Όταν ο διαρρήκτης «έκλεψε» τον ύπνο μου τα βράδια…

Οι περισσότεροι από μας όταν ήμασταν μικροί φοβόμασταν το σκοτάδι. Αργότερα, μεγαλώνοντας και μένοντας για πρώτη φορά μόνοι μας στο δικό μας σπίτι, «πεταγόμασταν» στον πρώτο περίεργο θόρυβο ή παριστάναμε τους φύλακες και δεν κλείναμε μάτι! Συναισθήματα που μερικές φορές νιώθουμε ότι μας ξεπερνούν και δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα για αυτά ακόμη και σήμερα. Κι αν σου συμβεί το «κακό»; Αν επιστρέψεις σπίτι σου και δεις ότι κάποιος έχει εισβάλλει σε αυτό, νιώθεις ένα σφίξιμο, παραβίασαν τον χώρο σου και νιώθεις σαν να παραβίασαν την ψυχή σου. Ο φόβος μετά από διάρρηξη είναι υπαρκτός

αλλά υπάρχουν συστήματα για να το αντιμετωπίσεις.

Στην καλή περίπτωση, κάποιος εισβάλλει στο σπίτι σου -δεν ζούμε και σε έναν κόσμο αγγελικά πλασμένο-, κλέβουν ορισμένα αντικείμενα σου, πιθανότατα όχι μεγάλης αξίας. Επιστρέφεις σπίτι, συνειδητοποιείς ότι η πόρτα σου έχει παραβιαστεί κι αμέσως σου «κόβονται» τα πόδια.

Κι ενώ όσο περνά ο καιρός νιώθεις ότι το ξεπερνάς… ξαφνικά το βράδυ νιώθεις ότι ακούς περίεργους θορύβους, οι παλμοί σου αυξάνονται, ιδρώνεις. Ο κάθε θόρυβος σε κάνει να ανατριχιάζεις, σηκώνεσαι ελέγχεις όλα τα δωμάτια, κοιτάς πίσω από τις κουρτίνες, ξαπλώνεις κι έχεις τα μάτια σου ανοιχτά.

Ο φόβος μετά από διάρρηξη σε ακολουθεί και μπορεί να σου χτυπήσει την «πόρτα» σε ανύποπτο χρόνο. Επειδή, όμως, ο ύπνος είναι ιερό πράγμα και η ψυχολογία σου ακόμη πιο σημαντική, πώς μπορείς να το διαχειριστείς;

Ο Πέτρος Θεοδώρου, ψυχοθεραπευτής και συγγραφέας, μέλος της E.A.G.T. και πιστοποιημένος επόπτης, μας μιλά για κάποιους τρόπους σχετικά με το πώς μπορούμε να αντιδράσουμε σε τέτοιες καταστάσεις και κυρίως να καταλάβουμε τι ακριβώς είναι αυτό που μας συμβαίνει.

Όπως μας εξηγεί ο κ. Θεοδώρου οι άνθρωποι έχουμε τις πιο ενστικτώδεις αποκρίσεις στα γεγονότα που μας συμβαίνουν.

Ό,τι μας φέρνει σε άμεση, δική μας, ή έμμεση επαφή με τον θάνατο, για παράδειγμα όταν αντιμετωπίζουμε μια έντονη παραβίαση σωματικών ή ψυχολογικών ορίων, προκαλεί αυτό  που λέγεται «τραύμα».

Είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι οι άνθρωποι είμαστε ένα 12% μόνο νους και ένα 88% σώμα και συναίσθημα. Επίσης, όταν μας συμβαίνει κάτι, συμβαίνει στην ολότητα της ύπαρξής μας. Αυτό με τη σειρά του σημαίνει, ότι το τραύμα δεν συμβαίνει μόνο σε ένα κομμάτι μας. Συγκεκριμένα, επιδρά στο λογικό και συνειδητό αλλά και μη συνειδητά στο σώμα και το συναίσθημα, πέρα από τον νου. 

Η παραβίαση στα ψυχολογικά και φυσικά μας όρια είναι σαν να πρόκειται για μια παραβίαση στην ψυχή μας. Και η ενστικτώδης αντίδραση που έχουμε είναι fight or fly, δηλαδή, μάχομαι ή φεύγω.

Στην περίπτωση που δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα απ’ τα δύο, τότε παγώνουμε, είναι το λεγόμενο freezing. Μένουμε δηλαδή, ακινητοποημένοι και απλά δεχόμαστε το τραυματικό ερέθισμα.

Όπως μας εξηγεί ο Πέτρος Θεοδώρου, παράγεται μια ενέργεια δράσης, η οποία είτε μας κάνει να πολεμήσουμε την απειλή, είτε να απομακρυνθούμε από αυτήν. Ωστόσο, ανεξάρτητα απ’ το τι θα κάνουμε, η ενέργεια δράσης έχει ήδη παραχθεί και βρίσκεται στο σώμα μας.

Ας σκεφτούμε το παράδειγμα, ότι σε μια κηδεία βλέπουμε έναν άνθρωπο παγωμένο, δεν κλαίει αλλά στέκεται ουδέτερος και απαθής. Μετά από έναν χρόνο, μπορεί να βάλει τα κλάματα, να ξεσπάσει. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Επειδή το συναίσθημα παγώνει μέσα στο σώμα μας, κάτω απ’ το συνειδητό μας. Αυτό που κάνουμε είναι να απομονώνουμε το συναίσθημα, κάτι που έχει συμβεί και το κουβαλάμε μέσα μας.

Ποια είναι η πιο σωστή αντιμετώπιση;

Όπως μας λέει ο Πέτρος Θεοδώρου, είναι καλό να ζητάς βοήθεια, να συνδεθείς με τον φόβο σου και όχι να προσπαθείς να τον εκλογικεύσεις. Γιατί όταν τον εκλογικεύσεις τον απομονώνεις περισσότερο, βαθύτερα στο μη συνειδητό σου μέρος καθώς και στο σώμα σου, γιατί ο φόβος έχει ήδη παραχθεί.

Είναι σημαντικό, λοιπόν, να γνωρίζω πως αυτό που μου συνέβη αφορά και το μη συνειδητό μου μέρος, εκτός απ’ το λογικό μου. Κι ενώ μπορεί να θεωρείς πως ο φόβος μετά από διάρρηξη έφυγε, μετά από δύο εβδομάδες αρχίζεις να τρέμεις. Σου βγαίνει καθυστερημένα το αποθηκευμένο αυτό συναίσθημα.

Αν, όμως, συνδεθείς με τη συναισθηματική σου αντίδραση στην παραβίαση, τότε μεταβολίζεις το συναίσθημα.

Παράλληλα, πρέπει να δεχτείς πως σε έχει επηρεάσει το γεγονός ασχέτως αν με τον νου σου λες ότι δεν σε έχει επηρεάσει. Ασφαλώς, αυτό που επίσης, βοηθά είναι να δημιουργείς έντονο το αίσθημα της «γείωσης» στην υπόλοιπή σου πραγματικότητα, δηλαδή σε ό,τι άλλο είσαι εκτός από το τραύμα.

unsplash/sankavi

Κι αυτό, γιατί όταν θέτεις το περιστατικό σ’ ένα πραγματικό φόντο του εδώ και τώρα σου, αυτό σε εμποδίζει απ’ το να σε «ρουφήξει» το τραύμα.

Μίλα για αυτό, αξιοποίησε τα συστήματα στήριξης που έχεις στη ζωή σου, ανθρώπους που σε αγαπούν, σε κατανοούν και σε αποδέχονται και απομάκρυνε όσους μειώνουν το συναίσθημά σου και κρίνουν αυτό που σου συνέβη καθώς και το μέγεθος του τραύματος της εμπειρίας σου.

Δεν είσαι υπεύθυνος για αυτό που συνέβη, αλλά είσαι υπεύθυνος για τη διαχείρισή του.  Και το κυριότερο: μην πας να καταλαγιάσεις το συναίσθημα με το λογικό σου μέρος. Ανάλογα, όσο κι αν πεις σε κάποιον με φοβία για τα αεροπλάνα ότι είναι το ασφαλέστερο μέσον, ο νους του πείθεται, αλλά ο τρόμος του παραμένει. Ό,τι κι αν κάνεις με το λογικό, είναι αναγκαίο να συνδέεσαι και με το βαθύτερο συναίσθημά σου. Έτσι, γίνεσαι «ολόκληρος»  και ξεπερνάς την τρομακτική εμπειρία, αντί απλώς να την απωθείς και να ξεπηδά πάλι και πάλι, απρόσμενα και επώδυνα, σε ανύποπτη στιγμή στο μέλλον

Διαβάστε επίσης:

Όσα πίστευες για τον έρωτα είναι λάθος; Ένας ψυχοθεραπευτής σχολιάζει την έννοιά του

Photο: unsplash/niklas_hamann

Το άρθρο Όταν ο διαρρήκτης «έκλεψε» τον ύπνο μου τα βράδια… εμφανίζεται στο iPop.