18ο BANKING FORUM: Τα σχέδια των τραπεζών για έξοδο από την κρίση και πορεία προς την κερδοφορία

Πάνω από 300 σύνεδροι παρακολούθησαν τις εργασίες του 18ου Banking Forum, που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα. Η εκδήλωση οργανώθηκε από το Ελληνικό Ινστιτούτο Πληροφορικής & Επικοινωνιών (ΕΙΠ) της ΕΕΔΕ σε συνεργασία με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών (ΕΕΤ).

Τα γενικά συμπεράσματα που προέκυψαν από τη σημαντική αυτή εκδήλωση, όπως ανέφεραν, ο Πρόεδρος της Διοικούσας Επιτροπής του ΕΙΠ, κ. Αλέξης Δαυίδ,

και ο κ. Διονύσης Μυρτίδης, Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, υπήρξαν ιδιαίτερα σημαντικά σε μια κρίσιμη για τον ελληνικό τραπεζικό τομέα περίοδο.

Συγκεκριμένα, στη φετινή εκδήλωση κατατέθηκαν ενδιαφέρουσες απόψεις και προτάσεις που συμβάλλουν στην αναζήτηση του νέου μοντέλου επιχειρηματικής στρατηγικής και λειτουργίας των τραπεζών σε συνθήκες οικονομικής κρίσης. Επίσης, από τους διάφορους ομιλητές στη δεύτερη ημέρα του συνεδρίου αναλύθηκαν οι αιτίες που προκάλεσαν την τραπεζική κρίση και προσδιορίστηκαν τρόποι με τους οποίους οι τράπεζες σχεδιάζουν να βγουν από αυτήν και να οδηγηθούν σε νέα πορεία κερδοφορίας.

Ειδικότερα το ενδιαφέρον των παρουσιάσεων εστιάστηκε στους παρακάτω τομείς:

• Καινοτομία, επιχειρηματικότητα και social media στο χώρο των τραπεζών

• Ο ρόλος των τραπεζών και του κράτους στις ηλεκτρονικές πληρωμές και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση

• Απάτη και ηλεκτρονική ασφάλεια στον τραπεζικό τομέα.

Πέραν των ανωτέρω έγιναν δύο ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις για τις συγχωνεύσεις και εξαγορές στο τραπεζικό χώρο, ένα θέμα ιδιαίτερα επίκαιρο με τις πρόσφατες εξελίξεις στον τραπεζικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας.

Πέραν των ενοτήτων του συνεδρίου, ανώτατα στελέχη είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις και προβληματισμούς στα παρακάτω panel:

• Top Executives Panel: Το νέο περιβάλλον ρύθμισης και εποπτείας των τραπεζών στην ευρωζώνη

• CIOs Panel.

Για τα θέματα αυτά μίλησαν οι κύριοι: Παναγιώτης Δρόσος, Σύμβουλος Διοίκησης της Alpha Bank, Νέλλη Τζάκου – Λαμπροπούλου, Γενικός Διευθυντής Λειτουργιών Οργάνωσης και Πληροφορικής της Τράπεζας και του Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας, Κωνσταντίνος Ταβλαρίδης, Σύμβουλος του Γενικού Γραμματέα της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Στέφανος Μυτιληναίος, Deputy Group CIO και Υπεύθυνος του Τομέα Διακυβέρνησης Πληροφορικής του Ομίλου Eurobank Ergasias, Francesco Conte, Senior Advisor Accenture, Merger & Acquisition Expert, Francisco J Molina Garcia, IBM Financial Services Sector Partner, Spain, Portugal, Greece, Israel – IBM Global Business Services, Χρίστος Τόπακας, Group IT Security & Control Senior Manager της Τράπεζας Πειραιώς, Ταξίαρχος Εμμανουήλ Σφακιανάκης, Υποδιευθυντής Υπηρεσίας Οικονομικής Αστυνομίας & Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος στο Υπουργείο Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη, Γεράσιμος Μοσχονάς, Group Information Security Officer της Alpha Bank, Παναγιώτης Τσουκάτος, Διευθυντής Διεύθυνσης Τομέα Εσωτερικού Ελέγχου Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς, Νικήτας Δεσποτίδης, Senior Manager Advisory Services της Ernst & Young, Βασίλης Παναγιωτίδης, Ειδικός Σύμβουλος της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών, Νίκος Χριστοδούλου Group CIO Ομίλου της Εθνικής Τράπεζας και Γιάννης Δελής, Γενικός Διευθυντής Τεχνολογίας Ομίλου, Κίνησης Κεφαλαίων & Κεντρικών Εργασιών της Τράπεζας Πειραιώς.

Σε συζήτηση που έγινε για το νέο περιβάλλον που δημιουργείται στον τραπεζικό κλάδο και στο ρόλο των τραπεζών και του κράτους αναφορικά με τις ηλεκτρονικές πληρωμές και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση υπογραμμίστηκαν τα παρακάτω σημεία:

• Τα τελευταία χρόνια το Δημόσιο έχει κάνει σημαντικά βήματα στον τομέα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Μένουν όμως πάρα πολλά να γίνουν ακόμη.

• Η διαλειτουργικότητα των συστημάτων του Δημοσίου αποτελούν άμεσο επόμενο στόχο.

• Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση είναι ένα πολύπλοκο έργο το οποίο πρέπει να υλοποιηθεί με μεγάλη προτεραιότητα λόγω της μεγάλης σημασίας που έχει τόσο για το Δημόσιο, όσο και για τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις.

• Οι τράπεζες αναμένεται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση του e-governance λόγω του μεγάλου δικτύου που διαθέτουν.

• Η ηλεκτρονική τιμολόγηση, που είναι από τα σημαντικότερα θέματα στο χώρο αυτό, αναμένεται να τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία τον Μάιο του 2013 και σε εφαρμογή στις αρχές του 2014.

• Η ηλεκτρονική τιμολόγηση θα είναι διατραπεζικό σύστημα

• Από τη συνεργασία κράτους και τραπεζών αναμένεται ότι θα υπάρξουν συνέργειες που θα οδηγούν στην ολοένα και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα των εφαρμογών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.

• Το ηλεκτρονικό παράβολο θα μειώσει δραστικά τις ουρές στα καταστήματα τραπεζών και δημοσίων υπηρεσιών.

• Η άντληση στοιχείων από τις τράπεζες και οργανισμούς προς το Δημόσιο θα συμβάλλει σημαντικά στη μείωση της φοροδιαφυγής.

Ακόμα, στο CIO Panel πήραν μέρος οι κύριοι Νίκος Χριστοδούλου και Γιάννης Δελής και τα θέματα που έθιξαν ήταν τα ακόλουθα:

• Οι Διευθύνσεις Πληροφορικής των τραπεζών είναι τεχνολογικά σύγχρονες, αποτελεσματικές και έχουν υψηλές προδιαγραφές ασφάλειας.

• Τα θέματα περιορισμού του κόστους εξακολουθούν να βρίσκονται σε υψηλή προτεραιότητα στην ατζέντα των Διευθύνσεων Πληροφορικής των τραπεζών

• Τα social media ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τις τράπεζες λόγω της ευρύτερης απήχησης που έχουν σε ομάδες πελατείας των τραπεζών.

• Τα θέματα κεντροποίησης (consolidation) των λειτουργιών πληροφορικής αποτελούν επίσης σημαντικό θέμα, ιδιαίτερα μετά και τις πρόσφατες συγχωνεύσεις και εξαγορές στον τραπεζικό χώρο.

• Τα big data management και Information Analytics αυξάνουν την παρουσία τους και θα αποτελέσουν σημαντικά πεδία εφαρμογής στον τραπεζικό χώρο.

• Τα θέματα mobile communication είναι πεδίο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τις μονάδες πληροφορικής των τραπεζών.

• Τα θέματα ασφάλειας των συστημάτων είναι πάντα υψηλής προτεραιότητας, απαιτούν σημαντικούς πόρους και συμβάλλουν στην αξιοπιστία των τραπεζών.

• Η οικονομική κρίση θα επηρεάσει τις επενδύσεις στην πληροφορική των τραπεζών. Θα υπάρχει στασιμότητα επενδύσεων στα core banking συστήματα ενώ θα αυξηθούν οι επενδύσεις σε συστήματα διαχείρισης κινδύνων και τεχνολογιών που θα μειώνουν το λειτουργικό κόστος των τραπεζών.

Το συνέδριο έκλεισε με συμπεράσματα που παρέθεσε ο Πρόεδρος της Οργανωτικής Επιτροπής, κ. Διονύσης Μυρτίδης.

Χορηγοί του 18ου Banking Forum είναι οι εταιρείες: Accenture, Ernst & Young, First Data και ΙΒΜ Ελλάς. Υποστηρικτής της εκδήλωσης είναι η First Call. Χορηγοί επικοινωνίας είναι οι εφημερίδες Η Καθημερινή και Κέρδος και τα περιοδικά Adbusiness, ComBusiness, ComToday, Manager, Retail Business, Χρήμα και ΧρήμαWeek. Χορηγοί ηλεκτρονικής επικοινωνίας είναι οι ιστοσελίδες kathimerini.gr, advertising.gr και palo.gr. Τηλεοπτικός χορηγός της εκδήλωσης είναι το SBC TV.

Τα συμπεράσματα που προέκυψαν από το 18ο Banking Forum έχουν συνοπτικά ως εξής:

Καινοτομία, επιχειρηματικότητα και social media στο χώρο των τραπεζών.

Η καινοτομία και τα social media συμβάλλουν σημαντικά στο μετασχηματισμό του επιχειρηματικού μοντέλου των τραπεζών που θα πρέπει να είναι ευέλικτο και να προσαρμόζεται στις εκάστοτε ανάγκες (agile business model). Τα επιχειρηματικά μοντέλα των τραπεζών πρέπει να μετασχηματιστούν από volume based models σε value based models όπου η καινοτομία θα έχει σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει.Οι τράπεζες, λαμβάνοντας υπόψη την οικονομική κρίση, θα βελτιώσουν τη διαχείριση της πελατείας τους με σχεδιασμό προϊόντων και υπηρεσιών που θα καλύπτουν καλύτερα τις ανάγκες των πελατών.Οι τράπεζες πρέπει να προχωρήσουν στην παροχή όλο και περισσότερο καινοτόμων λύσεων στη διενέργεια συναλλαγών της πελατείας τους. Η καινοτομία και η τεχνολογία θα έχουν σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση του μετασχηματισμού των τραπεζών σε relationship banks.Στην παρούσα οικονομική συγκυρία η επέκταση των τραπεζών είναι δύσκολη, η παροχή όμως καινοτόμων λύσεων διενέργειας των συναλλαγών θα συμβάλλει στη διατήρηση της υφιστάμενης πελατείας.Όσον αφορά το internet τα στοιχεία δείχνουν ότι η υστέρηση που υπήρχε σε σχέση με το μέσο όρο της ΕΕ έχει μειωθεί σημαντικά και αυτό συμβάλλει στην περαιτέρω αύξηση του ποσοστού της πελατείας που διενεργεί συναλλαγές με την ηλεκτρονική τραπεζική.Το mobile banking αυξάνεται με ταχύτατους ρυθμούς, τόσο συνολικά αλλά και ιδιαίτερα στις νεότερες ηλικιακά ομάδες. To mobile banking αποκτά ολοένα και περισσότερο έδαφος στις τραπεζικές συναλλαγές.Στο χώρο της ηλεκτρονικής τραπεζικής έχουν υλοποιηθεί καινοτομικά προϊόντα και δραστηριότητες (π.χ. e-gate.gr, λεφτά στο λεπτό, ibank κα) και αναπτύσσονται και νέες επιχειρηματικές καινοτομίες.Θα έχουμε μετάβαση από την ηλεκτρονική τραπεζική στην ψηφιακή τραπεζική.Οι ανέπαφες συναλλαγές για μικροπληρωμές αναμένεται να καταλάβουν σημαντικό χώρο των καθημερινών συναλλαγών.Τα social media μπορούν να λειτουργήσουν ως κανάλια επικοινωνίας ή/και συναλλαγών των τραπεζών με την πελατεία τους.Τα social media αναμένεται να παίζουν όλο και μεγαλύτερο ρόλο στην επιχειρηματική δραστηριότητα των τραπεζώνΟι social business θα έχουν μεγαλύτερη επίπτωση από το internet λόγω της πολλαπλασιαστικής επίδρασης που έχουνΠαρά τις σημαντικές αυτές εξελίξεις η επαφή της πελατείας με τα καταστήματα των τραπεζών θα βαίνει μειούμενη αλλά δεν θα πάψει να υφίσταται. Θα μεταβληθεί σταδιακά από χώρο διενέργειας συναλλαγών περισσότερο σε χώρο παροχής τραπεζικών συμβουλών στην πελατεία.

Top Executives Panel: Το νέο περιβάλλον ρύθμισης και εποπτείας των τραπεζών στην ευρωζώνη.

Ύστερα και από τα πρόσφατα γεγονότα στην Κύπρο το νέο περιβάλλον ρύθμισης και εποπτείας των τραπεζών στην ευρωζώνη αναδεικνύεται σε πρωταρχικής σημασίας δραστηριότητα.Είναι πολύ σημαντικό να τονιστεί ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο πρέπει να συνδέεται άμεσα με το πλαίσιο εποπτείας των τραπεζών διότι ρύθμιση (regulation) χωρίς εποπτεία (supervision) δεν είναι δυνατόν να οδηγήσει σε ασφαλείς λύσεις και θα υπάρχει ενιαίος εποπτικός μηχανισμός.Ο ενιαίος εποπτικός μηχανισμός έχει ανατεθεί στην ΕΚΤ που γίνεται πλέον ισχυρός φορέας νομισματικής και εποπτικής αρχής.Στο νέο περιβάλλον ρύθμισης και εποπτείας των τραπεζών υπάρχει ιδιαίτερη πρόνοια για τα θέματα διαχείρισης κινδύνων.Θα περιοριστεί η μόχλευση των τραπεζών της ευρωζώνης για να αποφευχθούν φαινόμενα υπερβολικής διόγκωσης του τραπεζικού τομέα και να υπάρχει καλύτερη ισορροπία μεταξύ καταθέσεων και χορηγήσεων.Θα υπάρχουν κανόνες δημιουργίας πρόσθετων αποθεματικών στις τράπεζες (buffers) σε περιόδους ανάπτυξης για να υπάρξει καλύτερη αντιμετώπιση δύσκολων καταστάσεων σε περιόδους ύφεσης.Το νέο καθεστώς ρύθμισης και εποπτείας των τραπεζών θα αυξήσει το κόστος λειτουργίας των τραπεζών.Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στο βάθος που θα φθάσει το νέο ρυθμιστικό και εποπτικό πλαίσιο διότι υπάρχει ο κίνδυνος η υπερρύθμιση (overregulation) και η υπερεποπτεία (oversupervision) να οδηγήσει στην μη χρηματοδότηση της οικονομίας.Ο ενιαίος μηχανισμός θα παρακολουθεί τις συστημικές τράπεζες της ευρωζώνης. Η εποπτεία θα ασκείται από την ΕΚΤ με τη συνδρομή των εθνικών εποπτικών αρχών. Για τις μη συστημικές τράπεζες η εποπτεία θα ασκείται από τις εθνικές εποπτικές αρχές μέσα στο πλαίσιο αρχών της ΕΚΤ.

Ο ρόλος των τραπεζών και του κράτους στις ηλεκτρονικές πληρωμές και την ηλεκτρονική διακυβέρνηση.

• Τα τελευταία χρόνια το Δημόσιο έχει κάνει σημαντικά βήματα στον τομέα της ηλεκτρονικής διακυβέρνησης. Μένουν όμως πάρα πολλά να γίνουν ακόμη.

• Η διαλειτουργικότητα των συστημάτων του Δημοσίου αποτελούν άμεσο επόμενο στόχο.

• Η ηλεκτρονική διακυβέρνηση είναι ένα πολύπλοκο έργο το οποίο πρέπει να υλοποιηθεί με μεγάλη προτεραιότητα λόγω της μεγάλης σημασίας που έχει τόσο για το Δημόσιο, όσο και για τις τράπεζες και τις επιχειρήσεις.

• Οι τράπεζες αναμένεται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στην υλοποίηση του e-governance λόγω του μεγάλου δικτύου που διαθέτουν.

• Η ηλεκτρονική τιμολόγηση που είναι από τα σημαντικότερα θέματα στο χώρο αυτό αναμένεται να τεθεί σε δοκιμαστική λειτουργία τον Μάιο του 2013 και σε εφαρμογή στις αρχές του 2014.

• Η ηλεκτρονική τιμολόγηση θα είναι διατραπεζικό σύστημα

• Από τη συνεργασία κράτους και τραπεζών αναμένεται ότι θα υπάρξουν συνέργειες που θα οδηγούν στην ολοένα και μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα των εφαρμογών ηλεκτρονικής διακυβέρνησης.

• Το ηλεκτρονικό παράβολο θα μειώσει δραστικά τις ουρές στα καταστήματα τραπεζών και δημοσίων υπηρεσιών.

• Η άντληση στοιχείων από τις τράπεζες και οργανισμούς προς το Δημόσιο θα συμβάλλει σημαντικά στη μείωση της φοροδιαφυγής.

Υπήρξαν δύο πολύ ενδιαφέρουσες παρουσιάσεις για τις συγχωνεύσεις και εξαγορές στον τραπεζικό χώρο, θέμα που είναι ιδιαίτερα επίκαιρο στη χώρα μας.

Στις παρουσιάσεις αυτές αναφέρθηκαν οι τρόποι με τους οποίους προσεγγίζεται το θέμα σε ανώτατο επίπεδο διοίκησης, το project management που πρέπει να εφαρμοστεί για να υπάρξουν γρήγορα αποτελέσματα που θα πείθουν για την αποτελεσματικότητα των συνεργαζόμενων μερών και θα αναδείξουν τις συνέργειες που προκύπτουν. Επισημάνθηκαν οι κίνδυνοι και τα σημεία προσοχής που πρέπει να δοθεί βαρύνουσα σημασία για την ομαλή μετάβαση στο νέο σχήμα. Σημαντικό σημείο αναφοράς αποτελεί το ανθρώπινο δυναμικό που πρέπει να νοιώσει ότι αξιοποιείται από το νέο σχήμα και να συμβάλλει στην επίτευξη των στόχων.

Απάτη και ηλεκτρονική ασφάλεια στον τραπεζικό τομέα:

Τα συστήματα ασφάλειας των ελληνικών τραπεζών έχουν υψηλές προδιαγραφές και είναι ιδιαίτερα ασφαλή.Οι ελληνικές τράπεζες παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις στο χώρο της ηλεκτρονικής τραπεζικής για την πρόληψη και προστασία της πελατείας τους από κακόβουλες ενέργειες.Το διαδίκτυο έχει 98% θετικά και 2% αρνητικά στοιχεία. Τα αρνητικά στοιχεία όμως μπορεί να προκαλέσουν σημαντικά προβλήματα αν δεν λάβουμε μέτρα πρόληψης και αποτροπής.Οι συναλλασσόμενοι στην ηλεκτρονική τραπεζική πρέπει πάντα να έχουν υπόψη τους ότι καμία τράπεζα δεν θα τους ζητήσει σε καμία περίπτωση να δώσουν στοιχεία των λογαριασμών τους και ιδιαίτερα των κωδικών πρόσβασης, πλην της συναλλαγής που διενεργούν στην ηλεκτρονική τραπεζική.Οι ελληνικές τράπεζες δίνουν ιδιαίτερη έμφαση στην ενημέρωση της πελατείας τους για θέματα ασφάλειας των ηλεκτρονικών συναλλαγών.

CIOs panel:

• Οι Διευθύνσεις Πληροφορικής των τραπεζών είναι τεχνολογικά σύγχρονες, αποτελεσματικές και έχουν υψηλές προδιαγραφές ασφάλειας.

• Τα θέματα περιορισμού του κόστους εξακολουθούν να βρίσκονται σε υψηλή προτεραιότητα στην ατζέντα των Διευθύνσεων Πληροφορικής των τραπεζών

• Τα social media ενδιαφέρουν ιδιαίτερα τις τράπεζες λόγω της ευρύτερης απήχησης που έχουν σε ομάδες πελατείας των τραπεζών.

• Τα θέματα κεντροποίησης (consolidation) των λειτουργιών πληροφορικής αποτελούν επίσης σημαντικό θέμα, ιδιαίτερα μετά και τις πρόσφατες συγχωνεύσεις και εξαγορές στον τραπεζικό χώρο.

• Τα big data management και Information Analytics αυξάνουν την παρουσία τους και θα αποτελέσουν σημαντικά πεδία εφαρμογής στον τραπεζικό χώρο.

• Τα θέματα mobile communication είναι πεδίο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τις μονάδες πληροφορικής των τραπεζών.

• Τα θέματα ασφάλειας των συστημάτων είναι πάντα υψηλής προτεραιότητας, απαιτούν σημαντικούς πόρους και συμβάλλουν στην αξιοπιστία των τραπεζών.

• Η οικονομική κρίση θα επηρεάσει τις επενδύσεις στην πληροφορική των τραπεζών. Θα υπάρχει στασιμότητα επενδύσεων στα core banking συστήματα ενώ θα αυξηθούν οι επενδύσεις σε συστήματα διαχείρισης κινδύνων και τεχνολογιών που θα μειώνουν το λειτουργικό κόστος των τραπεζών.