Γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις και ανακατατάξεις στο προσκήνιο και νέα παζάρια για το Κυπριακό

Στον απόηχο του ταξιδιού Τσίπρα στην Ουάσιγκτον και της υποτιθέμενης στήριξης της Ελλάδας από τις ΗΠΑ, η ντόπια μεγαλοαστική τάξη της χώρας μας, «παίρνοντας τον ίσκιο της για μπόι», θεώρησε ότι μπορεί να αναβαθμίσει τη θέση της, να εμφανιστεί σαν η δύναμη σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή και να δρομολογήσει ανοιχτά ζητήματα που την απασχολούν.

Στα πλαίσια αυτά πραγματοποιήθηκε πρόσφατα

η επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών, Ν. Κοτζιά, στην Άγκυρα, όπου βρέθηκε για διμερείς επαφές με τον Τούρκο ομόλογό του, Μ. Τσαβούσογλου, ενώ συναντήθηκε και με τον Τούρκο Πρόεδρο Ερντογάν, προβάλλοντας το αφήγημα της Ελλάδας ως «άγκυρας» και «νησίδας» σταθερότητας.

Πέρα από οικονομικές συμφωνίες που υπέγραψε, με τις δηλώσεις του για «θετική ατζέντα» και «συνεργασία» με την τουρκική πλευρά «στα κοινά πρότζεκτ των μεταφορών και τη συνεργασία στο πεδίο της Παιδείας, της Εκπαίδευσης, ιδιαίτερα της Ανώτατης», προέβη ουσιαστικά στον εξωραϊσμό της τυχοδιωκτικής και προκλητικής πολιτικής της Άγκυρας, ενώ για το Κυπριακό συνετάγη με τη γραμμή της, που ζητά, εάν συνεχιστούν οι σχετικές διαπραγματεύσεις, να συζητήσουν προηγούμενα Αθήνα και Άγκυρα τα «δύσκολα ζητήματα», δηλαδή εγγυήσεις και ασφάλεια, υποβαθμίζοντας το Κυπριακό από ζήτημα εισβολής και κατοχής μιας κυρίαρχης χώρας, σε ένα ζήτημα «διαπραγματεύσεων» των «δυο κοινοτήτων» και των εγγυητριών δυνάμεων.

Ο Έλληνας υπουργός δεν θέλησε να δυσαρεστήσει καθόλου τον Ερντογάν, γιατί αντιμετωπίζοντας την «καυτή πατάτα» της αύξησης προσφυγικών ροών, ζήτησε να συνεχιστεί μεταξύ αρμόδιων παραγόντων των δύο ΥΠΕΞ η «διμερής συνεργασία στα ζητήματα της μετανάστευσης», υιοθετώντας ουσιαστικά μια πολιτική που δεν καθορίζεται από την κυβέρνησή του αλλά από τις κυρίαρχες δυνάμεις της ΕΕ και τα συμφέροντά τους.

Στα πλαίσια αυτά προσκάλεσε τον Ερντογάν στην Αθήνα, πράγμα που ασμένως εκείνος αποδέχτηκε και επέσπευσε, με τον Ν. Κοτζιά να προαναγγέλλει επίσκεψη Ερντογάν τέλη Νοέμβρη ή αρχές Δεκέμβρη.

Εκτός όμως από τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και το Κυπριακό, σε συνέντευξη Τύπου για την εξωτερική πολιτική της κυβέρνησης, ο Ν. Κοτζιάς προανήγγειλε συνάντηση πολυμελών αντιπροσωπειών των υπουργείων Εξωτερικών Ελλάδας και Αλβανίας το πρώτο δεκαήμερο Νοέμβρη, προκειμένου να συζητήσουν όλα τα εκκρεμή προβλήματα, ενώ μίλησε και για τις σχέσεις με την ΠΓΔΜ, αναφερόμενος στις νέες δυνατότητες για οικονομική συνεργασία, όπως στην επαναλειτουργία της σιδηροδρομικής γραμμής Μοναστήρι - Φλώρινα, στον καθαρισμό του αγωγού πετρελαίου Θεσσαλονίκης - Σκοπίων, στην κατασκευή και παράλληλου αγωγού φυσικού αερίου κλπ.

Δεν έλλειψε βέβαια και η αναφορά του στο θέμα της ονομασίας της γειτονικής χώρας, προαναγγέλλοντας την άφιξη στις επόμενες εβδομάδες και τη συνάντηση του διαμεσολαβητή του ΟΗΕ, Μ. Νίμιτς, με τους διαπραγματευτές Ελλάδας και ΠΓΔΜ. Ζήτησε το θέμα να λυθεί στο πρώτο εξάμηνο του 2018 και να μη μετατεθεί για αργότερα, καθώς το 2019 πραγματοποιούνται προεδρικές εκλογές στην ΠΓΔΜ και βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα(;), χαρακτηρίζοντας ως σημαντικότερα προβλήματα τον αλυτρωτισμό και την ονοματολογία στην ΠΓΔΜ και ζητώντας να υπάρξει συμβιβασμός σε όλο το πακέτο.

Για να δείξει ποιο είναι το αντίτιμο των απαιτήσεων της ντόπιας μεγαλοαστικής τάξης της χώρας μας για την «επίλυση» όλων αυτών των ανοιχτών προβλημάτων με τις γειτονικές χώρες και με τίνος τις πλάτες μιλάει, στη ίδια συνέντευξη φρόντισε να διευκρινίσει με νόημα ότι «η διμερής σύμβαση χρήσης της βάσης της Σούδας από τις ΗΠΑ ανανεώνεται «αυτόματα» κάθε χρόνο».

Επίσκεψη Αναστασιάδη στη Μόσχα

Την ίδια περίοδο μέσα από την επίσκεψη Αναστασιάδη στη Μόσχα και τις επαφές με Πούτιν και Μεντβέντεφ, προέκυψε το αυξημένο ενδιαφέρον της Ρωσίας για την ευρύτερη περιοχή και η ανάγκη της κυπριακής ολιγαρχίας, αλλά και του Αναστασιάδη, ενόψει και των κυπριακών εκλογών, να στηριχτεί και σε αυτό τον πυλώνα.

Ούτως ή άλλως η πολιτική παρουσία της Ρωσίας στην περιοχή είναι αυξημένη, με σχεδιασμένη τη διείσδυσή τους, ιδιαίτερα τα τελευταία χρόνια, που συνδυάζεται με την οικονομική παρουσία, αλλά και με τη συμφωνία για «διευκόλυνση ρωσικών πολεμικών πλοίων που συμμετέχουν στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας και της πειρατείας να καταπλέουν στα λιμάνια» της Κυπριακής Δημοκρατίας, συμφωνία που είχε προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια στο ΝΑΤΟ, ακόμη και σενάρια για ρωσική στρατιωτική βάση στην Κύπρο.

Ο Ρώσος πρωθυπουργός, Ντμίτρι Μεντβέντεφ, χαρακτήρισε την Κύπρο «σημαντικό και αξιόπιστο εταίρο» της χώρας του, ενώ ο Πρόεδρος Πούτιν, παίζοντας και το χαρτί της Ορθοδοξίας, αναφέρθηκε στην «ανάγκη αποκατάστασης της χριστιανικής παρουσίας στην περιοχή».

Σχετικά με το Κυπριακό, η ρωσική πλευρά, θέλοντας να «μπεί πιο γερά στο παιγνίδι», ξεκαθάρισε ακόμα μια φορά ότι δεν πρόκειται να μείνει εκτός των διαπραγματεύσεων, καθώς η όποια διευθέτηση του Κυπριακού θα επηρεάσει την ευρύτερη ισορροπία δυνάμεων στην περιοχή και ζήτησε μεγαλύτερη «εμπλοκή» του Συμβουλίου Ασφαλείας στις διαπραγματεύσεις και ειδικά των μόνιμων μελών του (στα οποία συγκαταλέγεται και η Ρωσία και η Κίνα).

Από τη δική του πλευρά, ο Ν. Αναστασιάδης, που θέλει να φαίνεται ότι ελίσσεται στα πλαίσια μιας διασταυρούμενης και πολυδιάστατης διπλωματίας μεταξύ Δύσης και Ανατολής, μίλησε για τις «άριστες σχέσεις» μεταξύ των δύο χωρών και ζήτησε την πιο ενεργή παρέμβαση της Ρωσίας στα πλαίσια του Συμβουλίου Ασφαλείας, δημαγωγώντας βέβαια, αφού στις συνομιλίες στο Κρανς Μοντάνα, απέρριψε τη συμμετοχή άλλων και ο ίδιος προσήλθε ως εκπρόσωπος των Ελληνοκυπρίων και όχι ως κυρίαρχο κυπριακό κράτος. Μυωπικά μάλιστα είδε ότι οι καλές σχέσεις μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας όχι μόνο δεν είναι εμπόδιο στην προσπάθεια επίτευξης λύσης στο Κυπριακό, αλλά πιθανότατα να αποτελούν ευκαιρία για άσκηση επιρροής στην Τουρκία.

Ταυτόχρονα διευκρίνισε ότι «οι σχέσεις ΕΕ - Ρωσίας είναι στρατηγικής σημασίας», ζήτησε να υπάρξουν «καλύτερα αποτελέσματα» στις σχέσεις Ρωσίας - ΕΕ, πράγμα που εκφράζει και τις απόψεις σημαντικών μερίδων του ευρωπαϊκού μονοπωλιακού κεφαλαίου για μια πιο ρεαλιστική αντιμετώπιση της σχέσης της ΕΕ με τη Μόσχα και τον προβληματισμό τους για τις συνέπειες από τις συνεχιζόμενες κυρώσεις, πράγμα που περιπλέκει το κουβάρι των αντιθέσεων της ΕΕ με τις ΗΠΑ.

Πούτιν και Αναστασιάδης, στο πλαίσιο της επίσκεψης, υπέγραψαν «Κοινό πρό­γραμμα δράσης 2018-2020», Κοινή Διακήρυξη για συνεργασία «στον τομέα του εκσυγχρονισμού των οικονομιών» και διμερείς συμφωνίες συνεργασίας στους τομείς της Εμπορικής Ναυτιλίας, των Διεθνών Οδικών Μεταφορών, των Θαλάσσιων Μεταφορών, των Επικοινωνιών και της Τεχνολογίας της Πληροφορίας.Το παζάρι φουντώνει σε πολλά επίπεδα και αναμένεται να ενταθεί ενόψει των νέων γεωτρήσεων που σχεδιάζουν στην κυπριακή ΑΟΖ ισχυρά ξένα μονοπωλιακά συμφέροντα. Σύμφωνα με τον Κύπριο υ­πουργό Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, Γιώργο Λακκοτρύπη, η ιταλική ΕΝΙ έχει ζητήσει άδεια για γεωτρήσεις στα «τεμάχια» «6»,«8» και «3», ενώ η αμερικανική «Exxon Mobil» προτίθεται να κάνει δύο γεωτρήσεις το 2ο εξάμηνο του 2018.

Μέσα από τις εξελίξεις αυτές και τη σύμπλεξη αντιλαϊκών επιλογών των κυβερνήσεων Ελλάδας και Κύπρου υπό την αιγίδα ιμπεριαλιστικών καθοδηγήσεων, διαφαίνεται ότι η περιοχή μετατρέπεται σε πεδίο παρέμβασης ισχυρών γεωπολιτικών και μονοπωλιακών συμφερόντων, που μέσα από τον ανταγωνισμό τους και για τις πηγές και τους αγωγούς της ενέργειας, εντείνουν την όξυνση των ενδοϊμπεριαλιστικών αντιθέσεων, αυξάνοντας τους κινδύνους για τους λαούς, στην ήδη ταραγμένη αυτή περιοχή.

Πηγή: Εφημερίδα Λαϊκός Δρόμος

Κυπριακό