Όταν ο Μπλερ σκεφτόταν να δανείσει στην Ελλάδα τα γλυπτά του Παρθενώνα

Μια απίστευτη αποκάλυψη έφερε στο φως της δημοσιότητας ο βρετανικός Guardian, ο οποίος επικαλούμενος έγγραφα, αναφέρει σε δημοσίευμά του πως ο πρώην πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου είχε εξετάσει το ενδεχόμενο να δανείσει τα Μάρμαρα του Παρθενώνα στην Ελλάδα ως… δάνειο.

Συγκεκριμένα, o Τόνι Μπλερ, σύμφωνα με το δημοσίευμα, εξέτασε ένα «μακροπρόθεσμο δάνειο» των μαρμάρων του Παρθενώνα στην Ελλάδα με την ελπίδα υποστήριξης για μια προσφορά για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λονδίνου 2012.

Περίπου είκοσι χρόνια πριν ο Ρίσι Σούνακ  ακυρώσει μια συνάντηση με τον Έλληνα πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη, για το ιδιοκτησιακό ζήτημα των γλυπτών, η Ελλάδα πίεζε τον Μπλερ, τον τότε πρωθυπουργό, για μακροπρόθεσμο δάνειο, παρακάμπτοντας το ζήτημα της ιδιοκτησίας.

Το ελληνικό σχέδιο «επανένωσης» ήταν να τοποθετηθούν σε ένα σχεδιασμένο ειδικά κατασκευασμένο μουσείο της Ακρόπολης – «με θέα τον ιερό βράχο από τον οποίο προέρχονταν» – εγκαίρως για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας το 2004, σύμφωνα με πρόταση που δόθηκε στον Μπλερ από τότε από τον πρωθυπουργό Κώστα Σημίτη σε συνάντηση τον Οκτώβριο του 2002.

Η θέση της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου ήταν ότι ήταν θέμα αποκλειστικά των διαχειριστών του Βρετανικού Μουσείου. Η τότε υπουργός Πολιτισμού, Τέσα Τζόουελ, είχε συμβουλεύσει τον Μπλερ ότι οποιοδήποτε δάνειο θα ήταν σε «μακροπρόθεσμη, πράγματι μόνιμη» βάση.

Όμως, με το Λονδίνο να σκέφτεται να υποβάλει προσφορά για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2012, και η Ελλάδα να έχει αναλάβει την προεδρία της ΕΕ το 2003 και να είναι έτοιμος να φιλοξενήσει τους Ολυμπιακούς Αγώνες, η σύμβουλος πολιτικής πολιτισμού του Μπλερ, Σάρα Χάντερ, του έγραψε τον Απρίλιο του 2003 ότι υπήρχαν «καλοί λόγοι για να αλλάξει στάση», και να «ενθαρρύνει» ιδιωτικά και δημόσια το Βρετανικό Μουσείο να βρει ένα «κατάλυμα».

Ο Ντέιβιντ Όουεν, πρώην υπουργός Εξωτερικών και ηγέτης του SDP, είχε προτείνει στις κυβερνήσεις της Ελλάδας και του Ηνωμένου Βασιλείου να καταλήξουν σε συμφωνία κοινής χρήσης, έγραψε.

Ρώτησε αν θα διερευνήσει το θέμα. Η χειρόγραφη απάντηση του Μπλερ στο περιθώριο λέει: «Ναι. Γιατί να μην βάλεις τον Ντέιβιντ Όουεν υπεύθυνο για τη διαπραγμάτευση αυτού; Θα του έδινε προφίλ, έχει επιρροή και πιθανότατα θα μπορούσε να βοηθήσει με το BM ενώ το απομάκρυνε λίγο από την κυβέρνηση».

Ο Όουεν είχε γράψει προηγουμένως στο Γραφείο του Υπουργικού Συμβουλίου, το οποίο διαβιβάστηκε στον Μπλερ, δηλώνοντας ότι του είχαν πει «ότι η ΔΟΕ (Διεθνης Ολυμπιακή Επιτροπή) ζητά τη γνώμη της χώρας υποδοχής εκτενώς σχετικά με την καταλληλότητα των μελλοντικών υποψηφίων και δεν θα ήταν δύσκολο να πειστούν οι Έλληνες να υποστηρίξουν μια προσφορά ως εξαγορά…»

Ωστόσο, ο Andrew Adonis, ο τότε επικεφαλής της μονάδας πολιτικής Νο 10, προειδοποίησε σε ένα χειρόγραφο σημείωμα Post-it: «Αυτό χρειάζεται προσεκτικός χειρισμός: ας μιλήσουμε. Δεν νομίζω ότι πρέπει να κινηθούμε καθόλου μέχρι να καταστεί σαφές τι κάνουμε για την προσφορά μας».

Τελικά, το μουσείο ολοκληρώθηκε μόλις το 2007 και ο Λόρδος Όουεν θεωρείται ότι δεν προσεγγίστηκε για τη διαπραγμάτευση οποιουδήποτε δανείου των μαρμάρων στην Ελλάδα.