Κομισιόν για Ελλάδα: Εύσημα για το πλεόνασμα, υποδείξεις για τις διαρθρωτικές προκλήσεις

Σε κλίμα θεσμικής αναγνώρισης αλλά και συγκρατημένης ανησυχίας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρέδωσε στην ελληνική κυβέρνηση την έκθεση αξιολόγησης της χώρας στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου. Η θετική αποτίμηση των δημοσιονομικών επιδόσεων συνοδεύτηκε από σαφείς εκκλήσεις για επιτάχυνση των μεταρρυθμίσεων, με έμφαση στην αποτελεσματικότητα του κράτους, την απονομή της δικαιοσύνης και τη βιωσιμότητα του χρηματοπιστωτικού τομέα. Σύμφωνα με την Κομισιόν, η Ελλάδα πέτυχε πρωτογενές πλεόνασμα 1,3% του ΑΕΠ για το 2024, ξεπερνώντας τις εκτιμήσεις και προσδίδοντας αξιοπιστία στο δημοσιονομικό μονοπάτι της χώρας. Ως αποτέλεσμα, το δημόσιο χρέος μειώθηκε στο 153,6% του ΑΕΠ, ενώ η πρόβλεψη για το 2025 είναι ακόμη πιο αισιόδοξη, με το ποσοστό να διαμορφώνεται στο 145,7%. Επιπλέον, αποδεσμεύεται δημοσιονομικός χώρος ύψους 600 εκατ. ευρώ για στοχευμένες παρεμβάσεις, όπως η μόνιμη ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων, η επιστροφή ενοικίου και η ενδυνάμωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων με πρόσθετους πόρους. Παράλληλα, χαιρετίζεται η βελτίωση στα έσοδα από την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, που ενίσχυσε τις δυνατότητες άσκησης κοινωνικής πολιτικής, χωρίς να παρεκκλίνει ο στόχος για πρωτογενή πλεονάσματα.

Ωστόσο, η Κομισιόν τονίζει ότι η θετική δημοσιονομική εικόνα δεν μπορεί να επισκιάσει τις δομικές αδυναμίες που εξακολουθούν να βαραίνουν την ελληνική οικονομία:

Το δημόσιο χρέος, αν και μειούμενο, παραμένει το υψηλότερο στην ΕΕ, στοιχείο που καθιστά αναγκαία τη συνέχιση της δημοσιονομικής πειθαρχίας και της ενίσχυσης της αναπτυξιακής βάσης.

Το έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών αυξήθηκε ελαφρώς το 2024 και διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, αποκαλύπτοντας την ανάγκη για αναβάθμιση της εξωστρέφειας της ελληνικής παραγωγής.

Παρά τη μείωση της ανεργίας, τα ποσοστά της παραμένουν άνω του μέσου ευρωπαϊκού όρου, υποδηλώνοντας τη δυσκολία μετάβασης σε μια ποιοτική, σταθερή αγορά εργασίας.

Η καθαρή διεθνής επενδυτική θέση της χώρας, αν και ελαφρώς βελτιωμένη, παραμένει η πλέον αρνητική στην ΕΕ.

Το τραπεζικό σύστημα, αν και έχει απαλλαγεί σε μεγάλο βαθμό από τα «κόκκινα δάνεια» μέσω τιτλοποιήσεων, συνεχίζει να επιβαρύνεται από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια που διαχειρίζονται εταιρείες εκτός των τραπεζών, επηρεάζοντας τη ροή ρευστότητας προς τις επιχειρήσεις.

Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στην ανάγκη επιτάχυνσης των θεσμικών μεταρρυθμίσεων, ιδίως στη δικαιοσύνη, όπου ο μέσος χρόνος απονομής παραμένει αποτρεπτικός για επενδύσεις. Η Επιτροπή διαπιστώνει δομικές καθυστερήσεις στην εκδίκαση ποινικών, αστικών και διοικητικών υποθέσεων, γεγονός που αναστέλλει την αποτελεσματικότητα του κράτους δικαίου και της επιχειρηματικότητας. Εξίσου σημαντική θεωρείται η πράσινη μετάβαση, με την Ελλάδα να παραμένει σημαντικά εξαρτημένη από τα ορυκτά καύσιμα, παρά την αυξανόμενη διείσδυση των ΑΠΕ. Το ενεργειακό μείγμα και η έκθεση της χώρας σε ακραία κλιματικά φαινόμενα καθιστούν κρίσιμη τη συνέχιση της πράσινης πολιτικής με όρους κοινωνικής ανθεκτικότητας.