Συμφωνία ΗΠΑ – Ουκρανίας για τα ορυκτά – Είπε το «ναι» ο Ζελένσκι

Οι ΗΠΑ και η Ουκρανία φαίνεται ότι κατέληξαν σε συμφωνία για τα ορυκτά και τις σπάνιες γαίες, σύμφωνα με τους Financial Times. Το Κίεβο έχει συμφωνήσει με την Ουάσιγκτον τους όρους με Ουκρανούς αξιωματούχους να ελπίζουν ότι θα αντιστρέψουν το κλίμα βελτιώνοντας τις σχέσεις με την κυβέρνηση Τραμπ και θα ανοίξουν τον δρόμο σε μακροπρόθεσμες εγγυήσεις ασφαλείας.

Ο πρόεδρος Ζελένσκι συμπεριέλαβε για πρώτη φορά μια ενδεχόμενη συμφωνία για τα ορυκτά στο λεγόμενο «σχέδιο νίκης» που παρουσίασε στον πρόεδρο Τραμπ τον περασμένο Σεπτέμβριο.

Ουκρανοί αξιωματούχοι δηλώνουν ότι το Κίεβο είναι πλέον έτοιμο να υπογράψει τη συμφωνία (ακόμα και μέχρι την Παρασκευή) για την από κοινού ανάπτυξη των ορυκτών πόρων του, συμπεριλαμβανομένου του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, αφού οι ΗΠΑ απέσυραν την απαίτησή τους για μερίδιο 500 δισ. δολαρίων από την εκμετάλλευση αυτών των πόρων.

Σύμφωνα με τις πρώτες πληροφορίες το κείμενο στερείται ρητών εγγυήσεων ασφαλείας που αξίωνε η Ουκρανία. Ωστόσο, οι αξιωματούχοι υποστήριξαν ότι διαπραγματεύτηκαν πολύ ευνοϊκότερους όρους και παρουσίασαν τη συμφωνία ως έναν τρόπο διεύρυνσης της σχέσης με τις ΗΠΑ για να στηρίξουν τις προοπτικές της Ουκρανίας μετά από τρία χρόνια πολέμου.

Πίσω από τις κλειστές πόρτες οι ισορροπίες είναι λεπτές και τα ποσά που διακυβεύονται θηριώδη. Η Ευρωπαϊκή Ένωση που αποκλείστηκε από τις διαπραγματεύσεις ΗΠΑ-Ρωσίας παραμένει «παίκτης» στη γεωπολιτική σκακιέρα και σύμφωνα με δημοσιεύματα στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων και το Politico έχει βάλει στο τραπέζι και τη δική της πρόταση αλλά οι εξελίξεις την πρόλαβαν.

Με τις «κεραίες» της Αμερικής να βρίσκονται παντού η κυβέρνηση Τραμπ μοιάζει αποφασισμένη να διασφαλίσει ότι οι δεσμεύσεις που επιθυμεί από το Κίεβο σε αντάλλαγμα για τη βοήθεια στην άμυνα και τις προσπάθειες ανοικοδόμησης θα υπερισχύουν έναντι οποιωνδήποτε εμπορικών ή επενδυτικών συμφωνιών που μπορεί να συνάψει η Ουκρανία, συμπεριλαμβανομένης της ΕΕ σε περίπτωση που ενταχθεί στο μπλοκ, σύμφωνα με σχέδιο συμφωνίας που είδε το Euronews.

Η Ουκρανία εκτιμά ότι περίπου το 5% των «κρίσιμων πρώτων υλών» παγκοσμίως βρίσκονται στα εδάφη της. Σε αυτές περιλαμβάνονται περίπου 19 εκατομμύρια τόνοι αποθεμάτων γραφίτη που σύμφωνα με κρατική υπηρεσία που ειδικεύεται με την γεωλογία καθιστούν τη χώρα «μία από τις πέντε κορυφαίες» στον κόσμο, στην προμήθεια του ορυκτού. Ο γραφίτης χρησιμοποιείται για την κατασκευή μπαταριών για ηλεκτρικά οχήματα.

Η Ουκρανία διαθέτει επίσης το ένα τρίτο όλων των ευρωπαϊκών κοιτασμάτων λιθίου, το βασικό συστατικό για την κατασκευή των μπαταριών που επικρατούν στις αγορές σήμερα.

Πριν από τη ρωσική εισβολή, το παγκόσμιο μερίδιο της Ουκρανίας στην παραγωγή τιτανίου, ενός ελαφρού μετάλλου που χρησιμοποιείται για την κατασκευή πλήθος προϊόντων ήταν 7%.

Επιπλέον, η Ουκρανία διαθέτει σημαντικά κοιτάσματα μετάλλων σπάνιων γαιών. Πρόκειται για μια ομάδα 17 στοιχείων που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή όπλων, ανεμογεννητριών, ηλεκτρονικών και άλλων προϊόντων ζωτικής σημασίας στον σύγχρονο κόσμο.

Ορισμένα από τα κοιτάσματα ορυκτών, ωστόσο, έχουν κατασχεθεί από τη Ρωσία. Σύμφωνα με την Yulia Svyrydenko, υπουργό Οικονομίας της Ουκρανίας, πόροι αξίας 350 δισεκατομμυρίων δολαρίων παραμένουν σήμερα στα κατεχόμενα εδάφη.

Το 2022, η SecDev, μια εταιρεία συμβούλων γεωπολιτικών κινδύνων με έδρα τον Καναδά, διενήργησε μια αξιολόγηση, η οποία διαπίστωσε ότι η Ρωσία είχε καταλάβει το 63% των ουκρανικών ανθρακωρυχείων και το ήμισυ των κοιτασμάτων μαγγανίου, καισίου, τανταλίου και σπάνιων γαιών.