Πώς θα κρατήσει η Ουκρανία ανοιχτά τα φώτα της τον χειμώνα

Με τη Ρωσία να εντείνει τις αεροπορικές επιδρομές στο ηλεκτρικό δίκτυο της Ουκρανίας τον περασμένο μήνα, το σκοτάδι για άλλη μια φορά κατακλύζει τις ουκρανικές πόλεις τη νύχτα. Στο Κίεβο, οι κάτοικοι βασίζονται στους φακούς των κινητών τηλεφώνων για να περπατήσουν στους σκοτεινούς δρόμους. Για να βγάλουν βόλτα τα σκυλιά τους, χρησιμοποιούν φωτεινά στικς που διπλασιάζονται ως αυτοσχέδια περιλαίμια.

Η Ουκρανία έχει μέχρι στιγμής αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις τριών μεγάλων ρωσικών επιθέσεων τον περασμένο μήνα, μειώνοντας τον φωτισμό του δρόμου και επιβάλλοντας διακεκομμένες διακοπές λειτουργίας για να μειώσει την πίεση στο ηλεκτρικό δίκτυο. Ωστόσο, δύο χρόνια επιθέσεων σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και υποσταθμούς άφησαν το ενεργειακό δίκτυο της χώρας στα πρόθυρα της κατάρρευσης, λένε οι ειδικοί.

Δύο χρόνια επιθέσεων σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής και υποσταθμούς άφησαν το ενεργειακό δίκτυο της χώρας στα πρόθυρα της κατάρρευσης

Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν προειδοποιήσει ότι οι διακοπές ρεύματος μπορεί να διαρκέσουν έως και 18 ώρες την ημέρα αυτό το χειμώνα, «αφήνοντας τους πολίτες χωρίς την ηλεκτρική ενέργεια που χρειάζονται για να τροφοδοτήσουν τα σπίτια, να λειτουργήσουν αντλίες νερού και να επιτρέψουν στα παιδιά να σπουδάσουν στο διαδίκτυο».

Αυτό ανάγκασε τις ουκρανικές αρχές να στραφούν σε αντισυμβατικά μέτρα για να προσπαθήσουν να αποτρέψουν μια ενεργειακή κρίση: φέρνουν ένα ολόκληρο παλιό λιθουανικό εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής στην Ουκρανία για να καθαρίσουν εξαρτήματα για το κατεστραμμένο δίκτυο, έχουν προχωρήσει σε μίσθωση πλωτών σταθμών ηλεκτροπαραγωγής από την Τουρκία, και ζήτησαν ακόμη και παρουσία του ΟΗΕ σε κρίσιμους υποσταθμούς, ελπίζοντας να αποτρέψουν τις ρωσικές επιθέσεις.

«Κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν», δήλωσε η Viktoriya Hryb, επικεφαλής της υποεπιτροπής του ουκρανικού κοινοβουλίου για την ενεργειακή ασφάλεια, σε πρόσφατη συνέντευξη στο Κίεβο, την πρωτεύουσα της Ουκρανίας.

Ωστόσο, Ουκρανοί αξιωματούχοι παραδέχθηκαν ότι αυτά τα μέτρα δεν θα ήταν αρκετά για να αποτρέψουν τα μπλακ άουτ. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί να μην είναι καν έτοιμα πριν από το τέλος του έτους, όταν οι θερμοκρασίες κάτω από το μηδέν αυξάνουν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας.

Μήνες ρωσικών επιθέσεων εξάντλησαν τα αποθέματα εξοπλισμού της Ουκρανίας για την επισκευή και τη συντήρηση σταθμών ηλεκτροπαραγωγής.

Επειδή οι ενεργειακές εγκαταστάσεις της Ουκρανίας κατασκευάστηκαν ως επί το πλείστον όταν ήταν μέρος της Σοβιετικής Ένωσης, εξαρτώνται από ανταλλακτικά από εγκαταστάσεις της σοβιετικής εποχής, δήλωσε ο Andrian Prokip, ενεργειακός εμπειρογνώμονας με έδρα το Κίεβο στο Ινστιτούτο Kennan στην Ουάσιγκτον, στους New York Times.

Έτσι πέρυσι, μεγαλύτερη ιδιωτική ενεργειακή εταιρεία της Ουκρανίας, άρχισε να ψάχνει μέσα από εργοστάσια σε χώρες του πρώην Ανατολικού Μπλοκ όπως η Σλοβακία και η Τσεχία για να βρει συμβατά ανταλλακτικά. «Βρήκαμε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής που χρησιμοποιούν γεννήτριες και τουρμπίνες που έμοιαζαν σχεδόν με τους δικούς μας», δήλωσε ο Oleksiy Povolotskiy, επικεφαλής του γραφείου ανάκτησης της DTEK.

Σε ένα από τα πιο τολμηρά έργα της Ουκρανίας, ένας ολόκληρος σταθμός ηλεκτροπαραγωγής που κάποτε παρείχε θερμότητα στο μισό Βίλνιους, την πρωτεύουσα της Λιθουανίας, αποσυναρμολογείται με την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα μέρη του χρησιμοποιούνται για την επισκευή μερικών κατεστραμμένων ουκρανικών εγκαταστάσεων.

Η κατασκευή νέων σταθμών ηλεκτροπαραγωγής είναι μια χρονοβόρα διαδικασία που η Ουκρανία δεν μπορεί να αντέξει οικονομικά καθώς μπαίνει ο χειμώνας. Εναλλακτικά, η χώρα σχεδιάζει να νοικιάσει «powerships» – πλωτές εγκαταστάσεις τοποθετημένες σε φορτηγά πλοία – για την παροχή ηλεκτρικής ενέργειας στην παράκτια περιοχή της Μαύρης Θάλασσας της Οδησσού, η οποία στερείται εγκαταστάσεων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας.

Τα ηλεκτροκίνητα πλοία, που λειτουργούν με καύσιμα ή φυσικό αέριο, θα είναι αγκυροβολημένα στα λιμάνια της περιοχής και θα μεταφέρουν ηλεκτρική ενέργεια στο δίκτυο μέσω χερσαίων υποσταθμών.

Με τους περισσότερους θερμικούς και υδροηλεκτρικούς σταθμούς της να έχουν καταστραφεί ή να έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές, η Ουκρανία βασίστηκε στους τρεις πυρηνικούς σταθμούς της που λειτουργούν για να κρατήσει τα φώτα αναμμένα. Όλοι μαζί μπορούν να παρέχουν 7,7 γιγαβάτ ηλεκτρικής ενέργειας ανά ώρα, περισσότερο από το ήμισυ της τρέχουσας παραγωγικής ικανότητας της χώρας.

Η Ρωσία απέφυγε να επιτεθεί άμεσα στους πυρηνικούς σταθμούς, κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει την απόλυτη καταστροφή. Αντ’ αυτού, έχει επικεντρωθεί πρόσφατα στην ακρωτηρίαση της ικανότητάς τους να μεταδίδουν ενέργεια καταστρέφοντας τους υποσταθμούς που τους συνδέουν με το δίκτυο.