Crypto… επιθέσεις

Από τη στιγμή που γίνονται πολύτιμα, οι ληστείες που σχετίζονται με τα κρυπτονομίσματα έχουν περάσει σε μια νέα, πιο ανησυχητική φάση. Ενώ επί χρόνια οι εγκληματίες εστίαζαν σε ψηφιακές απάτες όπως το phishing, το κακόβουλο λογισμικό ή τις διαδικτυακές απάτες, τους τελευταίους μήνες σημειώνεται ραγδαία αύξηση φυσικών, ένοπλων επιθέσεων με στόχο κατόχους μεγάλης περιουσίας σε κρυπτονομίσματα – τους λεγόμενους «κρυπτοεκατομμυριούχους».

Το κύριο πρόβλημα εστιάζεται στο γεγονός ότι πολλοί από αυτούς φυλάσσουν τα κεφάλαιά

τους σε «ψυχρά πορτοφόλια» (cold wallets), δηλαδή αποθηκευτικά μέσα εκτός σύνδεσης, χωρίς προστασία από τρίτους ή τράπεζες. Αυτή είναι και η αχίλλειος πτέρνα της αποκέντρωσης που χαρακτηρίζει τη λειτουργία της blockchain: οι χρήστες έχουν πλήρη έλεγχο των κεφαλαίων τους, αλλά ταυτόχρονα φέρουν και αποκλειστικά την ευθύνη της φύλαξής τους.

Μέσα στο 2025 έχουν ήδη καταγραφεί 29 επιβεβαιωμένες φυσικές επιθέσεις με στόχο κατόχους κρυπτονομισμάτων. Πρόκειται για αριθμό που ξεπερνά ήδη τα περιστατικά του 2023 (24) και πλησιάζει τα 35 του 2024, ενώ απομένει σχεδόν μισός χρόνος. Επιπλέον, αυτά είναι μόνο τα επιβεβαιωμένα και δημόσια γνωστά περιστατικά – ο πραγματικός αριθμός πιθανόν να είναι σημαντικά μεγαλύτερος.

Ενα από τα πιο σοκαριστικά περιστατικά σημειώθηκε πρόσφατα στο Παρίσι, όταν τρεις κουκουλοφόροι επιχείρησαν να απαγάγουν την κόρη του Pierre Noizat, ιδρυτή της πλατφόρμας Paymium, στο κέντρο της πόλης, μπροστά στα μάτια της συντρόφου και του παιδιού του. Η επίθεση απέτυχε, αλλά η Γαλλία καταγράφει αρκετά τέτοια περιστατικά το τελευταίο διάστημα.

Ο υπουργός Δικαιοσύνης της χώρας, Gérald Darmanin, ανακοίνωσε νέο διάταγμα που προστατεύει τους επιχειρηματίες και τους κρυπτοεκατομμυριούχους: δεν είναι πλέον υποχρεωμένοι να δηλώνουν τη διεύθυνσή τους στο εμπορικό μητρώο, ώστε να δυσκολέψουν τον εντοπισμό τους από εγκληματίες.

Το βασικό πλεονέκτημα των κρυπτονομισμάτων – η ανωνυμία και η έλλειψη μεσάζοντα – μετατρέπεται σε κίνδυνο για τα άτομα. Οι εγκληματίες δεν χρειάζεται να ληστέψουν τράπεζες· τους αρκεί να αναγκάσουν το ίδιο το άτομο να στείλει τα χρήματα σε διευθύνσεις της επιλογής τους. Τα πορτοφόλια που βρίσκονται σε πλατφόρμες ανταλλαγής (exchanges) ίσως διαθέτουν εσωτερικούς ελέγχους, αλλά τα προσωπικά cold wallets δεν προστατεύονται.

Αρκετοί στόχοι είναι ιδρυτές, επενδυτές, δημιουργοί περιεχομένου ή χρήστες που επιδεικνύουν δημόσια τα κρυπτονομίσματά τους, ακόμα και μέσα από screenshots πορτοφολιών στα social media. Τα εγκλήματα αυτά είναι προσωποποιημένα, καλά σχεδιασμένα και εκτελούνται συχνά από οργανωμένες συμμορίες.

Ακόμα και αν οι εγκληματίες αποσπάσουν τις φράσεις πρόσβασης (seed phrase) και μεταφέρουν τα κρυπτονομίσματα, πρέπει στη συνέχεια να τα «ξεπλύνουν» – δηλαδή να τα μετατρέψουν σε νόμιμο χρήμα. Αυτό γίνεται δύσκολα, καθώς οι μεταφορές στην blockchain καταγράφονται μόνιμα, αλλά υπάρχουν μέθοδοι απόκρυψης, όπως οι mixers ή η χρήση ανταλλακτηρίων (exchanges) σε χώρες χωρίς συνεργασία με τις Αρχές.

Η εκρηκτική άνοδος της τιμής του Bitcoin, που διαπραγματεύεται κοντά στα 100.000 δολάρια, καθιστά τους στόχους ακόμα πιο ελκυστικούς. Τα δυνητικά κέρδη είναι τεράστια και το ρίσκο, σε κάποιες περιπτώσεις, θεωρείται «υποφερτό» από τους εγκληματίες. Από το 2014 έως σήμερα έχουν καταγραφεί 228 επιβεβαιωμένα περιστατικά, αλλά ο πραγματικός αριθμός είναι σίγουρα μεγαλύτερος.

Η ανάγκη για αυξημένα μέτρα προστασίας, θεσμικά και ατομικά, καθίσταται πιο επείγουσα από ποτέ. Στον αποκεντρωμένο κόσμο των κρυπτονομισμάτων, η φυσική ασφάλεια του χρήστη είναι πλέον εξίσου σημαντική με την ψηφιακή. Ανέφικτη σε πολλές περιπτώσεις…