Συντάξεις: Πότε και πόσο μειώνονται οι αποδοχές τους όταν εργάζονται

Δύο ταχύτητες ισχύουν στην απασχόληση συνταξιούχων. Το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο διαχωρίζει τους συνταξιούχους σε αυτούς που είχαν συνταξιοδοτηθεί και εργάζονταν ήδη στις 13.5.2016, οπότε και τέθηκε σε εφαρμογή ο νόμος Κατρούγκαλου, και εκείνους που βγήκαν στη σύνταξη με το νέο καθεστώς.

Για τους νέους συνταξιούχους που ξεκίνησαν να εργάζονται μετά την εφαρμογή του νόμου Κατρούγκαλου (Μάιος 2016) είτε ως μισθωτοί είτε ως ελεύθεροι επαγγελματίες (εφόσον προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης στον ΕΦΚΑ) περικόπτεται το 60% του συνόλου των ακαθάριστων συντάξεων. Ειδικό καθεστώς ισχύει για τους συνταξιούχους του ΟΑΕΕ. Ο νέος νόµος δίνει ανάσα σε χιλιάδες επαγγελµατίες που επιθυµούν να εργάζονται και µετά τη συνταξιοδότησή τους διατηρώντας τις επιχειρήσεις τους ανοιχτές. Ευνοϊκότερο καθεστώς ισχύει για τους αγρότες. Δεν θα περικόπτεται η σύνταξή τους εφόσον το εισόδημα από τις αγροτικές δραστηριότητες δεν υπερβαίνει τα 4.923 ευρώ ετησίως. Επιπλέον αναστέλλεται η καταβολή της σύνταξης των συνταξιούχων που διορίζονται σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.

Ειδικότερα με έγγραφο του ΕΦΚΑ στις 4.1.2019 γνωστοποιήθηκαν οι διατάξεις του Ν. 4554/2018, οι οποίες, µεταξύ άλλων, ρυθµίζουν την απασχόληση των ασφαλισµένων του ΟΑΕΕ και άλλων ελεύθερων επαγγελµατιών µετά τη συνταξιοδότησή τους. Με τις σχετικές διατάξεις του νόµου παρέχεται η δυνατότητα για πρώτη φορά σε χιλιάδες επαγγελµατίες να διατηρούν τις επιχειρήσεις τους ενεργές και ταυτόχρονα να καταθέτουν αίτηση για σύνταξη στον ΕΦΚΑ, χωρίς να είναι απαραίτητο να διακόψουν την επαγγελµατική τους δραστηριότητα.

Υποχρέωση

Ως γνωστόν, πολλοί ελεύθεροι επαγγελµατίες, προκειµένου να καταθέσουν αίτηση συνταξιοδότησης, ήταν υποχρεωµένοι να κλείσουν τις επιχειρήσεις τους ή να τις µεταβιβάσουν σε κάποιο µέλος της οικογένειάς τους. Με τη διάταξη αυτή εισάγεται σηµαντική αλλαγή στο καθεστώς της συνταξιοδότησής τους και αποκτούν το δικαίωµα και οι ασφαλισµένοι αυτοί να αποφασίζουν τη συνέχιση ή µη της δραστηριότητάς τους όπως και οι υπόλοιποι ασφαλισµένοι του ΕΦΚΑ (µισθωτοί κ.λπ.). Τονίζεται ότι:

Από τις 18.7.2018 οι καταστατικές διατάξεις ορισµένων φορέων που εντάχθηκαν στον ΕΦΚΑ (π.χ. ΟΑΕΕ) αλλάζουν ως προς την απαίτηση για διακοπή της απασχόλησης του υποψήφιου συνταξιούχου, δεδοµένου ότι δεν απαιτείται πλέον διακοπή της επαγγελµατικής δραστηριότητας των ελεύθερων επαγγελµατιών προκειµένου να ασκήσουν το συνταξιοδοτικό τους δικαίωµα. Ολες οι αιτήσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος που υποβάλλονται από ελεύθερους επαγγελµατίες, οι οποίοι επιθυµούν να διατηρήσουν τη δραστηριότητά τους ως απασχολούµενοι συνταξιούχοι, εξετάζονται κατ' ουσίαν κανονικά.n Οι παραπάνω ρυθµίσεις αφορούν όλους τους εργαζοµένους, αυτοαπασχολούµενους που υπάγονται στην ασφάλιση του πρώην ΟΑΕΕ, καθώς και τους επαγγελµατίες που κατέχουν ειδική άδεια άσκησης συγκεκριµένου επαγγέλµατος (π.χ. φυσικοθεραπευτές, οδοντοτεχνίτες, βενζινοπώλες, ηλεκτρολόγοι κ.λπ.), την οποία θα εξακολουθήσουν να κατέχουν για όσο χρονικό διάστηµα δραστηριοποιούνται µετά την κατάθεση της αίτησης συνταξιοδότησης.Οι ασφαλισµένοι ελεύθεροι επαγγελµατίες που θα αποφασίσουν να κάνουν χρήση του δικαιώµατός τους για συνέχιση της επαγγελµατικής τους δραστηριότητας υποχρεούνται να δηλώσουν στην αίτηση συνταξιοδότησης ότι συνεχίζουν την επαγγελµατική τους δραστηριότητα ως µισθωτοί ή µη µισθωτοί, προκειµένου να εφαρµοστούν οι διατάξεις του άρθρου 20 του Ν. 4387/2016, δηλαδή να περικοπεί η σύνταξή τους για όσο διάστηµα εργάζονται, όπως συµβαίνει για τους υπόλοιπους συνταξιούχους. Είναι σηµαντικό οι ενδιαφερόµενοι ασφαλισµένοι να γνωρίζουν ότι:

α) Η µείωση της σύνταξης κατά 60% επιβάλλεται στους συνταξιούχους που συνεχίζουν να εργάζονται ή να αυτοαπασχολούνται, µόνο όµως για όσες ηµέρες αντιστοιχούν στην απασχόλησή τους, για την οποία προκύπτει υποχρέωση ασφάλισης.

β) Ο χρόνος ασφάλισης που πραγµατοποιείται από τους απασχολούµενους συνταξιούχους µπορεί να αξιοποιηθεί για προσαύξηση της καταβαλλόµενης κύριας σύνταξης, χωρίς περιορισµούς. Το ύψος της προσαύξησης υπολογίζεται για κάθε έτος απασχόλησης µε ετήσιο συντελεστή αναπλήρωσης 0,075% για καθεµία ποσοστιαία µονάδα (1%) επιπλέον εισφοράς, επί των συντάξιµων αποδοχών που προκύπτουν βάσει του άρθρου 28 του Ν. 4387/2016, για το χρονικό διάστηµα που διαρκεί η απασχόληση του συνταξιούχου, ενώ ο συνταξιούχος θα λάβει τελικά το 60% του ποσού που προκύπτει.

γ) Οι συνταξιούχοι που αναλαµβάνουν εργασία ή αυτοαπασχόληση οφείλουν µε δήλωσή τους να ενηµερώσουν τον ΕΦΚΑ και το ΕΤΕΑΕΠ. Εάν δεν υποβάλουν σχετική δήλωση, τότε προκύπτει καταλογισθέν ποσό που επιβάλλεται στον συνταξιούχο µε ετήσιο επιτόκιο 4,56%. Η παρακράτηση του ποσού αυτού θα γίνεται από τις ήδη καταβαλλόµενες συντάξεις και µέχρι το 1/4 αυτών, έως την εξόφληση της οφειλής.