Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα των παιχνιδιών (Video)

Η πρώτη κούκλα μόδας που κατασκευάστηκε από αμερικανική εταιρεία παιχνιδιών και ξεκίνησε να παράγεται για πρώτη φορά τον Μάρτιο του 1959. Πέρασαν 61 ολόκληρα χρόνια και η παιδική κούκλα πιθανώς να βρίσκεται ακόμη θαμμένη και αναλλοίωτη σε κάποια χωματερή καθώς είναι κατασκευασμένη κατά κύριο λόγο από πλαστικό, όπως και το 90% των παιχνιδιών που κατακλύζουν τις διεθνείς αγορές.

Πολλά από αυτά είναι εξ ολοκλήρου κατασκευασμένα από το τρίτο πιο διαδεδομένο παραγόμενο συνθετικό πλαστικό πολυμερές. Ονομάζεται πολυβινυλοχλωρίδιο

ή ευρέως γνωστό με τα αρχικά PVC, κοινό στα πλαστικά παιχνίδια αλλά και σε ζελατίνες περιτυλίγματος, πιστωτικές κάρτες, πόρτες, σωλήνες  ταπετσαρίες, και κουρτίνες µπάνιου.

Οι επιστήμονες το αποκαλούν «δηλητηριώδες» πλαστικό καθώς πολλές φορές περιέχει πρόσθετες χημικές ενώσεις όπως δισφαινόλη –Α και φθαλικούς εστέρες που χρησιμοποιούνται κυρίως ως πλαστικοποιητές για να κάνουν το πλαστικό ευλύγιστο. Πολλές από αυτές τις ενώσεις είναι τοξικές και ύποπτες για καρκινογένεση ενώ συνδέονται με άσθμα, αλλεργίες, προβλήματα αναπαραγωγής και βλάβες στο ορμονικό σύστημα. Τα μαλακά πλαστικά παιχνίδια μπορεί να περιέχουν περισσότερο από 40% φθαλικές ενώσεις σε σχέση με τα υπόλοιπα πλαστικά.

Το περιβαλλοντικό αποτύπωμα από την ευρεία χρήση του PVC είναι μεγάλο. Τo πλαστικό συνθετικό είναι δύσκολο να ανακυκλωθεί λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε χλώριο. Λιγότερο από 3% του PVC ανακυκλώνεται ενώ η καύση του ευθύνεται για το 80% της ατμοσφαιρικής ρύπανσης από διοξίνες, τις χημικές ουσίες που δημιουργούνται όταν το PVC παράγεται ή καίγεται. Η παγκόσμια παραγωγή συνθετικού πλαστικού και πρόσθετων χημικών ενώσεων συνεχώς αυξάνεται. Μόνο το 2020 παράχθηκαν παγκοσμίως 53 εκατομμύρια τόνοι πλαστικού PVC, 6,5 εκατομμύρια τόνοι δισφαινόλης Α και σχεδόν 6 εκατομμύρια τόνοι φθαλικών ενώσεων.

Το 2007, η ΕΕ απαγόρευσε τη χρήση συγκεκριμένων επικίνδυνων φθαλικών ενώσεων  σε όλα τα παιχνίδια και είδη παιδικής φροντίδας ενώ μέσω της ευρωπαϊκής οδηγίας για την ασφάλεια των παιχνιδιών, έθεσε αυστηρά όρια και κανόνες σχετικά με το ποιες ουσίες επιτρέπεται να χρησιμοποιούνται στα παιχνίδια. Παρόλα αυτά το παράνομο εμπόριο στις διαδικτυακές αγορές εξακολουθεί να βάζει σε κίνδυνο εκατομμύρια καταναλωτές. Σε δική της έρευνα, η Ένωση βιομηχανιών Παιχνιδιών της Ευρώπης, αγόρασε 200 παιχνίδια από τέσσερις γνωστούς ιστότοπους ηλεκτρονικού εμπορίου σε επτά χώρες της ΕΕ. Τα παιχνίδια που αγοράστηκαν ήταν μη επώνυμα ή μάρκες που δεν αναγνωρίζονταν συνήθως στην ΕΕ. Έπειτα από τον έλεγχο τους σε εργαστήριο, τα αποτελέσματα  έδειξαν πως το 97% των παιχνιδιών που προμηθεύτηκαν από τρίτους πωλητές δεν συμμορφώνονταν με το δίκαιο της ΕΕ και το 76% αυτών που πέρασαν το τεστ ασφαλείας θεωρήθηκαν επικίνδυνα για τα παιδιά.

Οι γονείς θα πρέπει να είναι διαβασμένοι καταναλωτές, να κοιτάζουν τα υλικά και την εταιρεία, γιατί κάποιες έχουν δεσμευτεί να μειώσει το αποτύπωμα στο περιβάλλον, σημείωσε μιλώντας στην εκπομπή Ο3 της ΕΡΤ3 η αναπληρώτρια καθηγήτρια στο τμήμα Επιστημών Προσχολικής Αγωγής και εκπαίδευσης ΑΠΘ Μαρία Μπιρμπίλη.

Όπως ανέφερε, τα πλαστικά μπορεί να είναι πιο φθηνά έχουν χρώματα και να τραβούν τα παιδιά αλλά συχνά σπαν πιο εύκολα και αποδεικνύονται πιο ακριβά. Και σίγουρα είναι πιο «ακρβά» για το περιβάλλον. Εδώ και χρόνια η ανακύκλωση είναι μέρος του προγράμματος του νηπιαγωγείου και οι εκπαιδευτικοί ενθαρρύνουν την ανακύκλωση. Αυτό που χρειάζεται είναι και η στάση των γονιών, να μην ενθαρρύνει τον υπερκαταναλωτισμό.

Σύμφωνα με την κ. Μπιρμπίλη αν και ένα καλό παιχνίδι επεκτείνει τη φαντασία, τα αντικείμενα παίζουν δευτερεύοντα ρόλο στη διαδικασία του παιχνιδιού. Σύμφωνα με την αναπληρώτρια καθηγήτρια του ΑΠΘ «και χωρίς αντικείμενα τα παιδιά μπορούν να κάνουν ποιοτικό παιχνίδι».

Τα παιδιά συχνά είναι πιο ευαισθητοποιημένα σε θέματα περιβάλλοντος και μπορούν να εκπαιδεύσουν και τις οικογένειες τους ανέφερε από την πλευρά της η συγγραφέας και ειδική σε θέματα περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Ελένη Ανδρεάδη. Η ίδια μέσα από τα βιβλία της σειράς «Πράκτορες του περιβάλλοντος» προσπαθεί να ωθήσει τα παιδιά σε μια βιωματική εμπειρία, κάνοντάς τα να αναλάβουν τα ίδια τον ρόλο του «μυστικού πράκτορα» του περιβάλλοντος».

Ο στόχος είναι τα παιδιά να σκέφτονται πού θα καταλήξει ένα πλαστικό αντικείμενο και να μάθουν τη σημασίας της μείωσης της κατανάλωσης και της επανάχρησης.

ΠΗΓΗ: ΕΡΤ3, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΕΥΤΥΧΙΑ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΟΥ, ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ: ΝΙΚΟΣ ΠΙΤΣΙΑΚΙΔΗΣ

www.ert.gr