της τεχνολογίας.

Οι μαθητές χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα για να υποκινούν τη σχολική βία από την πρώτη δεκαετία του 2000 οπότε ιδρύθηκαν πλατφόρμες όπως το MySpace ή το MSN.

Όμως οι τεχνολογικές εξελίξεις των τελευταίων δέκα χρόνων, όπως οι υψηλής ποιότητας κάμερες και οι λειτουργίες ζωντανής μετάδοσης όπως το Instagram Live, έχουν κάνει τους εφήβους να κοινοποιούν και να παράγουν βίντεο μαζικά. Απλώς κάποια από αυτά είναι κλιπ από σχολικούς καβγάδες.

Ήδη, από το 2020, είχαν εμφανιστεί στο Instagram και το TikTok λογαριασμοί αφιερωμένοι σε βίντεο από σχολικούς καβγάδες, που είχαν δημιουργηθεί χρησιμοποιώντας τα ονόματα ή τα αρχικά των γυμνασίων και των λυκείων όπου συνέβαιναν τα περιστατικά βίας.

Ωστόσο, κατά τη διάρκεια της πανδημίας του Covid-19, πολλοί μαθητές έγιναν ακόμη περισσότερο προσκολλημένοι στα κινητά τους τηλέφωνα και λιγότερο άνετοι στις αλληλεπιδράσεις τους στον πραγματικό κόσμο. Ή τουλάχιστον αυτό υποστήριξαν πολλοί εκπαιδευτικοί στους New York Times, που πρόσθεσαν ότι μετά τα lockdowns, αρκετοί μαθητές δυσκολεύονται να ελέγξουν τα συναισθήματα τους.

Όταν ξανάνοιξαν τα δημόσια σχολεία του Λος Άντζελες, οι αναφορές για μαθητικούς καβγάδες υπερδιπλασιάστηκαν, φτάνοντας τα 4.800 περιστατικά το σχολικό έτος 2023, σε σύγκριση με 2.315 καβγάδες το 2018, σύμφωνα με έκθεση της τοπικής περιφέρειας.