Πώς η Meta επωφελείται από τους ισραηλινούς εποικισμούς στη Δυτική Όχθη

Το γεγονός αυτό εγείρει ανησυχίες ότι το Facebook, ένας γίγαντας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, επωφελείται από περιεχόμενο που μπορεί να παραβιάζει το διεθνές δίκαιο.

Η μητρική εταιρεία Meta του Facebook δήλωσε στο Al Jazeera ότι όλες οι διαφημίσεις που έτρεχαν στις πλατφόρμες της ελέγχονταν

Αν και παραδέχθηκε ότι ορισμένες από τις διαφημίσεις είχαν έκτοτε αφαιρεθεί επειδή «παραβίαζαν τις πολιτικές μας για τα κοινωνικά θέματα, τις εκλογές και την πολιτική», δεν διευκρίνισε αν η προώθηση των παράνομων οικισμών που χτίστηκαν σε κλεμμένη παλαιστινιακή γη παραβίαζε αυτά τα πρότυπα.

Νομικοί εμπειρογνώμονες δήλωσαν στο Al Jazeera ότι η Meta θα μπορούσε να είναι συνένοχη σε παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου αποδεχόμενη πληρωμή και δημοσιεύοντας αυτές τις διαφημίσεις.

Ο Brian Leishman, βουλευτής στο κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου, περιέγραψε τα ευρήματα ως «εξαιρετικά ανησυχητικά».

Η σελίδα του Ramad Aderet στο Facebook είναι γεμάτη από απεικονίσεις σύγχρονων κτιρίων σε μπλε ουρανό (Πηγή: Al Jazeera)

Βρέθηκαν τουλάχιστον 52 πληρωμένες διαφημίσεις από ισραηλινές εταιρείες ακινήτων που προωθούσαν πωλήσεις ακινήτων σε οικισμούς στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη, στοχεύοντας σε αγοραστές από όλο το Ισραήλ, καθώς και σε ορισμένους χρήστες στο Ηνωμένο Βασίλειο και τις Ηνωμένες Πολιτείες.

Οι διαφημίσεις αυτές δημοσιεύθηκαν για πρώτη φορά τον Μάρτιο του 2024 και πολλές από αυτές παραμένουν ενεργές στο Facebook.

«Διαθέτουμε ισχυρές διαδικασίες και ομάδες για τον έλεγχο των διαφημίσεων, και το σύστημα ελέγχου διαφημίσεων έχει σχεδιαστεί για να ελέγχει τις διαφημίσεις πριν από τη λειτουργία τους», δήλωσε η Meta στο Al Jazeera.

Στιγμιότυπο οθόνης -Facebook (Πηγή: Al Jazeera)

Μεταξύ των διαφημίσεων που εντοπίστηκαν από το Al Jazeera ήταν τουλάχιστον τέσσερις που προωθούσαν πωλήσεις ακινήτων στον παράνομο ισραηλινό οικισμό Ariel, 20 χιλιόμετρα ανατολικά της Πράσινης Γραμμής στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.

Οι καταχωρίσεις, γραμμένες στα εβραϊκά και απευθυνόμενες σε ισραηλινούς χρήστες του Facebook, πληρώθηκαν από μια σελίδα στο Facebook με την ονομασία «Ramat Aderet», η οποία περιγράφει ότι προσφέρει «ρετιρέ για μια τέλεια ποιότητα ζωής».

Σύμφωνα με την ιστοσελίδα, το έργο Ramat Aderet είναι «δύο γειτονιές – βόρεια και νότια – με συνολικά 27 κτίρια από 4 έως 8 ορόφους. Τα διαμερίσματα παρέχουν μια ολοκληρωμένη εμπειρία αστικής διαβίωσης σε μια τέλεια γειτονιά».

Η εταιρεία έχει αποτίμηση 300 εκατ. δολάρια, σύμφωνα με την PitchBook, εταιρεία ερευνών και παροχής

Άλλες 48 αγγελίες αναρτήθηκαν από την Gabai Real Estate, διαφημίζοντας σπίτια στον κατεχόμενο οικισμό της Δυτικής Όχθης Ma’ale Adumim και στον οικισμό Efrat.

Τα σπίτια αυτά αποτελούν μέρος μιας επέκτασης που εγκρίθηκε τον Μάρτιο του 2024 από την «Ανώτερη Επιτροπή Σχεδιασμού» του Ισραήλ, η οποία εποπτεύεται από τον ακροδεξιό υπουργό Οικονομικών Μπεζαλέλ Σμότριτς, ο οποίος, από το 2023, δεν χρειάζεται πλέον πολιτικές ή στρατιωτικές εγκρίσεις για τα σχέδια επέκτασης.

Η Carolina Are, ερευνήτρια για τη διακυβέρνηση των πλατφορμών στο Κέντρο Ψηφιακών Πολιτών του Πανεπιστημίου Northumbria, δήλωσε στο Al Jazeera ότι «οι αγγελίες ακινήτων έχουν διαμορφωθεί επιδέξια ως τυπικές αγγελίες ακινήτων, επιτρέποντάς τους να διαφεύγουν τις ρυθμίσεις».

«Οι συντονιστές μπορεί να μην γνωρίζουν ούτε τις αποχρώσεις του διεθνούς δικαίου», πρόσθεσε η ίδια.

Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, όλοι οι ισραηλινοί οικισμοί στη Δυτική Όχθη είναι παράνομοι.

Η μεταφορά του άμαχου πληθυσμού μιας κατοχικής δύναμης σε κατεχόμενο έδαφος θεωρείται έγκλημα πολέμου σύμφωνα με το Καταστατικό της Ρώμης του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου.

Η καθηγήτρια Aoife O’Donoghue, ειδική σε θέματα διεθνούς δικαίου από το Πανεπιστήμιο Queen’s του Μπέλφαστ, δήλωσε: «Στη Δυτική Όχθη, η ιδιοκτησία μπορεί να αγοραστεί και να πωληθεί ιδιωτικά. Ωστόσο, το αν έχουν τον νόμιμο τίτλο για να πουλήσουν αυτή τη γη θα ήταν εξ αρχής εξαιρετικά αμφισβητήσιμο».

«Εάν η ισραηλινή κυβέρνηση το διευκολύνει και πρόκειται για εποικισμούς, τότε θα παραβιάζει την Τρίτη Σύμβαση της Γενεύης. Εδώ, η ισραηλινή κυβέρνηση έχει καθήκον να αποτρέψει τους παράνομους οικισμούς».

Πέρα από την επέκταση των οικισμών, το Meta έχει επίσης τοποθετήσει διαφημίσεις για τη συγκέντρωση χρημάτων για τις ισραηλινές στρατιωτικές μονάδες που επιχειρούν στη Γάζα, ακόμη και μετά την κήρυξη εκεχειρίας.

Νομικοί εμπειρογνώμονες λένε ότι η έγκριση τέτοιων διαφημίσεων μπορεί να παραβιάζει το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο, προωθώντας στρατιωτικές επιχειρήσεις σε κατεχόμενα εδάφη.

Εννέα διαφημίσεις, που πληρώθηκαν από τον ισραηλινό τραγουδιστή Mayer Malik, ζητούσαν δωρεές για ομάδες ελεύθερων σκοπευτών, μονάδες μη επανδρωμένων αεροσκαφών και τάγματα ειδικών δυνάμεων που έχουν αναπτυχθεί στη Γάζα.

Μια διαφήμιση, που εξακολουθεί να είναι ενεργή στο Facebook, αναφέρει: «Χρειαζόμαστε επειγόντως τρίποδα σκοποβολής για να ολοκληρώσουμε την αποστολή μας στην Τζαμπάλια».

Σύμφωνα με τις διαφημιστικές οδηγίες της Meta, «οι διαφημίσεις δεν πρέπει να προωθούν την πώληση ή τη χρήση όπλων, πυρομαχικών ή εκρηκτικών. Αυτό περιλαμβάνει διαφημίσεις για αξεσουάρ τροποποίησης όπλων».

Ο καθηγητής Neve Gordon του Πανεπιστημίου Queen Mary του Ηνωμένου Βασιλείου, δήλωσε: «Το Facebook κερδίζει χρήματα από εγκληματικές δραστηριότητες».

«Επιτρέποντας σε τρίτους να δημοσιεύουν τέτοιες διαφημίσεις, το Facebook γίνεται συνένοχο στην εγκληματική τους δραστηριότητα, αφού οι ίδιες οι διαφημίσεις παίζουν ρόλο στην διευκόλυνση και τη νομιμοποίηση πράξεων που, σύμφωνα με το διεθνές ανθρωπιστικό δίκαιο και το Καταστατικό της Ρώμης, αποτελούν κατάφωρα εγκλήματα».

Ο Leishman πρόσθεσε:

«Όλοι έχουν την υποχρέωση να μην αναγνωρίζουν, να μην βοηθούν και να μην συνδράμουν στη διατήρηση της παράνομης κατοχής των παλαιστινιακών εδαφών – οι γίγαντες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης δεν εξαιρούνται ούτε είναι υπεράνω του νόμου».