Μετεκλογικοί μετασεισμοί στην κυβέρνηση του Σολτς

Ο εκλογικός σεισμός αυτού του μήνα σε τρία κρατίδια της Ανατολικής Γερμανίας είχε ήδη τα πρώτα πολιτικά θύματα. Σύσσωμη η κομματική ηγεσία των Πρασίνων παραιτήθηκε. Οι πράσινοι υπουργοί παραμένουν στην κυβέρνηση του σοσιαλδημοκράτη καγκελάριου, Ολαφ Σολτς, η οποία έχει μπροστά της ένα καθοριστικό για τη συνοχή της φθινόπωρο.

Σε συνολικά τέσσερις εκλογικές αναμετρήσεις φέτος τα αποτελέσματα για τους Πράσινους ήταν δραματικά. Στις ευρωεκλογές έχασαν σχεδόν 10 μονάδες, στις τοπικές εκλογές σε Βρανδεμβούργο και Θουριγγία έμειναν εκτός Βουλής, στη Σαξονία διασώθηκαν μετά βίας με 5,1%. Το ηγετικό δίδυμο των Πρασίνων, Ομιντ Νούριπουρ και Ρικάρντα Λανγκ, ανακοίνωσε την Τετάρτη την παραίτησή του. «Το ερώτημα είναι, αν η παραίτηση των δύο προέδρων θα λύσει κάποιο πρόβλημα των Πρασίνων», σχολίασε η «Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ».

Η παραίτηση του ηγετικού διδύμου δεν δίνει οπωσδήποτε και την απάντηση. Διότι, οι Πράσινοι βρίσκονται «στη βαθύτερη κρίση εδώ και μία δεκαετία», όπως διαπίστωσε ο απερχόμενος πρόεδρος Νούριπουρ. Και «ο δρόμος για ένα νέο ξεκίνημα» μπορεί να άνοιξε με τις παραιτήσεις, όπως είπε η απερχόμενη συμπρόεδρος Ρικάρντα Λανγκ, αλλά είναι μακρύς και οι Πράσινοι πρέπει να σταματήσουν το νωρίτερο δυνατόν τον σημερινό κατήφορο, για να μην έχουν την ίδια τύχη και στις παγγερμανικές εκλογές, το αργότερο τον Σεπτέμβριο του 2025.

Νέα ηγεσία των Πρασίνων θα εκλεγεί στο παγγερμανικό συνέδριο του κόμματος τον Νοέμβριο, μία εκ των δύο προέδρων θα είναι η σημερινή υφυπουργός Οικονομίας και Προστασίας του Κλίματος, Φραντζίσκα Μπράντνερ, ο συμπρόεδρος θα πρέπει να είναι άνδρας και μάλιστα από την αριστερή πτέρυγα του κόμματος για να τηρηθούν οι ισορροπίες και σε επίπεδο φύλων και σε επίπεδο τάσεων.

Η Μπράντνερ είναι το δεξί χέρι του υπουργού Οικονομίας, Ρόμπερτ Χάμπεκ και θα τη χρειαστεί ο σημερινός αντικαγκελάριος στη μάχη για την καγκελαρία της Γερμανίας. Προϋπόθεση βεβαίως είναι να φύγουν οι Πράσινοι από τη ζώνη των μονοψήφιων ποσοστών για να πάρει ο Χάμπεκ με στοιχειώδη αξιοπιστία το χρίσμα του υποψήφιου καγκελάριου, το οποίο είχε αφήσει το 2021 στην Αναλένα Μπέρμποκ. Η πράσινη υπουργός Εξωτερικών υποσχέθηκε ήδη την πλήρη στήριξή της στον Χάμπεκ.

Σημαντικότερο από το οργανωτικό, είναι το πολιτικό πρόβλημα των Πρασίνων. Πολλά από αυτά που πρεσβεύουν οι Πράσινοι και θέλουν να υλοποιήσουν, εκλαμβάνονται από τους ψηφοφόρους ως εξαναγκασμός και επιβολή παράλογων μέτρων. Το στοίχημα του ενεργειακού μετασχηματισμού που είναι για τους Οικολόγους κομβικής σημασίας για τη μετάβαση στη φιλική προς το περιβάλλον οικονομία είναι συνυφασμένο με επώδυνα μέτρα για τους πολίτες που αντιδρούν στην εκ των άνω επιβολή τους.

Το «πνεύμα της εποχής» δεν είναι πλέον η προστασία του κλίματος όπως ήταν πριν από τέσσερα χρόνια, όταν τον τόνο έδιναν οι κινητοποιήσεις των νέων οικολόγων «Fridays for Future». Κυρίαρχα θέματα σήμερα είναι το Μεταναστευτικό, η εσωτερική ασφάλεια, η οικονομική ανασφάλεια. Είναι μάλιστα τόσο αρνητικό το κλίμα για τους Πράσινους, ώστε ολόκληρη η κυβερνητική τους θητεία να έχει στιγματιστεί από ατυχείς χειρισμούς για το νομοσχέδιο περί αντλιών θέρμανσης του Χάμπεκ, αλλά όχι από το γεγονός ότι διασφάλισε την ενεργειακή επάρκεια της Γερμανίας όταν ο Πούτιν μεσούντος του πολέμου στην Ουκρανία έκλεισε τη στρόφιγγα του ρωσικού φυσικού αερίου για τη Γερμανία.

«Η εικόνα των Πρασίνων έχει υποστεί μακροπρόθεσμα βλάβη», εκτιμά ο πολιτειολόγος Βόλφγκανγκ Σρέντερ, διευθυντής της Τράπεζας Σκέψης «Προοδευτικό Κέντρο». Στην Ανατολική Γερμανία και όχι μόνον οι Πράσινοι θεωρούνται υπεύθυνοι παντός κακού και αντιμετωπίζονται με απόρριψη ακόμη και μίσος, που τροφοδοτείται από τον «ανένδοτο» των ηγετών της Δεξιάς Φρίντριχ Μερτς CDU και κυρίως του Μάρκους Ζέντερ CSU κατά των Πρασίνων.

Μία ημέρα μετά την παραίτηση της ηγεσίας των Πρασίνων, ήρθε και η αποχώρηση της ηγεσίας της νεολαίας του κόμματος. Η πρόεδρός της, Σβένια Απουν, διαπίστωσε ότι «αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχει η απαιτούμενη πλειοψηφία στο κόμμα για τη χάραξη μιας ταξικής πολιτικής, που θα θέτει στο επίκεντρο τα κοινωνικά ζητήματα και θα έχει προοπτική για μια ριζική αλλαγή του κοινωνικού συστήματος». Στις προθέσεις τους είναι η δημιουργία ενός νέου αριστερού πολιτικού φορέα.

Η επιχειρηματολογία περί ανατροπής του συστήματος είναι παντελώς ξένη με το σημερινό κόμμα των Πρασίνων που συμμετέχει επί μία 20ετία σχεδόν σε ομοσπονδιακές κυβερνήσεις της Γερμανίας και σχεδόν τέσσερις δεκαετίες σε κυβερνήσεις ομόσπονδων κρατιδίων. Το διατύπωσε η Ρενάτε Κίναστ, παλαίμαχο στέλεχος των Πρασίνων, με τη διαπίστωση ότι «η ηγετική ομάδα της νεολαίας δεν έχει καμία επαφή με την πραγματικότητα».