Ο από μηχανός θεός Γιούνκερ δίπλα στην Ελλάδα

Μια πολύ σκληρή διαπραγμάτευση, εκτυλίσσεται ανάμεσα στους δανειστές της χώρας, σχετικά με την παραμονή ή όχι του ΔΝΤ στο πρόγραμμα, ταυτόχρονα με την 2η αξιολόγηση.

Η κυβέρνηση επιδιώκει γρήγορο κλείσιμο της αξιολόγησης, χωρίς ασφαλώς επιπλέον μέτρα, ενώ ταυτόχρονα πιέζει τους Ευρωπαίους να λάβουν άμεσες αποφάσεις για το ελληνικό χρέος. Θεωρεί ότι μια ευνοϊκή ρύθμιση του χρέους θα επιτρέψει στη χώρα να συμμετάσχει στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της Ευρωπαϊκής

Η έκβαση όμως των πραγμάτων εξαρτάται κατά κύριο λόγο από τους 4 θεσμούς: την ΕΚΤ, το ΔΝΤ, το Ευρωπαϊκό κοινοβούλιο και την Κομισιόν. Οι αποφάσεις θα ληφθούν δυστυχώς ερήμην της Ελλάδας, το πολιτικό προσωπικό της οποίας κρίνεται διαχρονικά ως εντελώς αναξιόπιστο από τους εταίρους, λόγω της μνημειώδους ανικανότητας του στα χρόνια της κρίσης να λύσει τα προβλήματα και να καταρτίσει ένα σχέδιο εξόδου από την κρίση.

Η ΕΚΤ κρατά μια στάση ουδετερότητας. Τονίζει πως αν το ελληνικό χρέος κριθεί βιώσιμο, θα επιτρέψει την είσοδο της Ελλάδας στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.

Το ΔΝΤ για να χρηματοδοτήσει εκ νέου την Ελλάδα ζητά να προηγηθεί μια γενναία ελάφρυνση του χρέους. Κάτι τέτοιο φυσικά ταυτίζεται με την ελληνική πλευρά. Από την άλλη μεριά όμως, θεωρεί ότι ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 3,5% του ΑΕΠ (ίσο με €6,1 δις) από το 2018 και μετά είναι εξωπραγματικός και ότι τα νέα φορολογικά μέτρα που πάρθηκαν είναι ανεπαρκή. Προβλέπει λοιπόν ότι το πλεόνασμα θα ανέλθει σε μόλις 1,5% του ΑΕΠ (ίσο με €2,6 δις) το 2018, άρα υπάρχει δημοσιονομικό κενό ύψους €3,5 δισ.

Για την κάλυψη του κενού ζητά να επιβληθούν επιπλέον μέτρα, όπως: 1) η μείωση του αφορολόγητου στα €5.000 (με το σκεπτικό ότι 6 στους 10 Έλληνες δηλώνουν εισοδήματα κάτω από το σημερινό όριο των €8.636), 2) η μείωση των υφιστάμενων συντάξεων, μέσω κατάργησης της προσωπικής διαφοράς που ισχύει σήμερα έναντι των μελλοντικών συντάξεων, και 3) παρεμβάσεις στην αγορά εργασίας (απελευθέρωση απολύσεων, κατάργηση ωριμάνσεων κτλ). Ασφαλώς τέτοιου είδους μέτρα πολύ δύσκολα μπορεί να περάσει η ελληνική κυβέρνηση, αφού θα υποστεί μεγάλο πολιτικό κόστος.

Οι Γερμανοί από την πλευρά τους, δε συζητούν στην παρούσα φάση για ρύθμιση χρέους. Γνωρίζουν ότι κάτι τέτοιο θα ήταν αντιδημοφιλές στην γερμανική κοινή γνώμη, ιδιαίτερα μάλιστα εν όψει των εθνικών εκλογών του 2017. Για τον ίδιο όμως λόγω επιθυμούν διακαώς να παραμείνει το ΔΝΤ στην Ελλάδα, ως «εγγυητής» ότι τα χρήματα των γερμανών φορολογούμενων θα πιάσουν τόπο.

Είναι πολύ πιθανόν λοιπόν οι Γερμανοί για να κάμψουν τις αντιρρήσεις του ΔΝΤ να συμφωνήσουν στη λήψη επιπλέον μέτρων από την Ελλάδα. Να υποσχεθούν παράλληλα ότι θα εξετάσουν σοβαρά το πρόβλημα του ελληνικού χρέους, αλλά θα προβούν σε ρύθμισή του εφόσον ολοκληρωθεί επιτυχώς το πρόγραμμα το 2018.

Το σενάριο αυτό είναι σαφώς δυσμενές για τη χώρα. Είναι επίσης καταστροφικό για την ελληνική κυβέρνηση, η οποία εκτός απροόπτου θα αποφασίσει ηρωική έξοδο μέσω εκλογών. Θα μεταβιβάσει δηλαδή την καυτή πατάτα στην επόμενη κυβέρνηση και αυτή ως αντιπολίτευση θα προσπαθήσει να ανασυντάξει τις δυνάμεις της και να επανέλθει στο μέλλον δριμύτερη.

Ο μόνος τρόπος να αποφευχθεί το ενδεχόμενο επιβολής νέων μέτρων χωρίς η Ελλάδα να λάβει κανένα αντάλλαγμα, είναι να παρέμβει θετικά για άλλη μια φορά ο … «από μηχανής θεός» Γιούνκερ.

Η Κομισιόν είναι αποφασισμένη να στηρίξει την Ελλάδα. Ως η προμετωπίδα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης παρατηρεί με αγωνία την άνοδο των ακραίων, εθνικιστικών κινημάτων σε όλη την Ευρώπη που τάσσονται υπέρ του απομονωτισμού και του ευρωσκεπτικισμού. Έχει καταλήξει στο συμπέρασμα ότι για να ανακοπεί αυτό το ρεύμα η Ευρώπη θα πρέπει να επιδείξει έμπρακτα αποτελέσματα αλληλεγγύης προς τις χώρες – μέλη της. Επιθυμεί διακαώς η Ελλάδα να εξελιχθεί σε success story, ώστε να αποτελέσει φωτεινό παράδειγμα της επιτυχούς ευρωπαϊκής στήριξης προς αυτήν. Θα στηρίξει λοιπόν με κάθε τρόπο την προοπτική εξόδου της χώρας μας στις αγορές το 2018, έστω κι αν για πολιτικούς και επικοινωνιακούς λόγους χρειαστεί να αποσιωπήσει τυχόν ενστάσεις της για τη μη εφαρμογή των αναγκαίων διαρθρωτικών αλλαγών από μέρους μας.

Σίγουρα στην Ευρώπη η πολιτική στρατηγική παίζει πρωτεύοντα ρόλο και όχι τα πρόσωπα. Η παρουσία όμως στο πλευρό του κ. Γιούνκερ ενός πολύ ικανού Έλληνα αξιωματούχου, του επικεφαλής εκπροσώπου της Κομισιόν κ. Μαργαρίτη Σχοινά, αποτελεί έναν επιπλέον θετικό παράγοντα στην καλλιέργεια φιλικού κλίματος για τη χώρα μας.

Μένει λοιπόν να δούμε αν η πληθωρική προσωπικότητα του κ. Γιούνκερ φανεί αρκετή στο να επηρεάσει τη διαπραγμάτευση προς τη θετική πλευρά ή τελικώς οι θεσμοί τηρήσουν σκληρή στάση, φέρνοντας σε αδιέξοδο την ελληνική κυβέρνηση.