29 Σεπτέμβρη 1944 – Όταν οι ναζί αιματοκύλισαν το Αιγάλεω

Αναζητώντας ασφαλή διαφυγή από την Αθήνα οι ναζί και έχοντας την Ιερά Οδό σαν βασικό σημείο εξόδου από την κατοχική Αθήνα, στις 29 Σεπτεμβρίου 1944, αποφάσισαν να αιματοκυλήσουν το Αιγάλεω.

Πρέπει να πούμε ότι στην περιοχή είχαν ήδη απομακρυνθεί οι δοτές δημοτικές αρχές και με λαϊκή συνέλευση είχε ανακηρυχθεί δήμαρχος ο Γιάννης Μπατζακίδης, στέλεχος του ΚΚΕ και του ΕΑΜ.

Επίσης οι δυνάμεις του ΕΑΜ ζήτησαν από τη χωροφυλακή του Αιγάλεω να προσχωρήσει στις τάξεις του, ή να εγκαταλείψει την πόλη.

Την αφορμή για να ξετυλιχτεί το ήδη αποφασισμένο γερμανικό σχέδιο, δίνει μικροεπεισόδιο μεταξύ Γερμανών και εφήβων Ελασιτών στη διασταύρωση του Κηφισού με την παλαιά οδό Καβάλας.

Ακολουθεί η γερμανική επίθεση στο Αιγάλεω, από δύο σημεία και οι πρώτοι νεκροί είναι εργάτες που είχαν σχολάσει από το εργοστάσιο του Λαναρά. Χωρίς πρόσχημα, μόνο και μόνο επειδή είχαν την ατυχία να βρεθούν μπροστά στις γερμανικές δυνάμεις, εκτελέστηκαν επί τόπου.

Μνημείο στο Μπαρουτάδικο

Περίπου 31 άοπλοι δολοφονήθηκαν με αυτό τον τρόπο. Ακολούθως εγκλώβισαν Αιγαλεώτες στα σπίτια τους και τα πυρπόλησαν, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους από τις φλόγες.

Υπολογίζεται ότι πάνω από 100 σπίτια πυρπολήθηκαν, ενώ ο συνολικός αριθμός των νεκρών, αθροίζοντας διάφορα περιστατικά είναι τουλάχιστον 65-67, με αρκετούς να κάνουν εκτιμήσεις που τον ανεβάζουν κοντά στους 100, που είναι και η επίσημη θέση του Δήμου Αιγάλεω. Πρέπει να σημειωθεί ότι υπήρξαν και δολοφονημένοι των οποίων η ταυτότητα δεν μπόρεσε να διασταυρωθεί.

Μνημεία με ονόματα των θυμάτων, υπάρχουν τόσο μέσα στο Γ΄ νεκροταφείο (με αναφορά σε 95 νεκρούς, 84 αναγνωρισμένους και 11 όχι), όσο και στον παράδρομο του Κηφισού, λίγο πριν τη διασταύρωση με την Ιερά οδό.
Κάθε χρόνο πραγματοποιούνται σχετικές εκδηλώσεις τιμής και μνήμης.

Επιμέλεια αφιερώματος & φωτο: Νάσος Μπράτσος