Πιλοτικό πρόγραμμα με θέμα «Η αφήγηση του Ολοκαυτώματος μέσα από την Τέχνη και την Τοπική Ιστορία»

Η Ακαδημία Θεολογικών Σπουδών Βόλου – Ερευνητικό Κέντρο, μετά από σχετική έγκριση της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων, και σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Μαγνησίας, την Ισραηλιτική Κοινότητα Βόλου και το Εβραϊκό Μουσείο της Ελλάδος οργανώνει και υλοποιεί αποκλειστικά για το τρέχον σχολικό έτος 2018-19 Εκπαιδευτικό Πιλοτικό Πρόγραμμα για την ιστορία και τη διδασκαλία του Ολοκαυτώματος.

Όπως επισήμανε ο διευθυντής της Ακαδημίας Θεολογικών Σπουδών Βόλου Δρ. Παντελής Καλαϊτζίδης, βασική επιδίωξη του Προγράμματος αποτελεί η σύνδεση του Ολοκαυτώματος με τη σύγχρονη πραγματικότητα των μαθητών/τριών, τα συναισθήματά τους και τον κώδικα των ηθικών τους αξιών. Επιπλέον, επιδιώκεται το άνοιγμα και η συνεργασία των μαθητών/τριών, των εκπαιδευτικών του ίδιου σχολείου ή των διαφορετικών σχολείων, η ενεργή συμμετοχή των εκπροσώπων της εκπαίδευσης αλλά και άλλων συνεργαζόμενων φορέων που δραστηριοποιούνται σε τοπικό και κεντρικό επίπεδο, καθώς κύρια πεποίθηση των συνδιοργανωτών αποτελεί ότι η ομαδοσυνεργατική εργασία μπορεί να αποδώσει ποιοτικό παραγόμενο.

Η Τάνια Αβέλλα συνεργάτης της Ακαδημίας ανέλυσε το πρόγραμμα εξηγώνας ότι οι μαθητές/μαθήτριες με την υποστήριξη και την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών τους, θα προσεγγίσουν και θα γνωρίσουν με τη χρήση σύγχρονων παιδαγωγικών μεθόδων και τεχνικών, πολυτροπικών εργαλείων μάθησης και της τεχνολογίας, γεγονότα που συνδέονται με το Ολοκαύτωμα τόσο μέσα από τη ματιά που μπορεί να προσφέρει η Τοπική Ιστορία (το μωσαϊκό των τοπικών περιπτώσεων και συλλογικών ή προσωπικών διαδρομών) όσο κι από την Ευρωπαϊκή (γεγονότα πριν και κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου). Παράλληλα με τη διερευνητική προσέγγιση του Ολοκαυτώματος θα αναπτύσσεται η δημιουργική έκφραση των μαθητών/τριών, όπως π.χ. η παραγωγή πεζού ή ποιητικού λόγου, δοκιμίου καθώς και εικαστική σύνθεση (ζωγραφική, κολλάζ, αφίσα, ψηφιακή παρουσίαση/βίντεο κ.ά.), ενώ οι επισκέψεις σε χώρους που συνδέονται με το Ολοκαύτωμα (ενδεικτικά Εβραϊκό Μουσείο της Ελλάδος κ.ά.) θα ενισχύουν την εποπτικότητα και θα διεγείρουν συναισθήματα σεβασμού και ανθρωπιάς.

Όπως τόνισε η εκ μέρους της Β’θμιας Εκπαίδευσης, η Σοφία Κανταράκια, υπεύθυνη του Γραφείου Πολιτιστικών Δραστηριοτήτων της Διεύθυνσης οι μαθητές/τριες με την εμπλοκή τους και την ολοκλήρωση του Προγράμματος επιδιώκεται να καλλιεργήσουν τον κριτικό στοχασμό και αναστοχασμό ενώ παράλληλα και αβίαστα να ενισχύσουν το θρησκευτικό και κοινωνικό γραμματισμό που θα συμβάλει στη μεταμόρφωση των αποπροσανατολιστικών αντιλήψεων και των προκατανοήσεων που ενδεχομένως φέρουν από τα περιβάλλοντα που μεγαλώνουν και δραστηριοποιούνται.

Επιπλέον, οι μαθητές/τριες δύνανται :

να αποκτήσουν μια συνολική θεώρηση των γεγονότων και ν’ αντιληφθούν τη μοναδικότητα του Ολοκαυτώματοςνα προσεγγίσουν το Ολοκαύτωμα μέσα από τα ιστορικά καταγεγραμμένα γεγονότα αλλά και την προφορική μαρτυρία από τη μία, ανθρώπων που βίωσαν τη φρικαλεότητα, και από την άλλη, των συγγενών τους.να καλλιεργήσουν τη γόνιμη και δημιουργική αλληλεπίδραση με την ανταλλαγή απόψεων για τις ανθρώπινες στάσεις και συμπεριφορές σχετικά με το φαινόμενο του ρατσισμού, της μισαλλοδοξίας και της ξενοφοβίαςνα διερευνήσουν και να αντιληφθούν τους κινδύνους που κρύβει η εκούσια ή ακούσια αδιαφορία και η χρήση και κατάχρηση της εξουσίαςνα κατανοήσουν και να συναισθανθούν ότι η απώλεια της αξιοπρέπειας από όπου κι αν προέρχεται αποτελεί παράγοντα υποβάθμισης και ματαίωσης του προσώπουνα αντιληφθούν την αξία του πλουραλισμού και τη σημασία της διαφορετικότητας ως εμπειρία αναγνώρισης του εαυτού τουςνα μελετήσουν και να σταθούν κριτικά στα παραδείγματα συμπαράστασης και αυτοθυσίας των απλών ανθρώπων αλλά και των εκπροσώπων της Εκκλησίας, που στάθηκαν απέναντι στο φόβο και κατάφεραν έμπρακτα να δείξουν την αγάπη και το σεβασμό στους συνανθρώπουςνα συνειδητοποιήσουν ότι οι στάσεις και οι πράξεις του καθενός/μιας αφορούν όλους (ατομική και συλλογική ευθύνη)να κατανοήσουν ότι το φυλετικό και θρησκευτικό μίσος οδηγεί σε ακραίες και καταστροφικές επιλογές».

Οι εργασίες των μαθητών θα κατατεθούν μέχρι τις 30 Μαίου ενώ κατά τη διάρκεια υλοποίησης του Προγράμματος τρεις από τους εκπαιδευτικούς και δέκα μαθητές/τριες, σύμφωνα τις οδηγίες της Γενικής Γραμματείας Θρησκευμάτων, θα συμμετάσχουν σε εκπαιδευτική επίσκεψη στο «Κρατικό Μουσείο Άουσβιτς – Μπίρκεναου» στην Πολωνία.

Κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου θα γίνει έκθεση αποτίμησης του Προγράμματος, το οποίο θα κοινοποιηθεί στη Γενική Γραμματεία Θρησκευμάτων, στο Εβραϊκό Μουσείο της Ελλάδος και την Ισραηλιτική Κοινότητα Βόλου, ενώ προβλέπεται η διοργάνωση ημερίδας για τη διάχυση των αποτελεσμάτων.

Τέλος, καθ’ όλη τη διάρκεια του Προγράμματος πενταμελής Επιστημονική Επιτροπή θα υποστηρίζει τη δράση και θα προβαίνει σε ποιοτική αξιολόγηση της πορείας του Προγράμματος καθώς και των έργων των ομάδων. Με το πέρας των εργασιών στους/στις μαθητές/τριες, στους/στις επιβλέποντες/πουσες εκπαιδευτικούς και στα μέλη της Επιστημονικής Επιτροπής θα δοθεί βεβαίωση συμμετοχής.

Για την υλοποίηση του Προγράμματος λαμβάνουν μέρος τριάντα έξι (36) μαθητές/τριες από τμήματα της Α’ και Β’ Λυκείου με την υποστήριξη έξι (6) εκπαιδευτικών του Νομού Μαγνησίας και συγκεκριμένα των: Γκούρου Αγγελικής (ΠΕ02) 8ο ΓΕΛ Βόλου, Ζαρκάδα Γιαννούλας (ΠΕ02) ΓΕΛ Καναλίων, Καπραβέλλου Αλεξίας (ΠΕ02) ΓΕΛ Σκοπέλου, Μελισσουργού Βασιλικής ΓΕΛ Αγριάς, Μούρτζη Αλεξάνδρας (ΠΕ02) 3ο ΓΕΛ Βόλου και Παπανικολάου Δημητρίου (ΠΕ01) ΓΕΛ Καναλίων. Οι εργασίες των συμμετεχόντων/ουσών θα πραγματοποιηθούν εντός του ωρολογίου προγράμματος και εκτός αυτού εάν χρειαστεί.

«Ο κίνδυνος επικράτησης παρόμοιων συνθηκών με αυτές του Ολοκαυτώματος είναι υπαρκτός».

Όπως επισήμανε από την πλευρά του ο πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Μαρσέλ Σολομών, «παρόλο που οι ιστορικές συνθήκες δεν είναι ποτέ οι ίδιες ακριβώς, εν τούτοις ο κίνδυνος επικράτησης ανάλογων συνθηκών είναι πάντοτε υπαρκτός.

Η μοναδικότητα, λοιπόν, έγκειται στο ότι οι Εβραίοι κατά τη συγκεκριμένη περίοδο:

1) διώχθηκαν συλλογικά, χωρίς διάκριση ηλικίας, φύλου ή οποιαδήποτε άλλη, όχι γιατί έκαναν κάτι αλλά για αυτό που ήταν και μόνο

2) ο στιγματισμός, η απομόνωση ,ο ευτελισμός και τελικά η εξόντωσή τους βασίστηκε

αφενός μεν στον αντισημιτισμό, που σαν ιδέα προϋπήρχε αλλά οι Ναζί την έκαναν βασικό σύνθημά τους,

αφετέρου δε, στην κεντρική απόφαση ενός καλά οργανωμένου και ολοκληρωτικού κράτους να εξολοθρεύσει όλους τους Εβραίους της Ευρώπης με κάθε τρόπο, και να υλοποιήσει αυτή την απόφαση με όλα τα μέσα που είχε στη διάθεσή του

3) η μεθόδευση και ο τρόπος θανάτωσης των περισσότερων ήταν βιομηχανοποιημένος, μέσα από το σύστημα των στρατοπέδων συγκέντρωσης και εξόντωσης

Έτσι, έφτασε το Άουσβιτς να αντιπροσωπεύει όλη τη βαρβαρότητα της νεώτερης εποχής, την έλλειψη δημοκρατίας και την απανθρωπιά των ρατσιστικών και άλλων προκαταλήψεων.

Θεωρώ, λοιπόν, ότι πρωτοβουλίες όπως αυτή για την οποία είμαστε εδώ σήμερα, βοηθούν σημαντικά στην αφύπνιση και την ενεργοποίηση της κοινωνίας μας, και μάλιστα του ευαίσθητου κομματιού που φοιτά στα σχολεία της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης».

Τέλος κάλεσε μαθητές και εκπαιδευτικούς που θα επισκεφθούν το Άουσβιτς να συμμετέχουν και στην πορεία των ζωντανών μαζί με χιλιάδες άλλους ανθρώπους για να μην ξεχάσουν ποτέ τη φρίκη εκείνης της εποχής.

www.ert.gr