Μητσοτάκης – Ερντογάν: Τα μηνύματα που αντάλλαξαν ενόψει του τετ α τετ της Δευτέρας

Με στόχο μια καθαρά πολιτική και καθόλου τεχνική συζήτηση αύριο Δευτέρα στις Βρυξέλλες ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Ταγίπ Ερντογάν θα έχουν το πρώτο πραγματικό τετ α τετ, χωρίς την παρουσία τρίτων προσώπων τη συνάντησή τους.

Το ραντεβού του πρωθυπουργού και του Τούρκου προέδρου έχει οριστεί για αμέσως μετά τη συμμετοχή τους στη Σύνοδο Κορυφής του ΝΑΤΟ. Το πλαίσιο της συζήτησής των δύο ηγετών ουσιαστικά δίνεται από την ελληνική πλευρά με τη συνέντευξη που έδωσε ο κ. Μητσοτάκης στο «France 24» και από την τουρκική πλευρά με το δημοσίευμα της φιλοκυβερνητικής Daily Sabah.

Υψηλές προσδοκίες για θεαματικά αποτελέσματα δεν φαίνεται να υπάρχουν ωστόσο είναι σαφές ότι θα γίνει σε βάθος συζήτηση με κύρια στόχευση από πλευράς του κ. Μητσοτάκη να εξασφαλίσει ότι δεν θα επαναληφθεί σε αυτή την τουριστική σεζόν το σκηνικό έντασης του περσινού καλοκαιριού όταν το Oruc Reis αλώνιζε στην Ανατολική Μεσόγειο.

Ενόψει του αυριανού τετ α τετ η άλλη πλευρά φρόντισε να υπενθυμίσει μέσω του Τύπου την τουρκική ατζέντα η οποία συνίσταται στην εγκατάλειψη από πλευράς Ελλάδας της επέκτασης των χωρικών υδάτων στα 12 μίλια, (casus belli), η αποστρατικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, η αμφισβήτηση του Χάρτη της Σεβίλλης για την ΑΟΖ Ελλάδας – Κύπρου και η λύση δύο κρατών για το Κυπριακό, δηλαδή η διχοτόμηση της Κύπρου.

Στο ερώτημα «τι θα συζητήσετε με τον κ. Ερντογάν;» ο Κυριάκος Μητσοτάκης απάντησε ότι «η πιο σημαντική διαφορά» είναι η οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, ενώ έστειλε και το μήνυμα πως ως μέλη του ΝΑΤΟ Τουρκία και Ελλάδα θα πρέπει να λύσουν ειρηνικά τις διαφορές τους.

«Δεν αποτελεί μυστικό ότι έχουμε μεγάλες διαφορές με την Τουρκία και η πιο σημαντική διαφορά μας είναι το ζήτημα της οριοθέτησης των θαλασσίων ζωνών μας. Πρόκειται για ένα ζήτημα που χρονολογείται εδώ και πολλές δεκαετίες. Και πρέπει να βρούμε έναν τρόπο να διαχειριστούμε τις διαφορές μας χωρίς να καταφύγουμε σε κλιμάκωση της έντασης και αποφεύγοντας αυτό που συνέβη το περασμένο καλοκαίρι» ανέφερε χαρακτηριστικά ο κ. Μητσοτάκης και πρόσθεσε:

«Και πιστεύω ότι για να γίνει αυτό θα πρέπει να συμφωνήσουμε σε ένα κοινό πλαίσιο. Και το πλαίσιο αυτό θα πρέπει να είναι ο σεβασμός όσων προβλέπει το διεθνές δίκαιο. Και, ασφαλώς, οι σχέσεις καλής γειτονίας. Θα ζήσουμε δίπλα-δίπλα με την Τουρκία. Πρέπει λοιπόν να βρούμε έναν τρόπο, ακόμη και όταν διαφωνούμε, να συνεχίζουμε να συζητάμε και να διαχειριζόμαστε τις διαφωνίες μας με πολιτισμένο τρόπο».

Παράλληλα ο Έλληνας πρωθυπουργός επεσήμανε ότι υπάρχουν περιθώρια συνεργασίας με την Τουρκία σε οικονομικό επίπεδο αλλά και σε περιβαλλοντικό, ενώ σε αυτό το πλαίσιο ενέταξε και το προσφυγικό-μεταναστευτικό.

Σε κάθε περίπτωση η συζήτηση μεταξύ του κ. Μητσοτάκη και του κ. Ερντογάν θα γίνει στο φόντο του γενικού πλαισίου που θέλει να χαράξει η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ για τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και ο στόχος του ΝΑΤΟ είναι να συνεχιστεί το κλίμα αποκλιμάκωσης της έντασης που διαπιστώνεται το τελευταίο διάστημα.

«Είμαστε και οι δύο μέλη της συμμαχίας. Και βεβαίως, όταν έχουμε διαφορές -ως μέλη της συμμαχίας- αυτές οι διαφορές, θα πρέπει να επιλύονται με ειρηνικό τρόπο, γιατί αν δεν επιλύονται με τέτοιο τρόπο και επιλέγεται η αύξηση της έντασης, αυτό βεβαίως δεν είναι καλό για τη συμμαχία στο σύνολό της» ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης ερωτηθείς για τις προσδοκίες του από το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ για τα ελληνοτουρκικά.

Από την ως τώρα κινητικότητα διαφαίνεται ότι το μυαλό του Ταγίπ Ερντογάν δεν βρίσκεται μόνο στο τετ α τετ που θα έχει με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, το οποίο άλλωστε επεδίωξε ο ίδιος ο Τούρκος πρόεδρος.

Ο Ταγίπ Ερντογάν δείχνει να βρίσκεται σε αναμμένα κάρβουνα και ενόψει της συνάντησης του -πάλι στο περιθώριο της Συνόδου του ΝΑΤΟ- με τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν.

Το μήνυμα του Τούρκου προέδρου προς τον πρόεδρο των ΗΠΑ ήταν να αφήσουν πίσω τα προβλήματα, ζητώντας μια άνευ όρων προσέγγιση. Από την πλευρά του ο Τζο Μπάιντεν δήλωσε κατά τη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου μετά τη Σύνοδο του G7 ότι είναι «ιερή υποχρέωση» το άρθρο 5 και «ζωτικής σημασίας» το ΝΑΤΟ για την ασφάλεια των ΗΠΑ.

Σημείο κλειδί για την εξομάλυνση των σχέσεων ΗΠΑ και Τουρκίας είναι οι ρωσικοί πύραυλοι S-400. Αξίζει να σημειωθεί ότι το βασικό θέμα της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ είναι οι σχέσεις με τη Ρωσία και την Κίνα. Η Ρωσία από «στρατηγικός εταίρος» που θεωρείται σήμερα μπαίνει στην κατηγορία «σοβαρή απειλή» για τη Δύση, ενώ από ό,τι φαίνεται η Κίνα θα θεωρηθεί «πρόκληση» και όχι άμεση απειλή.

Υπό αυτή την έννοια όσο πιο αντιρωσική γίνεται η Δύση τόσο πιο σημαντική για το ΝΑΤΟ καθίσταται η Τουρκία και μέσα σε αυτό το πλαίσιο θα διαμορφωθούν και οι παράμετροι των συνομιλιών μεταξύ του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ταγίπ Ερντογάν.