5+1 εθνικές ποδοσφαιρικές έχθρες που μυρίζουν αίμα

Αγγλία-Σκωτία, Γερμανία-Ολλανδία, Ιαπωνία-Ν. Κορέα, Ελλάδα-Τουρκία, ΗΠΑ-Μεξικό, Δανία-Νοβηγία. Κλασικές ποδοσφαιρικές κόντρες μεταξύ κρατών, που κρατάνε χρόνια. Είναι, όμως, κάποια ζευγάρια στα οποία τα αίτια ήταν πιο βαθιά κι έτσι τα πράγματα σοβάρεψαν και η μανούρα άλλαξε επίπεδο. Το ίδιο, δυστυχώς, και οι συνέπειες. Με αφορμή τα όσα έχουν συμβεί τον τελευταίο χρόνο στα παιχνίδια Σερβίας-Αλβανίας, καταγράφουμε τις φορές εκείνες που ένας αγώνας ήταν «πολλά περισσότερα από ένα παιχνίδι» για όλους τους λάθος λόγους.

Γράφει ο Γιάννης Τσαούσης

Η αντιπαλότητα μεταξύ των δύο χωρών, για τους βαθείς γνώστες της ιστορίας, έχει τις ρίζες της στο 1389 οπότε και στο Κόσοβο Πόλιε ο σερβικός (ορθόδοξος) στρατός ηττήθηκε από τον αντίστοιχο Οθωμανικό (μουσουλμανικό) του Μουράτ Α’. Η νεότερη αφορμή έχθρας έχει χρονική αναφορά την περίοδο 1997-1999 οπότε και στην περιοχή του Κοσόβου τα δύο έθνη έδωσαν μάχες με σκοπό ο καθένας να προσαρτήσει το έδαφος στη δική του χώρα. Το 2008 το Κόσοβο ανεξαρτητοποιήθηκε, κάτι που η Σερβία δεν δέχτηκε ποτέ. Από το 2013 και μετά οι Σέρβοι κατηγορούν τους Αλβανούς για «μεγαλοϊδεατισμό», κάτι που οδήγησε στα γνωστά γεγονότα του 2014, όταν ο Μίτροβιτς κατέβασε το drone με τη σημαία της «Μεγάλης Αλβανίας» και ακολούθησε ο κακός χαμός.

Απολογισμός: Παρά τα ευρείας έκτασης επεισόδια, τόσο στον αγωνιστικό χώρο όσο και στις κερκίδες, δεν καταγράφηκε θάνατος παρά μόνο συλλήψεις, μεταξύ αυτών και του Όλσι Ράμα (αδερφού του Αλβανού πρωθυπουργού Έντι Ράμα), ως υποκινητή του επεισοδίου με το drone.

Σημείο-ορόσημο είναι το παιχνίδι του Μαΐου του 1990 μεταξύ Ντινάμο Ζάγκρεμπ-Ερυθρού Αστέρα, όπου Σέρβοι οπαδοί επιτέθηκαν στους Κροάτες και μετά έγινε το μάλε-βράσε (επεισόδια που μας κληροδότησαν και τη διάσημη φωτογραφία με τον «εθνικό ήρωα» Ζβόνιμιρ Μπόμπαν να κλωτσάει αστυνομικό), προμήνυμα όσων θα ακολουθούσαν έναν χρόνο αργότερα στην περιοχή.

Έκτοτε, οι δύο λαοί πλακώνονται σχεδόν σε όποιο γήπεδο βρεθούν. Το 1990 στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Μπάσκετ, το 2003 στον τελικό του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Πόλο, το 2007 στο Αυστραλιανό Όπεν, την ίδια χρονιά στον ημιτελικό του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Πόλο, στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα χάντμπολ του 2012 και φυσικά στα δύο παιχνίδια για τα προκριματικά του Μουντιάλ του 2014, όπου έπεσε το ξύλο της αρκούδας με MVP της κλωτσιάς τον Γιόζιπ Σίμουνιτς.

Απολογισμός: Επισήμως μόνο συλλήψεις. Ανεπισήμως, ποιος να ξέρει...

Ο σπόρος της έχθρας φυτεύτηκε στο 1937 οπότε και στον μεταξύ τους τελικό του Κόπα Αμέρικα, που έγινε στο Μπουένος Άιρες, οι βραζιλιάνοι παίκτες αναγκάστηκαν να αποχωρήσουν από το γήπεδο λίγα λεπτά πριν τη λήξη της παράτασης, φοβούμενοι για τη ζωή τους λόγω της ιδιαίτερα εχθρικής συμπεριφοράς των θεατών απέναντί τους.

To 1946, οι δύο ομάδες συναντήθηκαν στον τελικό του νοτιοαμερικανικού πρωταθλήματος. Στο 28ο λεπτό ο βραζιλιάνος Ζαϊρ Πίντο έσπασε με τάκλιν το πόδι του αρχηγού της Αργεντινής, Χοσέ Σαλομόν, σε δύο σημεία. Οι παίκτες άρχισαν να πλακώνονται μεταξύ τους, μετά με την αστυνομία και ακολούθως έπεσε βρωμόξυλο μεταξύ οπαδών, οι οποίοι έκαναν «ντου» στον αγωνιστικό χώρο.

Απολογισμός: Μόνο συλλήψεις.

Γεωγραφικά τις χωρίζει η Λιβύη. Ποδοσφαιρικά τις χωρίζει άβυσσος από τα τέλη της δεκαετίας του ‘50 ακόμα, όταν πολλές αφρικανικές χώρες (αλλά όχι η Αίγυπτος) μάχονταν για την ανεξαρτησία τους. Τότε, πολλοί Αλγερινοί ποδοσφαιριστές -που έπαιζαν κυρίως στη Γαλλία- έφτιαξαν την ομάδα «FLN footballers» και άρχισαν να δίνουν παιχνίδια στην Αφρική, την Ασία και την Ανατολική Ευρώπη «δυναμώνοντας» τη φωνή της πατρίδας τους για ανεξαρτησία. Όλες οι χώρες τους δέχτηκαν. Εκτός από την Αίγυπτο.

Τη δεκαετία του ‘70 σε παιχνίδι των δύο ομάδων που έγινε στην Αλγερία (στα πλάισια του All Africa Games) η αλγερινή αστυνομία χτύπησε Αιγύπτιους παίκτες και οπαδούς, ενώ επεισόδια έγιναν και τη δεκαετία του ‘80 σε παιχνίδι προκριματικών για Ολυμπιακούς Αγώνες. Στις 8 Οκτωβρίου 1989 οι δύο ομάδες φτάνουν στον διπλό τελικό των προκριματικών της αφρικανικής ζώνης, για το Μουντιάλ του 1990. Το πρώτο παιχνίδι λήγει 0-0 και στις 17 Νοεμβρίου έρχεται η ώρα του επαναληπτικού. Μπροστά σε 125.000 θεατές στο εθνικό στάδιο του Καϊρου, η Αίγυπτος κερδίζει το ματς και την πρόκριση με 1-0, χάρη σε γκολ του Χοσάμ Χασάν. Με το που σφυρίζει τη λήξη ο διαιτητής, οι Αλγερινοί τον μουντάρουν και εν συνεχεία -μη ξέροντας που αλλού να ξεσπάσουν- αρχίζουν να πετάνε γλάστρες (μαζί με τα λουλούδια τους) στην κερκίδα των VIP. Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, ο έξαλλος Λαχτάρ Μπελουμί πέταξε ένα μπουκάλι νερό στο γιατρό της ομάδας της Αιγύπτου, με αποτέλεσμα αυτός να τυφλωθεί από το ένα μάτι.

Όπως ήταν φυσικό, οι σχέσεις των δύο χωρών μετά απ’ αυτό χειροτέρεψαν κι άλλο. Το τελευταίο επεισόδιο έλαβε χώρα το 2009 όταν οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν σε όμιλο, με έπαθλο την πρόκριση στο Μουντιάλ του 2010. Τον Ιούνιο η Αλγερία κέρδισε με 3-1 και στο παιχνίδι του Νοεμβρίου στην Αίγυπτο, οι γηπεδούχοι έπρεπε να κερδίσουν με τρία γκολ διαφορά για να περάσουν αυτοί ή με δύο γκολ για να πάνε σε μπαράζ. Δύο μέρες πριν το παιχνίδι το πούλμαν που μεταφέρει την αποστολή της Αλγερίας δέχεται επίθεση με πέτρες, από την οποία τραυματίζονται τρεις παίκτες κι ένας συνοδός. Τις μέρες που ακολουθούν διεξάγονται επεισόδια σε Κάιρο και Μασσαλία, με 400 Αλγερινούς μετανάστες να επιτίθενται στην αιγυπτιακή πρεσβεία με πέτρες και βόμβες μολότοφ, προκαλώντας σοβαρές υλικές ζημιές. Για την ιστορία η Αίγυπτος κέρδισε 2-0 και το ζευγάρι πήγε σε ματς-μπαράζ, που έγινε παρουσία 15.000 αστυνομικών στο Σουδάν, το οποίο τελικά κέρδισε η Αλγερία με 1-0.

Απολογισμός: 12 συλλήψεις. Μόνο.

Γνωστός και ως «La guerra del fútbol» (ο πόλεμος του ποδοσφαίρου). Έλαβε χώρα μεταξύ 14 και 18 Ιουλίου 1969. Αφορμή στάθηκαν οι ποδοσφαιρικές συναντήσεις μεταξύ των εθνικών ομάδων των δύο γειτονικών χωρών της Κεντρικής Αμερικής για τα προκριματικά του Μουντιάλ του 1970. Αιτία ήταν οι τεταμένες σχέσεις τους, εξαιτίας του αναδασμού της γης στην Ονδούρα και του μεταναστευτικού ρεύματος από το Σαλβαδόρ προς την Ονδούρα.

Ο πρώτος αγώνας έγινε στις 6 Ιουνίου, στην Ονδούρα και βρήκε νικητές τους γηπεδούχους με 1-0. Ο τρόπος, όμως, που έχασε το Σαλβαδόρ προκάλεσε την αυτοκτονία της 18χρονης Αμέλια Μπολάνιος με το περίστροφο του πατέρα της. Η νεαρή κοπέλα χρίστηκε μάρτυρας από τους συμπατριώτες της, οι οποίοι ζητούσαν εκδίκηση στον επαναληπτικό. Εννιά μέρες αργότερα διεξάγεται το δεύτερο παιχνίδι στο Σαλβαδόρ (3-0 οι γηπεδούχοι), όμως οι οπαδοί της Ονδούρας που είχαν ακολουθήσει την ομάδα δέχονται επίθεση από ντόπιους, που τους σπάνε τα αυτοκίνητα.

Στις 26 Ιουνίου το Σαλβαδόρ διακόπτει τις διπλωματικές σχέσεις με την Ονδούρα, έπειτα από πληροφορίες για αντίποινα της αστυνομίας σε βάρος σαλβαδοριανών μεταναστών. Την επομένη γίνεται το τρίτο (!) και καθοριστικό παιχνίδι μεταξύ των δύο ομάδων, το οποίο κερδίζει το Ελ Σαλβαδόρ με 3-2, αλλά πλέον το ποδόσφαιρο δεν έχει σημασία καθώς η ατμόσφαιρα είναι τεταμένη και το «μπαμ» έρχεται, αναπόφευκτα, μερικές μέρες αργότερα. Ο τετραήμερος πόλεμος (ή «πόλεμος των 100 ωρών») που ακολούθησε άφησε πίσω του 6.000 νεκρούς και από τις δύο πλευρές. Τελικά, οι δύο χώρες υπέγραψαν συνθήκη ειρήνης το 1980, ενώ το 1992 το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης αποφάσισε ότι το μεγαλύτερο μέρος των διαφιλονικούμενων εδαφών ανήκει στην Ονδούρα.

Απολογισμός: 6.000 νεκροί και πάνω από 100.000 χωρίς σπίτια

Δεν προήλθε από κόντρα μεταξύ των λαών των δύο χωρών, ωστόσο έχει θέση εδώ λόγω του ότι πρόκειται για την πιο πολύνεκρη ποδοσφαιρική τραγωδία όλων των εποχών. Στις 24 Μαϊου 1964, το Περού υποδέχεται την «αλμπισελέστε», στα πλαίσια του προολυμπιακού τουρνουά που θα οδηγούσε στους αγώνες του Τόκιο. Στο γήπεδο είναι στριμωγμένοι 53.000 θεατές. Η Αργεντινή προηγείται 1-0 και στο 84’ ο Ουρουγουανός διαιτητής ακυρώνει γκολ των γηπεδούχων. Ο κόσμος κάνει ντου στον αγωνιστικό χώρο για να τον κυνηγήσει και οι αστυνομικοί κάνουν χρήση δακρυγόνων, για να μην μπουν κι άλλοι.

Ο κόσμος στις εξέδρες πανικοβάλλεται μαζικά κι αρχίζει να τρέχει προς τις εξόδους του σταδίου οι οποίες, όμως, είναι κλειστές. Οι μπροστά στριμώχνονται, οι πίσω (που δεν έχουν καταλάβει τι γίνεται) συνεχίζουν να σπρώχνουν και κόσμος αρχίζει να πεθαίνει από ασφυξία (που οφείλεται και στα δακρυγόνα) ή εσωτερική αιμορραγία. Εντωμεταξύ, μέσα στο γήπεδο οι αστυνομικοί πυροβολούν στον αέρα κι αυτό προκαλεί ακόμα μεγαλύτερο πανικό στον κόσμο που εντατικοποιεί την προσπάθειά του να διαφύγει με αποτέλεσμα, δυστυχώς, να αυξηθεί ο αριθμός των νεκρών. Αργότερα, όταν πλέον οι πόρτες σπάνε από την πίεση και τα πράγματα ηρεμούν, αρχίζει η καταμέτρηση των νεκρών.

Απολογισμός: 328 νεκροί, επισήμως. Η Περουβιανή κυβέρνηση κατηγορήθηκε ότι απέκρυψε πολλούς ακόμα θανάτους λόγω του ότι είχαν προκληθεί από πυρά αστυνομικών, αλλά ο Υπουργός Εσωτερικών δεν έψαξε ποτέ την υπόθεση σε βάθος.

The post 5+1 εθνικές ποδοσφαιρικές έχθρες που μυρίζουν αίμα appeared first on KoolNews.