Το αλκοόλ μαστίζει τους εφήβους

Attikipress.gr |Ηλεκτρονική ενημέρωση.

Της Κωνσταντίνας Γιαννακοπούλου

Το περιστατικό που καταγράφηκε προσφάτως σε γνωστό κλαμπ του Αμαρουσίου, με «θύματα» του αλκοόλ 15χρονους μαθητές, κάθε άλλο παρά έκπληξη προκάλεσε. Δεν ήταν οι πρώτοι ανήλικοι και δυστυχώς ούτε οι τελευταίοι, που μεταφέρονται λιπόθυμοι στο νοσοκομείο από υπερκατανάλωση αλκοόλ. Τα κατάμεστα κλαμπ τα σαββατοκύριακα από μαθητές γυμνασίου και λυκείου έχουν «γνωρίσει» ουκ ολίγα τέτοια περιστατικά. Έλλειψη παιδείας και ενημέρωσης, λανθασμένα πρότυπα, «κακές παρέες», το ζήτημα είναι αρκετά περίπλοκο. Η χρήση

και κατάχρηση αλκοόλ στην εφηβεία είναι φαινόμενο πολυπαραγοντικό, σύμφωνα με τους ειδικούς, με την οικογένεια να παίζει κυρίαρχο ρόλο στην προστασία του παιδιού.

Τα ελληνόπουλα ξεκινούν το αλκοόλ από τα 12

Αν και οι βλάβες που προκαλεί το αλκοόλ στους νέους είναι σοβαρές και σε ορισμένες περιπτώσεις ανεπανόρθωτες και ο νόμος δεν επιτρέπει την κατανάλωση αλκοόλ σε άτομα κάτω των 17 ετών, οι έφηβοι δεν φαίνεται να συμμορφώνονται. Σύμφωνα με την έρευνα ESPAD, που πραγματοποίησε το Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγείας, οι έφηβοι στη χώρα μας ξεκινούν να πίνουν μπίρα ή κρασί στα 12 με 13 χρόνια τους και στα 14 με 15 χρόνια καταναλώνουν ποτά με ακόμα πιο υψηλή περιεκτικότητα σε αλκοόλ, όπως τζιν, βότκα, τεκίλα, ουίσκι κ.λπ.

Στις περισσότερες των περιπτώσεων οι έφηβοι δεν πίνουν μόνοι τους. Τουλάχιστον αρχικά προτιμούν να καταναλώνουν αλκοόλ με παιδιά της ηλικίας τους σε πάρτι, νυχτερινές εξόδους, σε ίντερνετ-καφέ κ.λπ. Τα ποσοστά των παιδιών που μέθυσαν για πρώτη φορά σε ηλικία κάτω των 13 ετών είναι 9% για τα αγόρια και 5% για τα κορίτσια και θετικό θεωρείται πως είναι από τα χαμηλότερα ποσοστά σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Οι λόγοι που οι ανήλικοι καταναλώνουν αλκοόλ

Ο συνδυασμός εφηβεία και αλκοόλ συνθέτει ένα εκρηκτικό μείγμα. Οι έφηβοι, περίεργοι από τη φύση τους, κάνουν τη δική τους επανάσταση σε αυτή την ηλικία, προσπαθώντας να μιμηθούν τα πρότυπα που έχουν είτε μέσα από το οικογενειακό, είτε το κοινωνικό περιβάλλον, είτε ακόμα και από τα ΜΜΕ, όπως αυτά προβάλουν τα αγαπημένα τους «είδωλα». Σύμφωνα με έρευνες, το 15% των εφήβων παραδέχεται ότι έχει μεθύσει περισσότερες από τρεις φορές σε ένα χρόνο. Η διασκέδαση, η αποδοχή από τους φίλους, το φλερτ, η αντιμετώπιση των προβλημάτων ή ακόμα και η ανάγκη να αποδείξουν ότι είναι πια χειραφετημένα άτομα που έχουν τον έλεγχο της ζωής τους, είναι μόνο μερικοί από τους λόγους για τους οποίους οι νέοι καταφεύγουν στο αλκοόλ.

Κοινωνικοί παράγοντες

Για το «καυτό» θέμα της κατανάλωσης αλκοόλ από εφήβους μιλά η κα Ειρήνη Μαυρίκου ψυχολόγος-ψυχοθεραπεύτρια, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην «Alpha freepress». Σύμφωνα με την ίδια, οι λόγοι που μπορεί να οδηγήσουν έναν έφηβο στο αλκοόλ χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: κοινωνικούς, ψυχολογικούς και γενετικούς.

«Όταν μιλάμε για κοινωνικούς παράγοντες, εννοούμε ότι τα παιδιά προσπαθούν μέσα από το αλκοόλ να διασκεδάσουν ή να χαλαρώσουν και να νιώσουν αποδεκτοί από την παρέα τους. Πολλοί έφηβοι που βρίσκονται σε παρέες, οι οποίες καταναλώνουν αλκοόλ, έχουν ισχυριστεί ότι αν δεν πιουν, οι φίλοι τους τούς κοροϊδεύουν», επισημαίνει η κα Μαυρίκου.

Η περιέργεια, ο μιμητισμός, αλλά και τα λανθασμένα μηνύματα που περνούν οι γονείς στα παιδιά τους, μπορεί να τα επηρεάσουν σε σχέση με το αλκοόλ, υπογραμμίζει η ψυχολόγος: «Ορισμένες φορές είναι και η έμφυτη περιέργεια που έχει ο κάθε έφηβος για να γνωρίσει αυτό που κάνουν οι ενήλικοι -που είναι κάτι διαφορετικό για αυτόν- και να τους μιμηθεί. Σε αυτή την ηλικία τα παιδιά ανυπομονούν να μεγαλώσουν, να ξεκινήσουν να πίνουν και κατά κάποιο τρόπο να νιώσουν ότι ξεφεύγουν από τον έλεγχο και την επίβλεψη των γονιών τους. Γενικότερα, η χρήση του αλκοόλ γοητεύει τον έφηβο και απεικονίζει την περιέργεια που έχει για την ενήλικη ζωή. Σε αυτό παίζουν σημαντικό ρόλο οι γονείς, όταν εκείνοι ξυπνούν και δείχνουν στο παιδί ότι πρέπει να πιουν ένα δυνατό καφέ για να ξυπνήσουν ή να καπνίσουν ένα τσιγάρο για να αποφύγουν μια κατάσταση δύσκολη ή να πιουν ένα ποτό για να χαλαρώσουν, όλα αυτά τα παιδιά τα βλέπουν και έτσι, όταν φτάσουν στην εφηβεία, είναι πολύ πιθανό να μιμηθούν αυτές τις συμπεριφορές».

Ψυχολογικοί παράγοντες

Επίσης οι ψυχολογικοί παράγοντες δεν θα πρέπει να υποτιμούνται, καθώς μπορεί να επηρεάσουν σημαντικά ένα παιδί και να το ωθήσουν στο αλκοόλ μας εξηγεί η κα Μαυρίκου. «Ανήλικοι που έχουν υποστεί ψυχολογική ή σωματική βία ή που μπορεί να είχαν κάποια πολύ τραυματική εμπειρία σε μικρή ηλικία, ενδεχομένως να αναζητήσουν διέξοδο στο ποτό. Ακόμα παιδιά παραμελημένα ή που έχουν εισπράξει απόρριψη από τους ανθρώπους που τα μεγαλώνουν διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο. Είναι σύνηθες τα παιδιά που αγνοούνται συναισθηματικά και απορρίπτονται να χτίζουν μια αρνητική εικόνα για τον εαυτό τους, να έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και πολύ θυμό μέσα τους. Σε τέτοια άτομα οι πιθανότητες να κάνουν χρήση αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών είναι πιο αυξημένες», υποστηρίζει η ίδια και συμπληρώνει: «Ένας ακόμα παράγοντας, στον οποίο έχω καταλήξει από την προσωπική μου εμπειρία, είναι η τελειομανία των γονιών. Δεν είναι λίγα τα παιδιά που μου έχουν εμπιστευτεί, πως αυτό το στοιχείο στον χαρακτήρα των γονιών τους -που πολλές φορές λειτουργεί ως πρότυπο για αυτά- τους δημιουργεί κατάθλιψη και αφόρητη πίεση, που θέλουν να την εκτονώσουν μέσα από το ποτό».

Η κληρονομικότητα

Όσο αφορά στους γενετικούς παράγοντες, πολλές μελέτες έχουν δείξει ότι υπάρχει μια κληρονομική προδιάθεση. «Σύμφωνα με τις έρευνες, τα παιδιά που έχουν συγγενείς πρώτου βαθμού με ιατρικό ιστορικό αλκοολισμού έχουν τέσσερις φορές περισσότερες πιθανότητες να γίνουν τα ίδια αλκοολικά ακόμα και από την εφηβεία», καταλήγει η κα Μαυρίκου.

Ο ρόλος των γονιών

Η οικογένεια είναι εκείνη που θα πρέπει να προστατεύσει το παιδί και να δώσει το καλό παράδειγμα σύμφωνα με την ψυχολόγο. «Καταρχήν θα πρέπει να επισημάνουμε ότι είναι δύσκολο να καταλάβει ένας γονιός αν το παιδί του πίνει, καθώς τα παιδιά έχουν την ικανότητα να κρύβονται. Πρώτα απ’ όλα θα πρέπει να αξιολογηθεί η παρέα του παιδιού, ποια είναι τα παιδιά που κάνει παρέα και αν στην παρέα η αποδοχή είναι μέγιστο θέμα. Δεύτερον, θα πρέπει να διαπιστώσουν υπό ποιες συνθήκες, σε τι συχνότητα πίνει το παιδί και τι είναι αυτό που το ωθεί στο αλκοόλ. Εδώ θα πρέπει να επισημάνω ότι η σχέση με το παιδί χτίζεται από μικρή ηλικία και θα πρέπει από πολύ νωρίς οι γονείς να μιλάνε με το παιδί τους για το πως νιώθει», επισημαίνει η ίδια, καταλήγοντας: «Για μένα το πιο σημαντικό είναι να δείξουμε εμείς τον δρόμο στο παιδί με τη στάση μας απέναντι στο αλκοόλ. Θεωρώ ότι αν εμείς προβάλλουμε το σωστό παράδειγμα, όταν είναι ακόμα σε μικρή ηλικία, μπορεί να πειραματιστεί αργότερα, να δοκιμάσει, αλλά δεν θα κάνει κατάχρηση. Είναι σημαντικό οι γονείς να μην δίνουν στα παιδιά αλκοόλ σε καμία περίπτωση. Οι γιορτές και οι μέρες χαράς δεν πρέπει να συνδυάζονται στο μυαλό των παιδιών με το ποτό».

Το άρθρο Το αλκοόλ μαστίζει τους εφήβους εμφανίστηκε πρώτα στο Alphafreepress.gr.