Επέτειος Capital Controls: Όταν τα ΑΤΜ έγιναν σύμβολο αγωνίας

00:11 28/6/2025 - Πηγή: Emea.gr

Το ημερολόγιο έδειχνε 27 Ιουνίου 2015.

Ήταν μια καλοκαιρινή νύχτα σαν όλες τις άλλες, με θερμό αέρα και βαριά αίσθηση προσμονής στην ατμόσφαιρα. Κι όμως, λίγο μετά τα μεσάνυχτα, η ιστορία αποφάσισε να σταθεί για λίγο στην Ελλάδα – και να κοιτάξει κατάματα έναν λαό που καλούνταν να αποφασίσει για το μέλλον του με τα μέσα του παρελθόντος. Ήταν η στιγμή που ο πρωθυπουργός, Αλέξης Τσίπρας, εμφανίστηκε στις οθόνες των πολιτών. Το ύφος του βαρύ, το βλέμμα του φορτισμένο. Με φωνή σταθερή αλλά κουρασμένη, ανακοινώνει δημοψήφισμα. Μέσα σε λίγα λεπτά, το πολιτικό σκηνικό μετατράπηκε σε αρένα. Και η κοινωνία – ήδη βαθιά τραυματισμένη από πέντε χρόνια λιτότητας – άρχισε να διχάζεται μπροστά σε ένα ερώτημα που ήταν απλό μόνο στη διατύπωση: Ναι ή Όχι.

Η νύχτα της ανατροπής

Ήταν μια κίνηση-αιφνιδιασμός. Για πρώτη φορά στη μεταπολίτευση, ένας πρωθυπουργός καλούσε τον λαό να αποφασίσει όχι για την πολιτειακή μορφή του κράτους ή την ένταξή του σε διεθνή οργανισμό, αλλά για ένα πολυτεχνικό έγγραφο, γεμάτο αριθμούς, παραγράφους και αγγλικούς όρους. Κι όμως, πίσω από τη γραφειοκρατική γλώσσα, βρισκόταν κάτι βαθύτερο: μια απόφαση για το πού ανήκει η χώρα. Στην Ευρώπη ή εκτός; Στον συμβιβασμό ή στη ρήξη; Οι πρώτες ώρες μετά την ανακοίνωση ήταν σχεδόν κινηματογραφικές. Τα ΑΤΜ πλημμύρισαν από πολίτες με άγχος στο βλέμμα και ιδρωμένα χέρια. Οι ουρές ξεκινούσαν από τα ξημερώματα. Γέμιζαν τα βενζινάδικα, τα super market, τις καρδιές με φόβο. Για πρώτη φορά, ο όρος “bank run” έπαψε να είναι μια μακρινή οικονομική έννοια και έγινε καθημερινότητα.

Μια εβδομάδα στο κενό

Η εβδομάδα που ακολούθησε δεν ήταν απλώς γεμάτη ένταση – ήταν βαρύτερη από την Ιστορία. Οι τράπεζες έκλεισαν. Τα capital controls ήρθαν με βία και ξαφνικά: 60 ευρώ όριο αναλήψεων την ημέρα. Ήταν μια επιστροφή στο βασικό: πώς θα αγοράσεις φάρμακα, πώς θα πληρώσεις το νοίκι, πώς θα κρατήσεις μια επιχείρηση ανοιχτή. Η ελληνική κοινωνία, συνηθισμένη να αγωνίζεται, μπήκε σε κατάσταση επιβίωσης. Στο πολιτικό προσκήνιο, η πόλωση άγγιξε οριακά σημεία.

Δέκα χρόνια μετά: μια πληγή ή ένα μάθημα;

Σήμερα, δέκα χρόνια μετά, ο Ιούλιος του 2015 μοιάζει μακρινός αλλά και ανεξίτηλος. Ήταν μια περίοδος που σημάδεψε τη συλλογική μνήμη.

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο >>

Keywords