Η προσφορά των δημοσίων υπηρεσιών της Λέσβου στη προσφυγική κρίση: Παρουσίαση της έρευνας

Το Κοινωνικό Πολύκεντρο της ΑΔΕΔΥ με την συνεργασία επιστημονικής ομάδας υπό την εποπτεία του Αναπληρωτή Καθηγητή Μιχάλη Ψημίτη, οργάνωσε και έφερε εις πέρας στο διάστημα Μάιος – Δεκέμβριος του 2016 την έρευνα με τίτλο «Προσφυγική κρίση και Δημόσιες Υπηρεσίες: Αποτύπωση της προσφοράς των δημόσιων υπηρεσιών της Λέσβου σε ζητήματα υποδοχής, καταγραφής, φιλοξενίας, περίθαλψης και διαδικασίας ασύλου μεταναστών και προσφύγων».

Τα

αποτελέσματα της έρευνας θα παρουσιαστούν την Τετάρτη 22 Μαρτίου 2017, ώρα 18:00, στην Αίθουσα Εκδηλώσεων της Γενικής Γραμματείας Αιγαίου & Νησιωτικής Πολιτικής, Μικράς Ασίας 2 στη Μυτιλήνη,

Η μεταναστευτική κρίση του 2015 δημιούργησε πρωτόγνωρα συνθήκες για τις δημόσιες υπηρεσίες της Λέσβου, από την άποψη των αναγκών σε θέματα υποδοχής, περίθαλψης, παραμονής και μετακίνησης μιας τεράστιας μάζας ανθρώπων όλων των ηλικιών και φύλων που έφτασαν στο νησί με την αγωνία να συνεχίσουν το ταξίδι τους προς τη Β. Ευρώπη.

Μετά την ενεργοποίηση της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας περίπου 3.500 άτομα από διαφορετικές χώρες (μεταξύ των οποίων παιδιά, ασυνόδευτοι ανήλικοι, έγκυες, υπερήλικες, άτομα με αναπηρία, χωρισμένες οικογένειες κοκ.) βρέθηκαν ξαφνικά εγκλωβισμένα και δίχως ορατή προοπτική απεγκλωβισμού σε ένα νησί το οποίο στα αρχικά τους σχέδια δεν ήταν τίποτα παραπάνω από έναν προσωρινό σταθμό μετεπιβίβασης για τη συνέχεια του ταξιδιού τους στη Β. Ευρώπη.

Η απότομη διακοπή αυτής της ροής και ο αιφνίδιος εγκλωβισμός των ανθρώπων που έφτασαν στο νησί μετά τις 20 Μαρτίου δημιούργησε μια επείγουσα και χωρίς προηγούμενο για τις δημόσιες υπηρεσίες του νησιού, ανάγκη αναπροσαρμογής τόσο των πόρων και υποδομών που χρησιμοποιούσαν μέχρι τότε, όσο και των πολιτικών που αυτές έπρεπε εκ νέου να επεξεργαστούν μπροστά στα καινούργια δεδομένα.

Σκοπός της έρευνας ήταν να καταγράψει και να αξιολογήσει τους τρόπους και την ποιότητα της αντίδρασης των δημόσιων υπηρεσιών της Λέσβου στη διάρκεια της ανθρωπιστικής κρίσης καθώς και τους τρόπους δράσης και οργάνωσης τους αναφορικά με τους 3 βασικούς τομείς αναγκών στην αντιμετώπιση της πρώτης υποδοχής, δηλαδή τις δημοτικές υπηρεσίες, τις υπηρεσίες υγείας και τις υπηρεσίες ασύλου.

Επιπλέον, στόχος ήταν να αποτυπωθούν αναλυτικά οι επιπτώσεις της κρίσης στις υπηρεσίες αυτές μέσα από τις ακόλουθες μελέτες περιπτώσεων: μία μελέτη περίπτωσης των εργαζομένων των Μονάδων Ιατρικής Περίθαλψης (Νοσοκομεία – Κέντρα Υγείας), δύο μελέτες των Υπηρεσιών Υποδοχής και των υπηρεσιών ασύλου και τέλος μια μελέτη που ως στόχο είχε την διερεύνηση των αντιλήψεων και διαπιστώσεων των εργαζομένων ως προς την προσφορά, τους όρους και τις συνθήκες άσκησης του δύσκολου έργου τους.

Τα αποτελέσματα της έρευνας έφεραν στην επιφάνεια σειρά σημαντικών πρωτογενών δεδομένων τα οποία αποτελούν δυναμικό υλικό προς αξιοποίηση στο άμεσο μέλλον προκειμένου να επανασχεδιαστούν οι πολιτικές υποδοχής, περίθαλψης και φιλοξενίας σε περίπτωση ανάλογης ανθρωπιστικής κρίσης. Επίσης, αναδείχθηκαν οι επίκαιρες όψεις του ζητήματος, από την εφαρμογή της συμφωνίας ΕΕ – Τουρκίας και την πολιτική ακινησία της ΕΕ που εν προκειμένω δημιούργησε σήμερα μια κατάσταση εγκλωβισμού για περίπου 6,5 χιλιάδες ανθρώπους στο νησί (μεταξύ των οποίων και πολλοί ανήλικοι) για τους οποίους απαιτούνται πολιτικές ενσωμάτωσης προσαρμοσμένες στις ιδιαιτερότητες του προβλήματος.