Στο «φως» κοπτικά χριστιανικά κείμενα που περιγράφουν μάχες με «διαβολικούς μάγους»

Ανακαλύφθηκαν χριστιανικά κείμενα στη Μονή του Άγιου Μακάριου στην Αίγυπτο, τα οποία περιγράφουν χριστιανούς να μάχονται «μάγους» και «διαβόλους». Τα κείμενα μεταφράστηκαν στα Αγγλικά, για πρώτη φορά και αφηγούνται αυτές τις μάχες, ενάντια σε αυτούς που προσπαθούσαν να καταστρέψουν την χριστιανική κοινότητα και συγκεκριμένα μια αρχαία εκκλησία, αφιερωμένη στην Παναγιά, στην πόλη του Φιλίππου, στην Βόρεια Ελλάδα.

Είναι γνωστό ότι υπάρχουν περισσότερα

από 300 χριστιανικά απόκρυφα κείμενα. Σημείο αντιπαραθέσεων ανάμεσα στους Χριστιανούς ήταν ποια από τα κείμενα μετέδιδαν την «αλήθεια» για τον Ιησού και ποια την παραποιούσαν. Μέχρι το τέλος του 4ου αιώνα η εκκλησία είχε «κανονικοποιήσει» τα κείμενα που θεωρείτο ακριβή, αυτά δηλαδή που συμπεριλαμβάνονταν στη Βίβλο.

Τα κείμενα που ανακαλύφθηκαν –ως επί τω πλέιστω- είναι γραμμένα σε Κοπτικά, μια αιγυπτιακή γλώσσα που χρησιμοποιεί το ελληνικό αλφάβητο, και γράφτηκε πριν από 1.500 χρόνια, όπως αναφέρει στο βιβλίο του, ο Paul Dilley, καθηγητής Θρησκευτικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Αϊόβα και μεταφραστής των κειμένων.

Η πρώτη ιστορία διηγείται σε δύο κείμενα από τη Μονή του Μεγάλου Αγίου Μακαρίου στην Αίγυπτο. Εκείνη την εποχή, ο περισσότερος πληθυσμός γύρω από τη Μεσόγειο ήταν χριστιανοί, αν και κάποιοι εξακολουθούσαν να πιστεύουν στις πολυθεϊστικές θρησκείες. «Υπήρχε μια τάση να ταυτίζουν τον πολυθεϊσμό με κάποιους «μάγους», που έθεταν σε κίνδυνο τη χριστιανική κοινότητα. Μερικές φορές ο συσχετισμός γινόταν επίτηδες και μερικές φορές καταλάθος», δήλωσε ο Ντέλλι στο Live Science.

Στο κείμενό, η Παναγία έρχεται  σε ένα όνειρο στον Επίσκοπο Βασίλη (ο οποίος έζησε από το 329-379 μ.Χ.) και του λέει πού να βρει μια εικόνα της που «δεν είναι φτιαγμένη από ανθρώπινα χέρια». Τον καθοδηγεί επίσης να τοποθετήσει την εικόνα στο ιερό της εκκλησίας πάνω από δύο κίονες, τους οποίους θα βρει σε ναό έξω από την πόλη. «Αυτές οι δύο στήλες έχουν δημιουργηθεί από την εποχή των γιγάντων. Οι δαιμονικές εικόνες τις καλύπτουν. Δεν είναι δυνατόν για κανέναν να τις μετακινήσει παρά μόνο με τη βοήθεια του αγαπημένου μου γιου [Ιησού]», λέει η Παναγία στο κείμενο.

Σε αυτήν την ιστορία, όταν ο επίσκοπος βγάζει μια ομάδα πιστών έξω από το ναό, έρχεται αντιμέτωπος με μια ομάδα μάγων που γνώριζαν τη «διαβολική μαγεία». Με το «σημάδι του σταυρού» ο επίσκοπος κατάφερε να ξεπεράσει τις οπτικές ψευδαισθήσεις που προκάλεσε η μαγεία.

Το βράδυ η Παναγιά επανήρθε στο όνειρο του επισκόπου Βασίλη και τον βεβαίωσε για την ήττα των μάγων: «Όσοι έκαναν αυτή την κακή πράξη μαγείας, πιάνονται», του λέει. Όπως αναφέρει το κείμενο, την επόμενη μέρα «η γη άνοιξε το στόμα της και κατάπιε τους μάγους», και ταυτόχρονα η εικόνα τοποθετήθηκε στις στήλες από την ίδια την Παναγία.

Σήμερα υπάρχουν δύο αντίγραφα του κειμένου και σώζονται στην Αποστολική Βιβλιοθήκη του Βατικανού και στη Βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Λειψίας.

Ένα άλλο μεταφρασμένο κείμενο μιλάει για έναν ληστή, τον Δήμα που σταυρώθηκε δίπλα στον Ιησού. Το κείμενο ισχυρίζεται ότι ο Δήμας κάποτε εργαζόταν ως συνοριοφύλακας και σταυρώθηκε αφού βοήθησε τον Ιησού και την οικογένειά του όταν έφευγαν στην Αίγυπτο.

Το απόκρυφο κείμενο είναι γραμμένο στα λατινικά και χρονολογείται από τον 12ο ή τον 13ο αιώνα, δήλωσε ο Μάρκ Μπίλμπι, ανώτερος βοηθός βιβλιοθηκονόμος Επιστημονικής Επικοινωνίας και λέκτορας Θρησκευτικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Fullerton, ο οποίος μετέφρασε το κείμενο. Ο Μπίλμπι σημειώνει ότι κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα υπήρχαν πολλές ιστορίες που ισχυρίζονται ότι διηγούνται την ιστορία των εγκληματιών που σταυρώθηκαν δίπλα στον Ιησού. Το κείμενο πιθανότατα γράφτηκε σε ένα γαλλικό μοναστήρι.

Το μόνο αντίγραφο του κειμένου που σώζεται βρίσκεται στη βιβλιοθήκη του Grand Séminaire, στο Ναμούρ του Βελγίου.

Το τελευταίο κείμενο που ανακαλύφθηκε είναι γραμμένο στα ελληνικά και περιγράφει τον Απόστολο Πέτρο να παγιδεύει επτά δαίμονες μεταμφιεσμένους σε αγγέλους στην πόλη του Αζώτου. (το σημερινό Ισραήλ)

Αν και χρονολογείται στον 11ο ή 12ο αιώνα, η ιστορία πιθανότατα γράφτηκε αρχικά αιώνες νωρίτερα, ίσως περίπου 1.600 χρόνια πριν. «Η αφήγηση ανταποκρίνεται στο πλαίσιο των εικαστικών του 4ου και του 5ου αιώνα σχετικά με την αμαρτία, αλλά η χαλαρή μορφή και η έλλειψη συντάξεως φαίνεται να αντιπροσωπεύουν μια πρώιμη φάση σε αυτήν την εξέλιξη», έγραψε ο Κάμπρι Παρντέ, καθηγητής θρησκείας στο Πανεπιστήμιο Pepperdine του Λονδίνου, στο βιβλίο.

Το μόνο αντίγραφο, που σώζεται, βρίσκεται στη βιβλιοθήκη Biblioteca Angelica, στη Ρώμη.

ΠΗΓΗ: Live Science

www.ert.gr