Η ομορφιά της μοναξιάς: Γιατί το να είσαι μόνος μπορεί να είναι επιλογή και ευκαιρία

Η σύγχρονη κοινωνία έχει αρχίσει να επαναπροσδιορίζει τη μοναξιά και τη ζωή των singles.

Από την αποδοχή του χρόνου με τον εαυτό μας μέχρι την απόλαυση της εργένικης ζωής, η μοναξιά παύει να θεωρείται απλώς μία κατάσταση θλίψης ή κοινωνικού στίγματος.

Μια νέα γενιά βιβλίων, ταινιών και προσωπικών αφηγήσεων παρουσιάζει τη μοναχικότητα ως πηγή δημιουργικότητας, ηρεμίας και αυτογνωσίας, σύμφωνα με το BBC.

Στην ταινία «Perfect Days» του Wim Wenders, ο ήρωας, ένας απλός καθαριστής τουαλετών στο Τόκιο, βιώνει την ηρεμία μέσα από τη μοναχικότητά του.

Οι σκηνές όπου ποτίζει φυτά ή ακούει μουσική, χωρίς λόγια και δράση, αποτυπώνουν μια βαθιά αίσθηση ηρεμίας και επανασύνδεσης με τον εαυτό.

Για πολλούς θεατές, αυτά τα στιγμιότυπα είναι τα πιο συγκινητικά, όπως επισημαίνει και ο Nicholas Barber του BBC που περιγράφει την ταινία ως «διαλογισμό πάνω στην ηρεμία μιας ύπαρξης απογυμνωμένης από τα περιττά».

Η απήχηση αυτής της εικόνας δείχνει πόσο πολύ έχει αλλάξει η αντίληψη για τη μοναξιά στην εποχή μας. Τα μέσα ενημέρωσης και οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης φιλοξενούν όλο και περισσότερες θετικές απόψεις γύρω από την αξία του να είσαι μόνος.

Τα τελευταία χρόνια κυκλοφόρησαν πολλά βιβλία με θέμα τη μοναξιά ως επιλογή και πλεονέκτημα. Τίτλοι όπως «Solitude: The Science and Power of Being Alone», «Solo: Building a Remarkable Life of Your Own» και «Single: Living a Complete Life on Your Own Terms» αναδεικνύουν τη μοναχικότητα ως δύναμη και όχι αδυναμία.

Αυτή η νέα τάση έρχεται σε αντίθεση με το αρνητικό στίγμα που συνόδευε τη μοναξιά, ειδικά μετά την πανδημία όπου η «επιδημία της μοναξιάς» έγινε κοινός τόπος, όπως είχε επισημάνει ο τότε Γενικός Χειρουργός των ΗΠΑ Vivek Murthy.

Ο ψυχολόγος Robert Coplan ξεχωρίζει τη μοναξιά από τη μοναχικότητα: η πρώτη είναι ανεπιθύμητη και επιβλαβής, ενώ η δεύτερη είναι μια ενεργητική, θετική επιλογή.

Αντίστοιχα, η δημοσιογράφος Heather Hansen υπογραμμίζει πως πλέον πολλοί αναστοχάζονται τη ζωή τους και εκτιμούν την μοναχικότητα ως κάτι που επιλέγουν για προσωπική ευημερία, αντί να την βιώνουν ως αναγκαστική απομόνωση.

Η σύγχρονη νεολαία επανεξετάζει το παραδοσιακό μοντέλο της σχέσης και του γάμου.

Σύμφωνα με μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε στις ΗΠΑ το 2023, δύο στους πέντε Gen Z-ers και millennials πιστεύουν ότι ο γάμος είναι μια ξεπερασμένη παράδοση, ενώ στο Ηνωμένο Βασίλειο μόνο λίγο περισσότερο από το ήμισυ των ανδρών και γυναικών της Gen Z προβλέπεται να παντρευτούν, σύμφωνα με το Γραφείο Εθνικών Στατιστικών.

Το μυθιστόρημα «Table For One» της Emma Gannon απεικονίζει αυτή τη νέα πραγματικότητα, όπου μια νεαρή γυναίκα αναζητά τη σχέση με τον εαυτό της, απορρίπτοντας την πίεση να «σταθεροποιηθεί» κοινωνικά.

Αυτές οι αλλαγές δείχνουν πώς η μοναξιά και η ζωή χωρίς σύντροφο μπορούν να είναι επιλογές ολοκληρωμένες και δημιουργικές.

Η ζωή μόνος δεν σημαίνει απομόνωση.

Η Cynthia Zak, συγγραφέας του «The Joy of Sleeping Alone», προτείνει να διαμορφώσουμε τις ρουτίνες μας έτσι ώστε να ενισχύουμε την ελευθερία και την έκφραση του εαυτού.

Πολλές γυναίκες, για παράδειγμα, προτιμούν να κοιμούνται μόνες, για να νιώθουν περισσότερο χώρο και ανεξαρτησία.

Δύο βασικά στοιχεία για μια υγιή μοναξιά είναι η ισορροπία μεταξύ του χρόνου που περνάμε μόνοι και της κοινωνικής αλληλεπίδρασης, και η συνειδητή επιλογή της μοναξιάς.

Η Heather Hansen τονίζει πως η μοναξιά είναι «ένα ουδέτερο κομμάτι πηλού» που μπορούμε να πλάσουμε όπως θέλουμε.

Ο McGraw προτείνει να μη μένουμε σε παθητικές συμπεριφορές όπως το να παραγγέλνουμε συνεχώς φαγητό ή να μένουμε ξαπλωμένοι.

Αντίθετα, προτρέπει να αφιερώνουμε χρόνο σε δραστηριότητες όπως το τρέξιμο, η επίσκεψη σε μουσεία, η παρατήρηση ανθρώπων, η ακρόαση μουσικής ή η εκμάθηση νέων πραγμάτων μέσω διαδικτυακών μαθημάτων.

Και το πιο σημαντικό, όπως είναι προφανές: Είναι να συνδυάζεις τα πράγματα. «Οι άνθρωποι χρειάζονται κοινωνική αλληλεπίδραση, αλλά θα έλεγα επίσης ότι χρειάζονται και τη μοναξιά», λέει ο Coplan.

«Το κλειδί για την ευτυχία και την ευεξία είναι να βρεις τη σωστή ισορροπία. Ο καθένας έχει τη δική του ισορροπία που του ταιριάζει».