Πανεπιστημιακή Αστυνομία: Το σχέδιο, η οργή και το… φιάσκο

«Ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ εγκρεμιζόταν…» αναφέρει το δημοτικό τραγούδι για την κατασκευή του Γεφυριού της Άρτας, με το «μύθο» της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας να μοιάζει αρκετά με τον… καημό των Ηπειρωτών τους προηγούμενους αιώνες.

Μοναδική διαφορά ότι η γέφυρα στην Άρτα έγινε πραγματικότητα, την ώρα που η Πανεπιστημιακή Αστυνομία ρίχνει «τίτλους τέλους» μετά από λίγους μήνες δράσης.

Η πανεπιστημιακή αστυνομία (ΟΠΠΙ) είχε ιδρυθεί με το νόμο 4777/2021 και ήταν το μεγαλόπνοο σχέδιο της κυβέρνησης για την «ακώλυτη παροχή της ανώτατης εκπαίδευσης, προστασία της δημόσιας τάξης και της ασφάλειας εντός των πανεπιστημιακών χώρων, τη διασφάλιση της ακώλυτης άσκησης της ακαδημαϊκής ελευθερίας και τη προστασία του προσωπικού και της περιουσίας των ΑΕΙ».

Με το κτίριο της Πρυτανείας του ΑΠΘ υπό κατάληψη, τον Μάρτιο του 2021, ο τότε υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης είχε υποσχεθεί ότι «το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Απριλίου οι πρώτες Ομάδες Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων θα εγκατασταθούν σε ορισμένα Πανεπιστημιακά Ιδρύματα από τις υπάρχουσες δυνάμεις της Ελληνικής Αστυνομίας, μέχρις ότου το Φθινόπωρο έχουν ολοκληρώσει την εκπαίδευσή τους οι αστυνομικοί, οι οποίοι θα προσληφθούν, σύμφωνα με τον, προσφάτως, ψηφισθέντα νόμο».

Από τότε, η Πανεπιστημιακή Αστυνομία πέρασε από χίλια κύματα και έφτασε… Σεπτέμβριος του 2022 για να δημοσιευτεί το ΦΕΚ που ανέφερε τη στολή, τον οπλισμό και τα ατομικά εφόδια των μελών των Ομάδων Προστασίας Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων.

Το νέο αυτό σώμα της Ελληνικής Αστυνομίας θα αναλάμβανε δράση αρχικά στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το ΕΜΠ και το ΕΚΠΑ στου Ζωγράφου, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και το Αριστοτέλειο.

Ωστόσο η εμφάνισή του και μόνο προκάλεσε αντιδράσεις, με την ΕΛ.ΑΣ. να προχωρά σε μια «σιωπηρή» οπισθοχώρηση.

Λίγους μήνες αργότερα, τον Ιούνιο του 2022, ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τάκης Θεοδωρικάκος δήλωνε ότι η ενίσχυσή της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας είναι αδιαπραγμάτευτη.

«Θα αξιοποιήσουμε τις Ομάδες Προστασίας των Πανεπιστημιακών Ιδρυμάτων και σας βεβαιώ ότι ποτέ δεν θα διστάσω να αξιοποιώ με κάθε δυνατό τρόπο την Αστυνομία αν χρειάζεται να παρέμβει μέσα στα πανεπιστήμια για λόγους ασφάλειας των καθηγητών και των φοιτητών» δήλωνε τότε ο κ. Θεοδωρικάκος, για να αλλάξει άποψη λίγες μέρες αργότερα, αποκαλύπτοντας ότι οι 600 από τους 1.000 θα μεταφέρονταν σε Αστυνομικά Τμήματα της Αττικής με σκοπό «να ενισχύσουν τις περιπολίες και την παρουσία της Αστυνομίας στις γειτονιές».

Μετά την αποκάλυψη του κ. Θεοδωρικάκου για την «απόσπαση» των 600 ειδικών φρουρών των ΟΠΠΙ για τα Αστυνομικά Τμήματα ξέσπασε θύελλα αντιδράσεων, τόσο σε πολιτικό επίπεδο, όσο και στο εσωτερικό της ΕΛ.ΑΣ.

Ο αρμόδιος τομεάρχης του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ, Χρήστος Σπίρτζης είχε τονίσει πως ο υπουργός «προχώρησε σε βαφτίσια των 600 από τους 1000 ΟΠΠΙ ονομάζοντας τους ειδικούς φρουρούς, χωρίς να καταργήσει το νόμο που προβλέπει τους ΟΠΠΙ και τις ρουσφετολογικές διατάξεις πρόσληψης τους και χωρίς να έχει το θάρρος να απολογηθεί για την αποτυχία της πολιτικής του, για τον μεγάλο αριθμό αχρείαστων προσλήψεων».

Την ίδια ώρα, η Ένωση Αστυνομικών Υπαλλήλων Θεσσαλονίκης υποστήριζε ότι οι 600 των ΟΠΠΙ δεν θα έπρεπε να «βαφτιστούν» ειδικοί φρουροί, ενώ αναρωτιούνταν αν έγιναν υπέρογκες και άσκοπες προσλήψεις για το συγκεκριμένο θεσμό.

Φτάνοντας στον Ιούλιο του 2023, οι ομάδες ΟΠΠΙ δεν είχαν αναλάβει μέχρι σήμερα κάποιο ρόλο στη φύλαξη των πανεπιστημίων, κάτι που επιβεβαιώνεται και από τους πρυτάνεις –οι οποίοι ωστόσο σημειώνουν ότι δεν είχαν γνώση των αποφάσεων Μηταράκη.

Έτσι, η νέα ηγεσία του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη αποφάσισε να πέσουν οι τίτλοι τέλους για την Πανεπιστημιακή Αστυνομία, με το σύνολο των στελεχών της –που φτάνει στα 1.060 άτομα- να ενσωματώνεται στους ειδικούς φρουρούς.

Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Νότης Μηταράκης σε συνάντηση που είχε με τους αστυνομικούς συντάκτες το μεσημέρι της Τετάρτης, διευκρίνησε ότι η κυβέρνηση δεν μιλά για κατάργηση, αλλά για ενίσχυση της προστασίας των πανεπιστημίων, καθώς αυτή θα μπορεί στο μέλλον να γίνει από το σύνολο της ΕΛ.ΑΣ.

«Οι άνδρες και οι γυναίκες της πανεπιστημιακής αστυνομίας θα προστατεύουν καθημερινά την ασφάλεια της πανεπιστημιακής κοινότητας, μαζί με το σύνολο των στελεχών της Ελληνικής Αστυνομίας και θα παρεμβαίνουν σε κάθε περιστατικό που απαιτείται» αναφέρει χαρακτηριστικά η ανακοίνωση – απάντηση του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη στον ΣΥΡΙΖΑ, μετά την ανακοίνωση της Κουμουνδούρου που κατηγορούσε την κυβέρνηση για φιάσκο αξίας 30 εκατ. ευρώ.

«Η ΝΔ επί χρόνια επέλεξε την οδό της έντασης και του λαϊκισμού γύρω από την πανεπιστημιακή αστυνομία. Μάλιστα τον Φεβρουάριο του 2021 ο κ. Μητσοτάκης είχε πει στη Βουλή ότι «στις σχολές δεν μπαίνει η αστυνομία, μπαίνει η Δημοκρατία». Περιμένουμε από την κυβέρνηση να μας πει αν σήμερα «βγαίνει η Δημοκρατία» από τα πανεπιστήμια», σχολίασε ο ΣΥΡΙΖΑ, προσθέτοντας: «Τελικά, το μόνο που μένει είναι το κόστος 30 εκατ. ευρώ για ένα φιάσκο, την ώρα που υπάρχουν σοβαρές ελλείψεις στο ΕΚΑΒ και καθημερινά συνάνθρωποί μας χάνουν τη ζωή τους αβοήθητοι».

O εκπρόσωπος του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ, Δημήτρης Μάντζος χαρακτήρισε «μνημείο αναξιοπιστίας και ομολογία της πελατειακής αντίληψης την κατάργηση της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας».

«Η Νέα Δημοκρατία έμεινε πιστή στις παραδόσεις της παράταξής της και την αλήστου μνήμης αγροφυλακή του κ. Πολύδωρα» τόνισε ο κ. Μάντζος, συμπληρώνοντας ότι η κυβέρνηση του «πολυδιάστατου εκσυγχρονισμού» απέδειξε τον τραγελαφικό και ευκαιριακό τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζει τις μεταρρυθμίσεις.

Με την ανακοίνωση της κατάργησης της Πανεπιστημιακής Αστυνομίας ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη πέταξε το μπαλάκι στους πρυτάνεις, οι οποίοι θα πρέπει να κρίνουν πότε θα χρειάζεται η επέμβαση της Ελληνικής Αστυνομίας στα πανεπιστήμια.

«Δεν θα μπαίνει μέσα στα πανεπιστήμια για να κάνει τον θυρωρό. Ο ρόλος της Αστυνομίας θα είναι επικουρικός και θα μπαίνει στα πανεπιστήμια όταν χρειάζεται», είπε χαρακτηριστικά ο κ. Μηταράκης.

Όπως επεσήμαναν στελέχη της ΕΛ.ΑΣ., το μέτρο θα κριθεί στο «πεδίο» από το φθινόπωρο, όταν και θα επιστρέψουν οι φοιτητές και οι… πρυτάνεις στα πανεπιστήμια.