Επιστροφή στη λογική του Ψυχρού Πολέμου

Σε μια περίοδο αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, η Φινλανδία προχωρά σε εντατική θωράκιση της συνοριακής της γραμμής με τη Ρωσία, μήκους 1.340 χιλιομέτρων, επιβεβαιώνοντας τη στροφή της χώρας προς μια αυστηρότερη στρατηγική αποτροπής. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022 και η μεταγενέστερη ένταξη της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ αποτέλεσαν καμπή στην αμυντική πολιτική της χώρας, η οποία πλέον εγκαταλείπει την πολιτική διαλόγου και ουδετερότητας των προηγούμενων δεκαετιών.

Τα μέτρα που έχουν ληφθεί είναι πολυεπίπεδα και εκτείνονται από την αποθήκευση ναρκών ξηράς και τον περιορισμό πτήσεων drone, μέχρι την απαγόρευση αγορών ακινήτων από διπλο-υπήκοους στις παραμεθόριες περιοχές. Παράλληλα, περιοχές κοντά στη μεθόριο αντιμετωπίζουν διακοπές στη λειτουργία των δικτύων κινητής τηλεφωνίας, στο πλαίσιο ενίσχυσης της επιχειρησιακής ασφάλειας. Η Φινλανδή υπουργός Εξωτερικών Ελίνα Βάλτονεν δήλωσε ότι η χώρα διαδραματίζει πλέον καθοριστικό ρόλο στην προστασία του βόρειου άκρου της συμμαχίας του ΝΑΤΟ, ενισχύοντας την ετοιμότητα του οργανισμού έναντι πιθανών απειλών από τη ρωσική πλευρά.

Στα σύνορα, η αλλαγή είναι εμφανής. Σε πεδία βολής κοντά στην περιοχή, εθελοντές έφεδροι συμμετέχουν σε ασκήσεις με drone και άλλες τεχνολογίες παρακολούθησης, προετοιμαζόμενοι για

σενάρια σύγκρουσης. Η αίσθηση του κινδύνου έχει ενισχυθεί έντονα, με αναφορές που παραπέμπουν στις σοβιετικές επιθέσεις κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου και την απώλεια εδαφών της Φινλανδίας τότε. Η ένταση είναι τέτοια, που το ετήσιο αμυντικό έγγραφο της χώρας κάνει λόγο για αυξημένο κίνδυνο σύγκρουσης και ανάγκη ενίσχυσης της στρατιωτικής παρουσίας.

Η κατάσταση έχει επηρεάσει και την τοπική οικονομία. Η απότομη μείωση του ρωσικού τουρισμού και η διακοπή των εμπορικών συναλλαγών με τη Ρωσία έχουν πλήξει τις τοπικές επιχειρήσεις. Επιπλέον, η κυβέρνηση προχώρησε στο κλείσιμο συνοριακών διελεύσεων, κατηγορώντας τη Ρωσία ότι χρησιμοποιεί μεταναστευτικές ροές ως μέσο πίεσης μετά την ένταξη της Φινλανδίας στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.

Ένα από τα πιο ορατά σύμβολα της νέας εποχής είναι η κατασκευή φράχτη από συρματόπλεγμα κατά μήκος επιλεγμένων σημείων των συνόρων, εξοπλισμένου με κάμερες και αισθητήρες κίνησης. Πρόκειται για μια ριζική αλλαγή πολιτικής για μια χώρα που στο παρελθόν είχε επενδύσει σε ανοιχτές συνοριακές σχέσεις με τον ανατολικό της γείτονα. Παράλληλα, η Φινλανδία έχει ήδη προχωρήσει στην παραγγελία υπερσύγχρονων μαχητικών αεροσκαφών F-35, ενώ διατηρεί έναν από τους ισχυρότερους στόλους πυροβολικού στην Ευρώπη.

Τέλος, η ίδρυση του νέου επιχειρησιακού κέντρου του ΝΑΤΟ στην πόλη Μίκκελι ενισχύει ακόμη περισσότερο τον στρατηγικό ρόλο της Φινλανδίας εντός της συμμαχίας. Παρότι οι φινλανδικές αρχές διαβεβαιώνουν ότι η χώρα δεν επιθυμεί την πρόκληση ούτε αποτελεί απειλή, είναι σαφές ότι η στρατηγική τους έχει αλλάξει άρδην. Το σενάριο της ειρήνης μέσω ισχύος έχει αντικαταστήσει τις προηγούμενες πολιτικές ειρηνικής συνύπαρξης.

Σε αυτό το νέο τοπίο, η Φινλανδία δεν επιδιώκει μόνο να προστατεύσει την εθνική της κυριαρχία, αλλά και να στείλει ένα ηχηρό μήνυμα ότι αποτελεί πλέον αναπόσπαστο μέλος της ευρωπαϊκής αρχιτεκτονικής ασφάλειας — και ότι είναι έτοιμη για όλα.