Κίνηση ενοποίησης

16:46 23/5/2025 - Πηγή: Τα Νεα

Μέχρι το τέλος του 2026 ή, το αργότερο, το πρώτο τρίμηνο του 2027, η Βόρεια Μακεδονία σχεδιάζει να ολοκληρώσει την ενοποίηση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με την Ευρωπαϊκή Ενωση και την Ελλάδα. Το φιλόδοξο αυτό σχέδιο, που αποσκοπεί στη δημιουργία μιας ενιαίας ενεργειακής αγοράς, χαρακτηρίζεται από τη σκοπιανή ηγεσία ως στρατηγικής σημασίας για την οικονομική σταθερότητα και την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας.

Η υπουργός Ενέργειας, Ορυκτών Πόρων και Μεταλλείων Σάνια Μποζίνοφσκα, κατά τη διάρκεια του δεύτερου Φόρουμ για την Ενοποίηση των Αγορών Ενέργειας που πραγματοποιήθηκε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, τόνισε πως η διαδικασία αυτή όχι μόνο θα ενισχύσει τη ρευστότητα και τη διαφάνεια του ενεργειακού τομέα, αλλά θα συμβάλει και στη μείωση των τιμών ρεύματος για τους καταναλωτές. Οπως σημείωσε, «η ένταξη σε ένα ευρωπαϊκό σύστημα σημαίνει μεγαλύτερο ανταγωνισμό, περισσότερη σταθερότητα και προβλεψιμότητα για τις επιχειρήσεις».

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε από την υπουργό στις επιπτώσεις του Μηχανισμού Συνοριακής Προσαρμογής Ανθρακα (CBAM), που αναμένεται να επιβαρύνει τις εξαγωγές από τρίτες χώρες με βάση τις εκπομπές CO2. Οπως είπε, η ένταξη στο ευρωπαϊκό σύστημα ενέργειας θα λειτουργήσει προστατευτικά για τη οικονομία της Bόρειας Μακεδονίας και τις εξαγωγικές της επιχειρήσεις.

Η διαδικασία ένταξης ξεκίνησε ήδη από το 2017-2018, ωστόσο η υλοποίησή της βρίσκεται σήμερα σε κρίσιμη φάση, καθώς απαιτείται η πλήρης ευθυγράμμιση του εθνικού κανονιστικού πλαισίου με το ευρωπαϊκό και η εφαρμογή του Σχεδίου Υλοποίησης Ενοποίησης των Διαχειριστών της Αγοράς (MCO Implementation Plan), υπό την εποπτεία της ευρωπαϊκής ρυθμιστικής Αρχής ACER.

Ενδεικτική της πολιτικής βούλησης για επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων είναι η πρόσφατη έγκριση του νέου Νόμου για την Ενέργεια από τη Βουλή της Βόρειας Μακεδονίας. Ο νόμος προβλέπει την πλήρη απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, με στόχο πιο δίκαιες τιμές για τους πολίτες, ενώ προβλέπεται και η καθιέρωση «έξυπνων» μετρητών, που θα επιτρέψουν ακριβέστερη παρακολούθηση της κατανάλωσης ενέργειας.

Η Βόρεια Μακεδονία επιχειρεί την ένταξή της στην Ενιαία Ευρωπαϊκή Ενεργειακή Αγορά από το 2017, μέσω της συμμετοχής της στην Ενεργειακή Κοινότητα της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Εχει ήδη ενσωματώσει βασικά στοιχεία του τρίτου ενεργειακού πακέτου της ΕΕ, όπως τον διαχωρισμό δραστηριοτήτων (unbundling), την ενίσχυση των ρυθμιστικών Αρχών και τη δημιουργία ανταγωνιστικής αγοράς.

Το λεγόμενο market coupling είναι η τεχνική διαδικασία ενοποίησης: η χώρα πρέπει να ευθυγραμμιστεί με τον ευρωπαϊκό υπολογισμό τιμών ημέρας (SDAC), το σχέδιο υλοποίησης των διαχειριστών αγοράς (MCO IP) και τις απαιτήσεις συμμετοχής σε κοινές πλατφόρμες, όπως το JAO για τις διασυνδέσεις.

Η διαδικασία εποπτεύεται από την ευρωπαϊκή ρυθμιστική Αρχή ACER, με τη MEPSO και την ERC να έχουν καθοριστικό ρόλο. Η πλήρης ένταξη προβλέπεται για το 2026-2027 και αποτελεί στρατηγικό στόχο που θα ενισχύσει τη διαφάνεια, τη ρευστότητα και τη σταθερότητα της ενεργειακής αγοράς της χώρας.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords