Το αποτύπωμα άνθρακα του TikTok θα ξεπεράσει αυτό της Ελλάδας

Σε μια εποχή όπου η τεχνολογία κυριαρχεί στην καθημερινή μας ζωή, η εξάρτησή μας από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχει δημιουργήσει μια αόρατη αλλά ανησυχητική περιβαλλοντική πρόκληση. Μεταξύ των πιο δημοφιλών πλατφορμών, το TikTok έχει αναδειχθεί όχι μόνο σε πολιτιστικό φαινόμενο αλλά και σε απροσδόκητη κλιματική ανησυχία. 

Πρόσφατες μελέτες αποκάλυψαν τον τρομακτικό περιβαλλοντικό αντίκτυπο του TikTok, της δημοφιλούς πλατφόρμας κοινωνικής δικτύωσης, η οποία βρέθηκε να παράγει εκπομπές άνθρακα που ξεπερνούν αυτές ολόκληρων χωρών, συμπεριλαμβανομένης της

Παρόλο που η βάση χρηστών του TikTok αριθμεί 1 δισ. άτομα, που είναι περίπου τα μισά σε σχέση με το Instagram, το αποτύπωμα άνθρακα είναι πολύ μεγαλύτερο. Ο λόγος είναι ο ιδιαίτερα ελκυστικός αλγόριθμος του TikTok, ο οποίος κρατά τους χρήστες «κολλημένους» στις οθόνες τους για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Κατά μέσο όρο, οι χρήστες περνούν 45,5 λεπτά καθημερινά στο TikTok, σε σύγκριση με τα 30,6 λεπτά του Instagram. Αυτή η παρατεταμένη χρήση ενισχύει σημαντικά τον αντίκτυπο του TikTok στον άνθρακα.

Σύμφωνα με μελέτη της Greenly, μιας εταιρείας λογιστικής άνθρακα με έδρα το Παρίσι, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα της TikTok σε παγκόσμιο επίπεδο αναμένεται να φτάσουν τους εντυπωσιακούς 50 εκατ. μετρικούς τόνους CO2e – περίπου στο ίδιο επίπεδο με τους 51,67 εκατ. τόνους της Ελλάδας το 2023.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία για το 2023 εκτιμώνται σε 7,6 εκατ. μετρικούς τόνους ισοδύναμου διοξειδίου του άνθρακα (CO2e). Ο αριθμός αυτός επισκιάζει τις εκπομπές άλλων πλατφορμών όπως το Twitter/X και το Snapchat στις ίδιες περιοχές και ανταγωνίζεται τις εκπομπές μικρών κρατών.

Ο σχεδιασμός της πλατφόρμας απαιτεί σημαντική ποσότητα ενέργειας για την τροφοδοσία των κέντρων δεδομένων της, τα οποία ευθύνονται για το 99% των συνολικών εκπομπών της TikTok. Τα κέντρα αυτά υποστηρίζουν τις τεράστιες απαιτήσεις επεξεργασίας, αποθήκευσης και παράδοσης βίντεο που καθορίζουν την εμπειρία του TikTok. Κάθε λεπτό που δαπανάται στο TikTok εκτιμάται ότι εκπέμπει 2,921 γραμμάρια CO2e, ελαφρώς λιγότερο από το YouTube (2,923 γραμμάρια) αλλά περισσότερο από το Instagram (2,912 γραμμάρια).

Κατά τη διάρκεια ενός έτους, ο μέσος χρήστης του TikTok παράγει περίπου 48,49 kg CO2e, που ισοδυναμεί με την οδήγηση ενός βενζινοκίνητου αυτοκινήτου για 198 χλμ.

Ο περιβαλλοντικός αντίκτυπος των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό. Οι χρήστες του YouTube, οι οποίοι εκπέμπουν 40,17 kg CO2e ετησίως, ακολουθούν το TikTok, αλλά εξακολουθούν να συμβάλλουν σημαντικά στις παγκόσμιες εκπομπές. Οι χρήστες του Instagram τα καταφέρνουν ελαφρώς καλύτερα με 32,52 kg CO2e ετησίως. Όταν εξετάζονται σε δισεκατομμύρια χρήστες παγκοσμίως, αυτά τα φαινομενικά μικρά ατομικά αποτυπώματα συνδυάζονται σε ένα τεράστιο πρόβλημα άνθρακα.

Τα στοιχεία της Greenspector δείχνουν ότι η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης συμβάλλει σε περίπου 262 εκατ. τόνους CO2e παγκοσμίως, που αντιστοιχεί στο 0,61% των συνολικών παγκόσμιων εκπομπών.

Η TikTok έχει δεσμευτεί να επιτύχει ουδετερότητα ως προς τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα έως το 2030, με πρωτοβουλίες όπως το «Project Clover» που στοχεύουν στη μείωση των εκπομπών της. Το 2023, η εταιρεία εγκαινίασε ένα κέντρο δεδομένων στη Νορβηγία που λειτουργεί με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, μια εγκατάσταση αξίας 12 δισεκατομμυρίων ευρώ, σχεδιασμένη για την ελαχιστοποίηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Αν και αυτό είναι ένα ελπιδοφόρο βήμα, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι είναι ανεπαρκές δεδομένης της κλίμακας των εκπομπών της TikTok.

Η διαφάνεια εξακολουθεί να αποτελεί ανησυχία. Σε αντίθεση με τη Meta και τη Google, οι οποίες δημοσιεύουν τακτικά λεπτομερείς εκθέσεις βιωσιμότητας, η TikTok προσφέρει περιορισμένη εικόνα των εκπομπών και των περιβαλλοντικών πρωτοβουλιών της. Αυτή η αδιαφάνεια έχει εγείρει ερωτήματα σχετικά με την πραγματική δέσμευση της πλατφόρμας στη βιωσιμότητα.